UPDATE #NOW

Η εκδίκηση της φάλαινας: Τι ακριβώς συμβαίνει με τις οργισμένες Όρκες που επιτίθενται σε πλοία;


Στεφανία Παπαδημητρίου

12 Ιουνίου 2023

Η εκδίκηση της φάλαινας: Τι ακριβώς συμβαίνει με τις οργισμένες Όρκες που επιτίθενται σε πλοία;
Unsplash
Οι φάλαινες είναι έξαλλες, είναι επιθετικές και οι επιστήμονες αναζητούν το γιατί

Στο τέλος του Μαΐου, Όρκες επιτέθηκαν σε σκάφος στα νότια της Ισπανίας. Του έκαναν αρκετή ζημιά ώστε και αυτό να χρειαστεί επισκευή, και το πλήρωμα να καλέσει βοήθεια - και δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο. Νωρίτερα την ίδια εβδομάδα, άλλες φάλαινες χτύπησαν γιοτ στα Στενά του Γιβραλτάρ. Ακόμη νωρίτερα, στις αρχές του μήνα, βύθισαν το Alboean Champagne, ένα πλοιάριο μήκους 15 μέτρων.

Οι φάλαινες είναι έξαλλες. Όχι απλώς κυνηγούν πλοία, αλλά διδάσκουν αυτή τη συμπεριφορά η μία την άλλη και, συνειδητά, προκαλούν πανικό. Κάποιοι επιστήμονες θεωρούν ότι πρόκειται για ένα είδος αυτοάμυνας, το οποίο ξεκίνησε από μία θηλυκή φάλαινα η οποία τραυματίστηκε από πλοίο. Άλλοι, πιστεύουν ότι είναι απλώς κάτι παροδικό και, σταδιακά, θα ξεχαστεί και όλα θα επανέλθουν στα φυσιολογικά τους.

Το πρώτο περιστατικό σημειώθηκε το 2020. Η οργάνωση Grupo Trabajo Orca Atlantica (GTOA) έχει καταγράψει περισσότερες από 500 υποθέσεις τραμπουκισμού πλοίων από ιβηρικές Όρκες – σε ελάχιστες, όμως, οι φάλαινες όντως άγγιξαν τα σκάφη, ενώ ελάχιστος είναι και ο αριθμός των θηλαστικών που έχει αυτήν την επιθετική συμπεριφορά. Είναι λίγα, πολύ νεαρά σε ηλικία, θυμωμένα και δημιουργούν μεγάλα προβλήματα. Συνήθως, στοχεύουν στα πηδάλια ή κουτουλάνε με δύναμη πάνω στα πλοία, δημιουργώντας ζημιά μεν αλλά, στις περισσότερες περιπτώσεις, όχι αρκετά μεγάλη.

Αυτά τα ζώα δεν συμπεριφέρονται σαν άλλα τέρατα ταινιών τρόμου, ούτε είναι τρελά. Παρακάτω, θα δούμε τις διαφορετικές εκδοχές που δίνουν οι ειδικοί.

Επιστήμονες της GTOA υποστηρίζουν ότι μόνο 15 φάλαινες, από τις άνω των 50 που κυκλοφορούν στην περιοχή, συμμετέχουν στις επιθέσεις, ενώ η συμπεριφορά τους ίσως είναι ένα είδος αντίδρασης σε τραύματα που τους έχουν αφήσει προηγούμενες εμπειρίες με σκάφη.

Μιλώντας στους NY Times, ο ειδικός Erich Hoyt είπε πως «θα μπορούσαν να παίρνουν κάποιο είδος επιβράβευσης ή ενθουσιασμού από αυτό» καθώς «το παιχνίδι είναι κομμάτι του να είσαι κακοποιητής».

Άλλος ειδικός, ο Luke Rendell, από το Πανεπιστήμιο St. Andrews, δήλωσε στο Conversation ότι στηρίζει την εκδοχή του τραύματος που αναφέραμε παραπάνω, ωστόσο είναι δύσκολο να αποδειχθεί. «H έννοια της συλλογικής αυτοάμυνας στα κητώδη (θαλάσσια θηλαστικά, στα οποία ανήκουν οι φώκιες, τα δελφίνια και οι φάλαινες) δεν είναι καθόλου παράξενη. Για παράδειγμα, έχουμε μαρτυρίες για φυσητήρες που υπερασπίζονται ο ένας τον άλλο, όταν επιτίθενται Όρκες. Η αλληλεγγύη είναι ένα πιο υποκειμενικό ζήτημα, και δεν έχουμε πρόσβαση στις σκέψεις αυτών των ζώων για να καταλάβουμε πραγματικά αν συμβαίνει κάτι τέτοιο... Δεν είναι απίθανο οι συγκεκριμένες όρκες να αντιλαμβάνονται σε εμάς τον δικό τους κοινό θηρευτή - αλλά είναι επίσης πιθανό να μην έχουν κάτι τέτοιο στον νου τους», εξήγησε.

Η διευθύντρια του Orca Bihavior Institute (OBI), Monika Wieland Shields, εξήγησε στο NBC News πως και η εμφάνιση παίζει ρόλο, η οποία συχνά μας παραπλανά. «Πιστεύω πως το παίρνουμε σαν επιθετικότητα επειδή προκαλεί προβλήματα, αλλά δε νομίζω ότι μπορούμε να πούμε ότι το κίνητρο είναι απαραίτητα επιθετικό», τόνισε. Εξήγησε, επίσης, ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι οι Όρκες θέλουν να εκδικηθούν τον άνθρωπο.

Στο μεταξύ, επειδή ο κόσμος θέλει να κάνει βόλτες και διακοπές με σκάφος χωρίς να φοβάται τις φάλαινες, έχει βρει τη δική του λύση: Σχεδιάζει να τις σκοτώσει. Και πρόκειται για ένα από τα είδη που, σύντομα, θα βρίσκονται υπό εξαφάνιση. Σε συνέντευξη που έδωσε στο National Geographic, η συνιδρύτρια του Andenes Whale Center, Hanne Strager, είπε ότι «ζουν σε ένα εξαιρετικά στρεσογόνο περιβάλλον. Τώρα που τις φοβούνται, άτομα υποστηρίζουν ότι πρέπει να τους ρίχνεις βενζίνη αν επιτεθούν στο πλοίο σου, ότι πρέπει να ρίξεις δυναμίτη στο νερό. Καταλαβαίνω τον φόβο. Αλλά είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για τις φάλαινες δολοφόνους».

Οι άνθρωποι του Twitter, πάντως, είναι με τις φάλαινες.