Iris van Herpen: «Η μόδα χρειάζεται μια ριζική αλλαγή στο συνολικό της όραμα, από τα υλικά ως τη διαδικασία παραγωγής»

Το σχέδιο μόδας υψηλής ραπτικής έχει τις ρίζες του στη δεξιοτεχνία και την κίνηση, λέει η Ολλανδή σχεδιάστρια Iris van Herpen σε συνέντευξη της στο Dezeen.

Η Van Herpen είναι γνωστή για τα εντυπωσιακά, πειραματικά φορέματά της που παντρεύουν την τέχνη της υψηλής ραπτικής με καινοτόμες τεχνικές όπως το 3D modeling, η ψηφιακή κατασκευή και η κοπή με λέιζερ.

RUNWAYS

The Beginning: O Pierpaolo Piccioli έφεφε τον Valentino στις ρίζες του στη Ρώμη

Η εκμάθηση κλασικού μπαλέτου ως παιδί στο χωριό Wamel μύησε την Van Herpen στην περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των σωμάτων των χορευτών και του χώρου που τους περιβάλλει. Αυτή η σχέση εδραιώθηκε στη «μνήμη των μυών» της και εξακολουθεί να αποτελεί τη βάση για τις δημιουργίες της, όπως εξήγησε πρόσφατα η ίδια.

«Ως χορεύτρια μαθαίνεις πραγματικά αυτή τη διασυνδεδεμένη σχέση ανάμεσα σε σένα και τους χορευτές γύρω σου αλλά και τον χώρο γύρω σου», είπε η Van Herpen στη συνέντευξη που έδωσε στο Dezeen από το στούντιο της στο Άμστερνταμ, όπου εδρεύει τα τελευταία οκτώ χρόνια.

«Αυτή η συνεχής αναζήτηση είναι ακόμα μαζί μου σε όλα τα σχέδια που κάνω τώρα», συνέχισε η 38χρονη σχεδιάστρια. «Πρόκειται για την εξερεύνηση της κίνησης σε όλη της την πολυπλοκότητα».

Τα ασυνήθιστα υλικά που έχει χρησιμοποιήσει η Van Herpen σε όλη την καριέρα της κυμαίνονται από σιλικόνη, οργάντζα και γυαλί μέχρι ρινίσματα από καουτσούκ, ρητίνη και μέταλλο.

Ωστόσο, είναι περισσότερο γνωστή για τη χρήση της τρισδιάστατης εκτύπωσης στη μόδα και αναφέρεται συχνά ως πρωτοπόρος στη βιομηχανία, χάρη σε ένα τρισδιάστατο φόρεμα που έφτιαξε για τη συλλογή της για την Άνοιξη/Καλοκαίρι 2010 που ονομάζεται Crystallization.

«Είναι πραγματικά μέσω του συνδυασμού δεξιοτεχνίας και τεχνολογιών που μπορούμε να φτάσουμε σε ένα επόμενο επίπεδο κίνησης», λέει. «Γι’ αυτό είμαι επίσης πολύ πρόθυμη να είμαι στη μόδα – να εξερευνήσω νέους κόσμους μεταμόρφωσης μέσα στην υλικότητα», συνέχισε.

Η σημασία της κίνησης

Η εξερεύνηση της σχέσης μεταξύ σώματος και κίνησης είναι συχνά το σημείο εκκίνησης των συλλογών της, οι οποίες παρουσιάζονται ανά εξάμηνο κατά τη διάρκεια της Εβδομάδας Υψηλής Ραπτικής του Παρισιού.

Η Van Herpen, η οποία το 2017 τιμήθηκε με το βραβείο Johannes Vermeer – την υψηλότερη ολλανδική διάκριση για τις τέχνες – πιστεύει ότι η μόδα είναι μια μορφή τέχνης. «Πιστεύω πραγματικά ότι η μόδα είναι μια μορφή τέχνης και είναι τόσο στενά συνδεδεμένη με τον χορό», μοιράζεται.

Συχνά τα κομμάτια που δημιουργεί μοιάζουν να χορεύουν. Αυτό είναι ακόμα πιο εμφανές στη συλλογή φορεμάτων της Hypnosis, μερικά από τα οποία φαίνεται να κυματίζουν με γρήγορες, ελλειπτικές κινήσεις στο χρόνο με την κίνηση του σώματος.

