Ένα μικρό πέτρινο φιαλίδιο με μια βαθυκόκκινη ουσία, που πιθανότητα χρησιμοποιούνταν ως κραγιόν για τα χείλη πριν από περίπου 5.000 χρόνια, ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στο νοτιοανατολικό Ιράν. Η ομάδα των επιστημόνων που ηγήθηκε της έρευνας, αναφέρει ότι σε αντίθεση με τα σύγχρονα κραγιόν, το συγκεκριμένο εφαρμοζόταν με πινέλο και πιθανώς είναι το πιο πρώιμο παράδειγμα κραγιόν στον κόσμο.
Ένας από τους ερευνητές που συμμετείχε στην έρευνα, ο καθηγητής αρχαιολογίας Μάσιμο Βιντάλε, από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα στην Ιταλία, είπε στο BBC ότι αυτό το κραγιόν ίσως το φορούσαν οι γυναίκες «των ελίτ κοινωνιών πριν από 5.000 χρόνια». Το φιαλίδιο που περιείχε την καλλυντική πάστα ανακαλύφθηκε σε νεκροταφείο της τρίτης χιλιετίας π.Χ. κοντά στον ποταμό Χαλίλ στην επαρχία Κερμάν, στο νοτιοανατολικό Ιράν.
Researchers discovered #hematite, darkened with #manganite #braunite, and traces of galena and #anglesite, mixed with vegetal waxes, as well as the first ever #radiocarbon obtained from #bronze age, used in the #oldest #lipstick in #Iran; 4000 years ago.https://t.co/cUgrRxPkHW pic.twitter.com/FZgztX00uU
— Sajad Mohammadi (@SJD_Mohammadi) February 12, 2024
Η ανακάλυψη
Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν αυτό το μικροσκοπικό φιαλίδιο χλωρίτη, πίσω το 2001, ανάμεσα σε αρχαίους ταφικούς χώρους. Μετά από χρόνια σχολαστικής ανάλυσης, οι ερευνητές προσδιόρισαν οριστικά πως μέσα στο φιαλίδιο υπάρχει χρωστική ουσία για τα χείλη. Η ταυτότητα της χρωστικής χειλιών επιβεβαιώθηκε μέσω μιας ολοκληρωμένης εξέτασης του φιαλιδίου, χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα αναλυτικών τεχνικών. Όταν η ομάδα ανέλυσε την αποξηραμένη σκόνη που υπήρχε μεσα, βρήκε ότι περιείχε αιματίτη, «δίνοντας στην πάστα ένα βαθύ κόκκινο χρώμα».
Archaeologists have identified lipstick from between 1936 and 1687 B.C. in a small stone vial from Iran, which banned makeup following the 1979 revolution. https://t.co/SlxsWW5YRP
— The Washington Post (@washingtonpost) March 12, 2024
Μετά την ανάλυση, οι ερευνητές συνέδεσαν το κραγιόν με τον πολιτισμό των Marhaši, κατά την εποχή του Χαλκού, που άκμασε σε εκείνο το τμήμα της Μεσοποταμίας εκείνη την εποχή. «Τόσο η ένταση των ορυκτών του κόκκινου χρωματισμού όσο και οι κηρώδεις ουσίες είναι, παραδόξως, πλήρως συμβατές με τις συνταγές για τα σύγχρονα κραγιόν», σημείωσαν οι συγγραφείς της μελέτης.
Η Τζόαν Φίσερ, καθηγήτρια στο τμήμα αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του York, σημείωσε ότι η χρήση αιματίτη είχε τεκμηριωθεί σε πέτρινες παλέτες καλλυντικών από την ύστερη νεολιθική εποχή, καθώς και σε αρχαία αιγυπτιακά καλλυντικά αγγεία. Η ίδια, σημείωσε, σύμφωνα με το CNN, ότι «είναι πιθανό το περιεχόμενο του φιαλιδίου να χρησιμοποιήθηκε ως χρώμα για τα χείλη. Αλλά θα μπορούσε επίσης να είχε εφαρμοστεί για να δώσει χρώμα στα μάγουλα ή για κάποιον άλλο σκοπό, ακόμα κι αν το φιαλίδιο μοιάζει με ένα σύγχρονο σωλήνα κραγιόν».