Ο διάσημος σχεδιαστής μόδας Azzedine Alaia στο Μέγαρο

Οταν το 2009 η Μισέλ Ομπάμα εμφανίστηκε με ένα φόρεμα του Αζεντίν Αλαϊά στην πρεμιέρα του Εαρινού Γκαλά του American Ballet Theatre, η επιλογή της προκάλεσε συζητήσεις καθώς η παράδοση ήθελε τις πρώτες κυρίες των ΗΠΑ να προτιμούν κομμάτια αμερικανών σχεδιαστών σε  ανάλογες εκδηλώσεις. Η ίδια ουδόλως πτοήθηκε: άλλωστε εμπιστεύεται συχνά στον γαλλοτυνήσιο θρύλο της μόδας τις δημόσιες εμφανίσεις της. Ασφαλώς δεν είναι η μοναδική διασημότητα που κάνει κάτι τέτοιο. Η σχετική λίστα του Αλαϊά  είναι μακρά και μεταξύ πολλών άλλων περιλαμβάνει τα ονόματα της Γκρέις Τζόουνς, της Τζέσι Νόρμαν, της Κάρλα Μπρούνι, της Μαντόνα και της Lady Gaga.Στις μάλλον σπάνιες συνεντεύξεις του ο 74χρονος σχεδιαστής, ο οποίος σε λίγες ημέρες επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα προκειμένου να συμμετάσχει στις εκδηλώσεις του Megaron Plus, δεν αρνείται να σχολιάσει το στυλ καθεμιάς από τις διάσημες πελάτισσές του. Με ιδιαίτερη συγκίνηση όμως θυμάται τη συνεργασία του με την Γκρέτα Γκάρμπο.

«Το να ντύσω αυτή τη γυναίκα ήταν ένα πραγματικό όνειρο που έγινε πραγματικότητα»έχει δηλώσει συγκεκριμένα. «Πάντα με επηρέαζε το στυλ της. Ακόμη και σήμερα δημιουργώ εμφανίσεις βασισμένες στην Γκάρμπο. Τη γνώρισα μέσω της Σεσίλ ντε Ρότσιλντ. Στο σπίτι της έμενε όταν ήρθε στο Παρίσι. Ηταν πολύ φίλες. Μαζί τις συνάντησα μια μέρα. Η Γκάρμπο κρυβόταν λιγάκι. Είχε καλύψει τα μαλλιά της και φορούσε ένα πολύ ψηλό ζιβάγκο. Φορούσε επίσης πολύ μακριά μανίκια για να καλύπτει τα χέρια της. Πρόσεξα όμως τα μάτια της: το σχήμα τους και τη μύτη της. Ηταν πραγματικά μαγική...».

Οραματιστής και ασυμβίβαστος, ο Αλαϊά - τον οποίο οι απανταχού fashionistas έχουν λατρέψει για τα υπερεφαρμοστά φορέματά του αλλά και για τα παπούτσια του - είναι, σύμφωνα με τον Ολιβιέ Σαγιάρ, ιστορικό μόδας και διευθυντή του Μουσείου της Πόλεως του Παρισιού, «ο τελευταίος μεγάλος couturier. (...)  Ξέρει να κάνει οτιδήποτε έχει σχέση με την επεξεργασία ενός μοντέλου: να σχεδιάζει, να κόβει, να ράβει».

Γεννημένος στην Τύνιδα στις 26 Φεβρουαρίου 1940, σπούδασε Γλυπτική στην πατρίδα του - και αυτό παρά τη θέληση του πατέρα του -, γεγονός που έπαιξε τον ρόλο του στο να αντιμετωπίζει τις δημιουργίες του σαν γλυπτά. Περί τα τέλη της δεκαετίας του '50, μετά το πέρας του γαλλοαλγερινού πολέμου, o Aλαϊά εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου στη διάρκεια του μισού αιώνα της καριέρας του είχε την ευκαιρία να συνεργαστεί με μεγάλους οίκους μόδας (Christian Dior, Guy Laroche, Thierry Mugler κ.ά.). Στα τέλη της δεκαετίας του '70 άνοιξε το πρώτο του ατελιέ και εκεί για περίπου 20 χρόνια έντυνε διακεκριμένα μέλη του διεθνούς jet set, μεταξύ αυτών και την Γκάρμπο, η οποία πήγαινε incognito για τις πρόβες της.