Χαρακτηριστικο παράδειγμα, το φόρεμα Infinity, κατασκευασμένο από στρώματα φυσικών λευκών φτερών, το οποίο έχει αρκετούς οπλισμούς από ανοξείδωτο ατσάλι κεντημένους με λευκά φτερά που προεξέχουν από το φόρεμα και περιστρέφονται, χάρη σε μπαταρία και έναν ειδικό μηχανισμό.

Τα απαλά περιστρεφόμενα φτερά δημιουργούν μια ονειρεμένη οπτική ψευδαίσθηση.

Η Van Herpen ακολουθεί μια πρακτική προσέγγιση στις δημιουργίες της, υιοθετώντας αυτό που αποκαλεί μια «διαδραστική» και πειραματική διαδικασία στην οποία ο σχεδιασμός και η κατασκευή είναι ένα.

«Κάνω λίγο draping και το ατελιέ συνεχίζει την δουλειά, αλλά στη συνέχεια συχνά περιμένω και αλλάζω λεπτομέρειες σε όλη τη διαδικασία κατασκευής», είπε. «Έτσι, ο σχεδιασμός και η διαδικασία κατασκευής είναι πραγματικά αλληλένδετα».

Ανάμεσα στις high profile συλλογές που έχει δημιουργήσει κατά καιρούς είναι και το laser-cut φόρεμα που φόρεσε η Lady Gaga στα MTV Video Music Awards το 2020.

H κορυφαία στο είδος της designer συνεργάζεται με creatives από άλλους κλάδους για να αναπτύξει τα υλικά και τις τεχνικές της και δίκαια βλέπει τη συνεργασία ως γόνιμο έδαφος για καινοτομία.

«Πραγματικά πάντα εμπνέομαι από τόσους πολλούς άλλους κλάδους – μου αρέσει η μόδα, αλλά χρειάζομαι επίσης πραγματικά τη συμβολή της μουσικής, του χορού και της αρχιτεκτονικής», εξήγησε.

Το νερό, η βιωσιμότητα και τα νέα υλικά

Ένα επαναλαμβανόμενο στοιχείο στις συλλογές της είναι το θέμα του νερού, εν μέρει επειδή το studio της στο Άμστερνταμ έχει θέα σε ένα δίκτυο καναλιών.

«Το νερό είναι παντού γύρω μου: στο στούντιο, στο σπίτι μου, στα μέρη που πηγαίνουμε και επισκεπτόμαστε, οπότε το νερό είναι μεγάλη επιρροή», εξήγησε.

«Είναι αυτή η συνεχής, μεταμορφωτική διαδικασία που απλώς διαμορφώνει τη συνείδησή μου, απλώς διαμορφώνει τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι τη δική μου μορφή τέχνης και υπάρχουν μερικά από αυτά τα στοιχεία που διαμορφώνουν συνεχώς τα looks».

Αυτό το ενδιαφέρον για τον φυσικό κόσμο συμβαδίζει με τη δέσμευσή της για βιώσιμες πρακτικές. Σύμφωνα με την Van Herpen, η μόδα χρειάζεται «μια ριζική αλλαγή» για να μειώσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της. «Τα τελευταία δύο χρόνια αυτό έχει γίνει πολύ πιο ξεκάθαρο – η μόδα χρειάζεται μια ριζική αλλαγή στο συνολικό της όραμα από τα υλικά στη διαδικασία παραγωγής», είπε.

Τονίζει την σημασία «της εστίασης στα υλικά και την αργή μόδα και τη σημασία της δημιουργίας ποιότητας έναντι της ποσότητας». Η εφαρμογή νέων φυσικών, βιώσιμων και ανακυκλώσιμων υλικών στις συλλογές της βρίσκεται συνεχώς σε εξέλιξη. Τώρα χρησιμοποιεί συχνά τα ανακυκλωμένα πλαστικά υφάσματα από τον ωκεανό από τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό, Parley Ocean Plastic στα σχέδιά της.

«Τα νέα υλικά έχουν προφανώς νέες ιδιότητες, νέους τρόπους διαμόρφωσης, νέους τρόπους συμπεριφοράς και είναι σαν να επιστρέφω στην ακαδημία, ανακαλύπτοντας νέες ιδιότητες σχεδόν κάθε εβδομάδα».