Ο ίδιος δήλωνε φωτογράφος-ζωγράφος. Τον ενοχλούσε που οι φωτογραφίες του ήταν πιο διάσημες από τα γλυπτά ή τους πίνακές του. Όμως μάλλον δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς, μιας και οι φωτογραφίες του είναι σαν ηλεκτροφόρο χάδι και η οπτική του τόσο μοναδική που ο θεατής νιώθει να γίνεται κοινωνός της τότε τομής στην τέχνη. Ο Αμερικανός καλλιτέχνης, το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Emmanuel Rudzitsky, υπήρξε ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης, σκηνογράφος και επινοητής ποικίλων αντικειμένων, ωστόσο η φωτογραφία ήταν αυτή που τον έκανε διάσημο και του άνοιξε –και μάλιστα διάπλατα– τις πόρτες της παριζιάνικης καλλιτεχνικής κοινότητας.
Στη φωτογραφία στράφηκε από ανάγκη βιοπορισμού και ιδιαίτερα στη φωτογραφία μόδας, καταγράφοντας με το φακό του το παραδόξως ασύνηθες. Το νεοφανές και το ανέκδοτο. Η φωτογραφία στα χέρια του γίνεται μέσο γραφής και ανασχεδιασμού του κόσμου με την εναλλαγή φωτός και σκιάσεων. «Προσπαθούσα να κάνω με τη φωτογραφία αυτό που έκαναν οι ζωγράφοι, με τη διαφορά ότι χρησιμοποιούσα φως και χημικά προϊόντα αντί για χρώματα, κι αυτό δίχως τη βοήθεια της φωτογραφικής μηχανής». Τη δεκαετία του 1930 ξεκίνησε να δουλεύει με τη μέθοδο που καλείται solarisation –ουσιαστικά πρόκειται για το φαινόμενο Sabatier– στη διαδικασία της φωτογραφικής εκτύπωσης. Σε μια περίοδο που η φωτογραφία δεν ήταν ακόμα έτοιμη να διεκδικήσει τη θέση της σε αίθουσες τέχνης και χώρους μουσειακούς, ο Man Ray συνέβαλε στο να αποκτήσει σημαίνουσα καλλιτεχνική οντότητα.
Ο φίλος του, συνεργός και συνοδοιπόρος στο κίνημα, André Breton, εξέφραζε ανεπιφύλακτα το θαυμασμό του για τον Man Ray, ομολογώντας ότι υπήρξε από τους λίγους που κατάφεραν να αναδείξουν με την τέχνη του φακού μια ανέκδοτη θεματολογία, η οποία, χωρίς να αφήνει κανέναν αδιάφορο, συναρπάζει, εκπλήσσει και αιφνιδιάζει. Λέγεται, και είναι ευρύτερα αποδεκτό, ότι αν ο Cartier Bresson είναι αυτός που έδωσε στη φωτογραφία τους «τίτλους ευγενείας της», ο Man Ray είναι εκείνος που της προσέφερε, χάρη στη θεματική πρωτοτυπία και τον αιφνιδιασμό, μια διαφορετική οπτική οντότητα, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός νεοφανούς ήθους και ύφους, που τον κατέταξε στους κλασικούς της σύγχρονης φωτογραφικής τέχνης.
Απόλυτος εξουσιαστής της εικόνας, έκανε τη φωτογραφία τέχνη του υποδόριου υπονοούμενου δένοντας την ομορφιά με μια δύναμη άγνωστη, σχεδόν καινοτόμα μυστικιστική. Οι γυναίκες ήταν εκείνες που μορφοποίησαν αυτόν τον πολυσχιδή καλλιτέχνη, που κινήθηκε με άνεση μεταξύ σουρεαλισμού, ντανταϊσμού και αφαίρεσης. Κι αυτό ακριβώς είναι το άκρως ενδιαφέρον της έκθεσης στην Άνδρο, πως η εστίαση αφορά στην πεμπτουσία της έννοιας «Γυναίκα», την οποία πλησίασε με πάθος οδηγώντας την όραση στα ενδότερα της φωτογραφικής επίφασης.
Περιδιαβαίνοντας την έκθεση, ο επισκέπτης θα πλοηγηθεί στην εντυπωσιακή υπερπεντηκονταετή καλλιτεχνική πορεία του διάσημου καλλιτέχνη (1912–1971) μέσα από 150 έργα όλων των ειδών και κατηγοριών: φωτογραφίες, έργα ζωγραφικά, γλυπτά, σχέδια και χαρακτικά.
Μέσα από τέσσερις φωτογραφικές ενότητες θα αναγνωρίσει θρυλικές μορφές της μόδας, της τέχνης, των γραμμάτων, του χορού, της ηθοποιίας, όπως τη συγγραφέα Gertrude Stein, τη διάσημη συλλέκτρια, φίλη της τέχνης και των καλλιτεχνών Peggy Guggenheim, την μποέμ της παρισινής ζωής Kiki de Montparnasse, την ερωμένη του, επίσης φωτογράφο, Lee Miller, τη σημαντική σχεδιάστρια μόδας Coco Chanel, τη χολιγουντιανή ηθοποιό Ava Gardner, τη δημοφιλή ηθοποιό του γαλλικού κινηματογράφου Catherine Deneuve και άλλα διάσημα ονόματα της τέχνης, του θεάματος και της παρισινής κοσμικής ζωής.
Επιμελήτρια της έκθεσης η χαρισματική Μαρία Κουτσομάλλη. Η έκθεση στην Άνδρο θα διαρκέσει από τις 28 Ιουνίου ως τις 27 Σεπτεμβρίου, ενώ συνοδεύεται από τρίγλωσσο τόμο 350 σελίδων, που εκδίδεται από τη Μικρή Άρκτο.
Ώρες Λειτουργίας: Καθημερινά 11.00-15.00 & 18.00-21.00, Δευτέρα 11.00-15.00
Δευτέρα απόγευμα και Τρίτη κλειστά
Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, τηλ. 210 7252895-6
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Άνδρος, τηλ. 22820 22444, Fax: 22820 22490
E-mail: [email protected]
www.goulandris.gr / www.moca-andros.gr
Περισσότερες φωτογραφίες στο HOPE.
Κατεβάστε το νέο, καλοκαιρινό τεύχος του HOPE εντελώς δωρεάν στο iPad & το iPhone σας!
Download link: https://itunes.apple.com/gr/app/hope-magazine/id720068321
Κατεβάζετε αρχικά το app στη συσκευή σας και έπειτα επιλέγετε το τεύχος που επιθυμείτε.