Τιμημένος με πολλές και σημαντικές διακρίσεις, ο Αλαϊά αναφέρεται συχνά στα παιδικά του χρόνια στην Τυνησία και στο οικογενειακό του περιβάλλον: στον παππού του, για παράδειγμα, ο οποίος ήταν αστυνομικός, εργαζόταν στο τμήμα ταυτοτήτων και τον έπαιρνε συχνά μαζί του κάθε φορά που δεν είχε σχολείο. Από αυτόν μάλιστα κληρονόμησε και την αγάπη του για τον κινηματογράφο. Τα πρώτα μαθήματα μόδας όμως τα πήρε από μια μαμή(!), η οποία έφερε στον κόσμο τον ίδιο και τα αδέλφια του και αργότερα ο Αλαϊά τη βοηθούσε στη δουλειά της. Χάρη στη συμπαράστασή της μάλιστα κατόρθωσε να εισαχθεί στο Ανώτερο Ινστιτούτο Καλών Τεχνών της Τύνιδας. Οι δύο αυτοί άνθρωποι στάθηκαν καθοριστικοί στην εξέλιξή του.

Η αγάπη του για τη γαλλική κουλτούρα στάθηκε καθοριστική στο να εγκατασταθεί στο Παρίσι. Οσο ζούσε ακόμη στην Τυνησία μάθαινε γαλλικά και μελετούσε την ιστορία της χώρας που έμελλε να αποτελέσει τη μελλοντική βάση του. «Ηξερα ήδη όλη την ιστορία των βασιλέων της Γαλλίας» έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ο Αλαϊά. «Και πάντα με γοήτευαν οι Βερσαλλίες...».

Το 2013 η νέα παραγωγή της όπερας του Μότσαρτ «Οι γάμοι του Φίγκαρο» στο Walt Disney Concert Hall του Λος Αντζελες με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής της πόλης υπό τον νεαρό σταρ του πόντιουμ Γκουστάβο Ντουνταμέλ και σε κοστούμια του Αλαϊά αποτέλεσε όχι μόνο το ντεμπούτο του στο λυρικό θέατρο αλλά και στη δημιουργία ρούχων για άνδρες. Δεν ήταν όμως η πρώτη του εμπειρία στον χώρο του θεάματος: είχαν προηγηθεί τα κοστούμια για το μπαλέτο «Χίλιες και μία νύχτες» του Ανζελέν Πρελζοκάζ στην Aix-en-Provence.«Το μπαλέτο είναι ευκολότερο από την όπερα γιατί στην πρώτη περίπτωση τα κοστούμια σχεδιάζονται για κίνηση» έχει πει.

Ο Αλαϊά πάντως δεν «μασά» τα λόγια του. Στο παρελθόν έχουν προκαλέσει αίσθηση οι σκληρές δηλώσεις του αναφορικά με τη «σιδηρά κυρία» της αμερικανικής «Vogue» Αννα Γουίντουρ αλλά και τον Καρλ Λάγκερφελντ, τον οποίο έχει χαρακτηρίσει «καρικατούρα» θεωρώντας τον παράλληλα αρνητικό πρότυπο για πολλούς νέους σχεδιαστές. Ο ίδιος δηλώνει απαιτητικός με τον εαυτό του. «Οταν δεν μου αρέσει κάτι» έχει πει «το ακυρώνω. Οταν θέλεις να είσαι δημιουργικός, αυτό απαιτεί χρόνο. Δεν θέλω να καταλήξω γέρος, ξεμωραμένος και κατεστραμμένος από τη μόδα. Είμαι προνομιούχος γιατί κάνω πραγματικά ό,τι θέλω...». INFO Ο Αζεντίν Αλαϊά συνομιλεί με τον Δημοσθένη Δαββέτη στην εκδήλωση με τίτλο «Κρίση και δημιουργία» στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus. Στις 18/12, στις 19.00, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας (η διανομή αρχίζει στις 17.30)

Πηγή: Βήμα