«Καρυοθραύστης»: Οι Deux Hommes μας μιλούν για τα κοστούμια της ομορφότερης χριστουγεννιάτικης ιστορίας, πριν την πρεμιέρα στην ΕΛΣ
Μάρθα Κουμπάνη
17 Δεκεμβρίου 2021
Δεν υπάρχει κάτι που να μας φέρνει πιο έντονα στο μυαλό τα Χριστούγεννα από τις λέξεις «μπαλέτο» και «Καρυοθραύστης». Η ομορφότερη ιστορία των Χριστουγέννων, παρουσιάζεται φέτος από το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε μια νέα εντυπωσιακή χορογραφία του Διευθυντή του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνου Ρήγου.
Το αριστούργημα του Πιότρ Τσαϊκόφσκι θα παρουσιαστεί από τις 17 Δεκεμβρίου 2021 και για 8 γιορτινές παραστάσεις στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση Ηλία Βουδούρη. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ο Καρυοθραύστης δεν θεωρείται τυχαία ένα από τα δημοφιλέστερα μπαλέτα του ρεπερτορίου. Η συναισθηματική δύναμη και η θεατρικότητα της μουσικής του Τσαϊκόφσκι μαγεύουν διαχρονικά τους μικρούς και μεγάλους θεατές.
Στην αρχική, δίπρακτη μορφή του, σε χορογραφία του Λεφ Ιβάνοφ και λιμπρέτο του Μαριύς Πετιπά, για το οποίο συνέθεσε τη μουσική του ο Τσαϊκόφσκι, ο Καρυοθραύστης πρωτοπαρουσιάστηκε στο αυτοκρατορικό Θέατρο Μαριίνσκι της Αγίας Πετρούπολης στις 18 Δεκεμβρίου 1892. Η αρχική υπόθεση βασίζεται στο διήγημα «Ο καρυοθραύστης και ο βασιλιάς των ποντικιών» του Ε.Τ.Α. Χόφμαν. Ακολούθησαν αρκετές χορογραφίες, μεταξύ των οποίων του Ζωρζ Μπαλανσίν (1954), του Γιούρι Γκριγκορόβιτς (1966), του Τζων Κράνκο την ίδια χρονιά, του Ρούντολφ Νουρέγεφ (1967) και του Τζων Νώυμαϊερ (1971).
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος επιστρέφει στον αγαπημένο του συνθέτη και δημιουργεί για δεύτερη φορά, μια νέα χορογραφία για τον Καρυοθραύστη, έχοντας στο παρελθόν χορογραφήσει και τα δύο άλλα έργα της τριλογίας του Τσαϊκόφσκι: τη Λίμνη των κύκνων (Μπαλέτο ΕΛΣ, 2019) και την Ωραία κοιμωμένη.
Αυτή τη φορά, προσπαθεί να δει το έργο μέσα από τα μάτια των παιδιών της ιστορίας, που νιώθουν ότι βρίσκονται στο περιθώριο και είναι αναγκασμένα να δημιουργήσουν τα δικά τους όνειρα σε έναν κόσμο που διέλυσαν οι «μεγάλοι». Ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ «διαβάζει» την ιστορία του Καρυοθραύστη σαν μια αλλόκοτη ιστορία που ο καθένας θα τη βιώσει διαφορετικά, με βάση τα δικά του όνειρα και τα δικά του απωθημένα.
Το σκηνικό της παράστασης είναι ένα γυάλινο δωμάτιο-βιτρίνα μέσα από το οποίο η Μαρί-Κλάρα θα ονειρευτεί και θα ταξιδέψει μέσα από την φαντασία της. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο της παράστασης είναι μια πλαστική μινιατούρα μέσα στο δωμάτιο-βιτρίνα και η Μαρί-Κλάρα βλέπει το αληθινό μόνο στην οθόνη της.
Ο νέος Καρυοθραύστης ισορροπεί ανάμεσα σε μια σύγχρονη εικόνα και στην κλασική παράδοση του χορού.
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος σημειώνει: «Παραμονή Χριστουγέννων, η Μαρί-Κλάρα ανοίγει τα δώρα του νονού της και βρίσκει ένα παράξενο παιχνίδι, τον αγαπημένο της Καρυοθραύστη. Στον εύθραυστο παιδικό της κόσμο τα όνειρα και η πραγματικότητα μπερδεύονται γλυκά. Στην αγκαλιά του Καρυοθραύστη θα δει τα πιο υπέροχα όνειρα αλλά και τους πιο τρομακτικούς εφιάλτες».
Στη νέα εποχή, ο Καρυοθραύστης του Μπαλέτου της ΕΛΣ θα επιχειρήσει να αναδείξει τη σκοτεινή αλλά και τη φωτεινή, φαντασμαγορική πλευρά του γνωστού παραμυθιού.
«Ένας νέος, παράξενος κόσμος δημιουργείται επί σκηνής, όπου το γυάλινο δωμάτιο-βιτρίνα της Μαρί-Κλάρας συναντά τα φωτεινά πολύχρωμα αντικείμενα που αιωρούνται στη σκηνή, τις μπαρόκ πύλες που οδηγούν στα υπόγεια του βασιλείου των ποντικιών, αλλά και το πάμφωτο χριστουγεννιάτικο δέντρο».
Τα κοστούμια των Deux Hommes, στη δεύτερη συνεργασία με το Μπαλέτο της ΕΛΣ, έρχονται να προσθέσουν εκείνο το άγγιγμα μαγείας που κάθε παραμύθι έχει ανάγκη.
Είναι μια μίξη από pop, glam, πολύχρωμα, εντυπωσιακά κομμάτια υψηλής ραπτικής και μαζί εθνικές στολές και υφάσματα με επιρροές από παλιότερες παραστάσεις της Λυρικής.
