Ελένη Χατζηλάκου: Η ερευνήτρια που έχει στόχο την έγκαιρη διάγνωση του μελανώματος
Στεφανία Παπαδημητρίου
22 Μαρτίου 2024
Στα τέλη του Φεβρουαρίου, η Ελένη Χατζηλάκου έλαβε υποτροφία διαρκείας δύο ετών από το Ίδρυμα «Έλενα Ηλιοπούλου – Γιαμά» - Έρευνα και Υποτροφίες για την Πρόληψη και τη Θεραπεία του Καρκίνου. Πρόκειται για τη δεύτερη προσωπική υποτροφία, από τις τρεις -μέχρι στιγμής- που απονέμει το νεοσύστατο μη-κερδοσκοπικό Ίδρυμα, σε διδακτορική φοιτήτρια ελληνικής καταγωγής.
Η Έλενα Χατζηλάκου είναι διδακτορική φοιτήτρια βιοϊατρικής μηχανικής & βιομηχανικής βιοτεχνολογίας στο Τμήμα Χημικής Μηχανικής του Imperial College στο Λονδίνο. Αυτήν τη στιγμή, εργάζεται προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης ενός αισθητήρα που θα προσφέρει τη δυνατότητα για έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρματος και στόχος της είναι να δημιουργήσει μια συσκευή που θα λειτουργεί ως "Point of Care" συσκευή, παρακάμπτοντας την ανάγκη για κλασική βιοψία.
Τώρα, μιλά στο JennyGr, για την έρευνά της, την υποτροφία και το πόσο φιλόξενη είναι η STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics – Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά) για τις γυναίκες.
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη βιοϊατρική μηχανική;
Αποφάσισα αρχικά να σπουδάσω Χημικός Μηχανικός, καθώς αναγνώρισα στο πρόγραμμα σπουδών μια ευρεία γκάμα επιλογών και μια έντονη διεπιστημονική προσέγγιση. Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, ήρθα σε επαφή με μαθήματα που αφορούσαν τη Βιοϊατρική Μηχανική, όπως η Ιστομηχανική και η Βιοτεχνολογία. Αυτό το συνδυασμό, σε συνδυασμό με την απόφαση που είχα λάβει εδώ και καιρό να επιδιώξω μια επαγγελματική πορεία που θα είχε κοινωνικό αντίκτυπο, οδήγησαν στο διδακτορικό στην βιοϊατρική μηχανική.
Μιλήστε μας για την έρευνά σας, σχετικά με τον καρκίνο του δέρματος. Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου και πώς λειτουργεί ο βιοαισθητήρας που δημιουργήσατε;
Τα προγνωστικά δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν προκαλούν αισιοδοξία. Εκτιμάται ότι έως το 2040, η θνησιμότητα από μελάνωμα, μια από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου του δέρματος, θα αυξηθεί κατά σχεδόν 50%. Αυτά τα δεδομένα, μαζί με την πεποίθησή μου ότι ο ρόλος του μηχανικού είναι να γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στη θεωρητική γνώση και τις πρακτικές εφαρμογές, με οδήγησαν να επικεντρωθώ στην αντιμετώπιση του καρκίνου του δέρματος. Συγκεκριμένα, εργάζομαι προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης ενός αισθητήρα που θα προσφέρει τη δυνατότητα για έγκαιρη διάγνωση της ασθένειας. Αν και ο αισθητήρας δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, παρουσιάζει καινοτόμα χαρακτηριστικά σχετικά με τον βιοδέκτη και την πλατφόρμα λήψης δειγμάτων από τις στιβάδες του δέρματος. Ο στόχος μου είναι να δημιουργήσω μια συσκευή που θα λειτουργεί ως "Point of Care" συσκευή, παρακάμπτοντας την ανάγκη για κλασική βιοψία.
Τι σημαίνει για εσάς η υποτροφία από το Ίδρυμα «Έλενα Ηλιοπούλου Γιαμά» και πώς θα βοηθήσει στην έρευνά σας;
Η υποτροφία είναι άκρως σημαντική για εμένα και είμαι αφάνταστα ευγνώμων στο Ίδρυμα. Θα λειτουργήσει ως παράγοντας ενίσχυσης. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν σημαντικές οικονομικές δυσκολίες, για τα ερευνητικά έργα στην Αγγλία. Έτσι, η υποτροφία ήρθε σε μια πολύ κατάλληλη στιγμή, όταν οι υπάρχοντες πόροι ήταν σχεδόν εξαντλημένοι.
Πού σκοπεύετε να φτάσετε;
Αποφεύγω να κάνω δηλώσεις για το μέλλον που θα φαίνονται απόλυτες, προτιμώ να κρατώ τους στόχους μου λίγο πιο προσωπικούς. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι επιθυμώ έντονα να συνεχίσω να ασχολούμαι με την επίλυση κοινωνικών ζητημάτων ως μηχανικός. Συγχρόνως, επιδιώκω να ζω μια ζωή με μικρές ευτυχισμένες στιγμές, που συνήθως δεν είναι και τόσο μικρές.
Ως μέλος της Εταιρείας Γυναικών Μηχανικών, πώς θα περιγράφατε τον συγκεκριμένο χώρο;
Είναι ένας χώρος που αποτελείται από πολλές κινητοποιημένες, επιτυχημένες και αποφασισμένες γυναίκες.
Είναι η STEM αφιλόξενη για τις γυναίκες;
Κάποιες φορές ναι, μπορεί να γίνει, αλλά δεν θα χαρακτήριζα τους τομείς του STEM αφιλόξενους και θα ήθελα να ενθαρρύνω όποια κοπέλα επιθυμεί να ενταχθεί στο χώρο, απλώς να το κάνει!
Από την εμπειρία σας, τι χρειάζεται να γίνει ώστε να πάψουν οι έμφυλες διακρίσεις στη STEM; Πώς θα φτάσουμε, επιτέλους, σε ένα σημείο που δεν θα μιλάμε πια για «γυάλινες οροφές» που σπάνε;
Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε κενά δεδομένων και να ακούσουμε τα αιτήματα τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών, ώστε να μπορούμε να προσφέρουμε στις γυναίκες και όχι μόνο, ό τι χρειάζονται για να φτάσουν στην στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους.
Υπάρχει κάποια επιστήμονας που θαυμάζετε;
Υπήρξαν ορισμένες γυναίκες που αποτέλεσαν πρότυπο για εμένα. Μεταξύ αυτών, η Ρόζαλιντ Φράνκλιν και η Κάθριν Τζόνσον ξεχωρίζουν διότι, παρά το γεγονός ότι το έργο τους πολλές φορές παραμελήθηκε ή αδικήθηκε από συναδέλφους τους ανδρικού φύλου, προέβαλαν τις επιστημονικές τους ικανότητες με εξαιρετικό τρόπο.
Τι θα λέγατε σε κάθε γυναίκα και κορίτσι που θέλει να πετύχει σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, σαν τον δικό σας; Και τι θα θέλατε να είχαν συμβουλεύσει εσάς, πριν ξεκινήσετε;
Να επιδιώκει τα όνειρα και τους στόχους της σαν να μην μπορούσε να αποτύχει. Συχνά ο φόβος της αποτυχίας είναι ένα υπερμεγέθες εμπόδιο που βάζουμε μόνοι μας στον εαυτό μας.