Εμείς μιλήσαμε με το σχεδιαστικό δίδυμο των Deux Hommes, Δημήτρη Αλεξάκη και Γρηγόρη Τριανταφύλλου και μας αποκάλυψαν τα πάντα για τα περισσότερα από 150, εκπληκτικής ομορφιάς κοστούμια.
«Η ματιά του Κωνσταντίνου Ρήγου είναι διαφορετική, πέρα από το κομμάτι της χορογραφίας, σκηνοθετικά, είναι ένα θέαμα που συνδυάζει στοιχεία μιούζικαλ και κινηματογράφου, πέρα από το κλασικό μπαλέτο», μας είπαν οι σχεδιαστές.
«Εμείς, όντας σε συνεχή διάλογο μαζί του κινηθήκαμε αντίστοιχα στο ενδυματολογικό κομμάτι. Ο Κωνσταντίνος είναι ο συνεργάτης εκείνος, ο οποίος αφήνει πολύ μεγάλη ελευθερία στη δημιουργία μας. Οι συνθήκες της συνεργασίας μας είναι ιδανικές, γιατί σου αφήνει χώρο να εκφραστείς».
Οι εμφανίσεις που θα δείτε, έχουν βέβαια χριστουγεννιάτικη διάθεση, αλλά ταυτόχρονα, επειδή πάντα στον Καρυοθραύστη υπάρχει διάθεση για παραμύθι, με ρούχα εποχής και ιστορικές αναφορές, θελήσαμε να φέρουμε λίγο ρεαλισμό, ώστε οι ήρωες και ειδικά η Κλάρα να πατά στην σύγχρονη εποχή, στο σήμερα, με έναν τρόπο εκκεντρικό και φωτογενή».
Τα κοστούμια της νέας αυτής εκτέλεσης του Καρυοθραύστη δεν θα θυμίζουν τα τυπικά κοστούμια μπαλέτου, ούτε όμως και καθαρή haute couture. Mάλιστα,οι Deux Hommes μάς αποκάλυψαν ότι για να πετύχουν αυτόν τονκαλλιτεχνικό διάλογο ανάμεσα στο παρελθόν και το σήμερα, πάντρεψαν στα σχέδια τους ακόμα και 90s στοιχεία, ως μια έξυπνη αλληγορία που αναφέρεται στο ξεκίνημα του νέου ζευγαριού της ιστορίας..
H δεκαετία συμβολίζει για εμάς την καλλιτεχνική μας νεότητα, το ξεκίνημα μας.
«Στα κοστούμια, παρελαύνουν στοιχεία- υπόγραφή μας: Yπάρχουν λάμψεις, κεντημένες επιφάνειες, λεπτομέρειες που λαμπυρίζουν υπό το φως των προβολέων και στοιχεία που εναλάσσονται στα ρούχα με ένα τρόπο που τα βυθίζουν από το φως στην σκιά. Όλα αυτά το κάνουν εξαιρετικά ενδιαφέρον. Δουλέψαμε πάνω στα κοστούμια περισσότερους από τρεις μήνες».
Στην παράσταση θα δούμε όμως και ανατρεπτικά κομμάτια, όπως ένα Ball Gown, του οποίου το επάνω μέρος είναι ένα απλό band T-shirt. «Κάποιοι από τους χορευτές θυμίζουν φιγούρες της "Commedia dell 'arte", αλλά grunge».
Aκόμα και το grunge στιλ βρήκε την θέση του στα κοστούμια της παράστασης μέσα από band T-shirts και pinstriped παντελόνια, συνδυασμένα με φράκο!
Ο καρυοθραύστης
Κωνσταντίνος Ρήγος / Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι
17, 19, 23, 24, 26, 29, 31 Δεκεμβρίου 2021 & 2 Ιανουαρίου 2022
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Ηλίας Βουδούρης
Χορογραφία – Σκηνοθεσία – Σκηνικά: Κωνσταντίνος Ρήγος
Κοστούμια: Deux Hommes
Φωτισμοί: Περικλής Μαθιέλλης
Συνεργάτιδα αρχιτέκτονας: Μαίρη Τσαγκάρη
Βίντεο: Βασίλης Κεχαγιάς
Διεύθυνση χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Μητέρα Στάλμπαουμ: Μαρία Κουσουνή / Βανέσα Κούρκουλου
Δόκτωρ Στάλμπαουμ: Στράτος Παπανούσης / Αντώνης Κορούτης
Γιαγιά Στάλμπαουμ: Αιμιλία Γάσπαρη / Μάνια Καραβασίλη
Παππούς Στάλμπαουμ: Γιώργος Βαρβαριώτης / Μπλέντι Λατίφι
Ντρόσελμαγερ: Στέλιος Κατωπόδης
Μαρί-Κλάρα Στάλμπαουμ: Έλενα Κέκκου / Ελευθερία Στάμου / Αριάδνη Φιλιππάκη
Πριγκίπισσα Πιρλιπάτ: Ελεάνα Ανδρεούδη / Χριστίνα Μακρίδου / Γιοβάνκα Ζάριτς
Πρίγκιπας: Ντανίλο Ζέκα / Βαγγέλης Μπίκος / Γιώργος Χατζόπουλος
Καρυοθραύστης: Μάνεξ Αλμπέρντι / Γιάννης Γκάντσιος
Βασιλιάς των Ποντικιών: Ίγκορ Σιάτζκο / Γιάννης Μητράκης
Με την Ορχήστρα, τους Α΄ Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους, το Corps de ballet και
την Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής. Με τη
συμμετοχή σπουδαστών της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού ΕΛΣ.