Ο στρεπτόκοκκος σε ανησυχητική έξαρση: Τι πρέπει να προσέξουν οι γονείς και οι επισημάνσεις των ειδικών
Έλενα Κρητικού
13 Ιουνίου 2023
Μετά την ανησυχία που προκάλεσε ο θάνατος του 7χρονου αγοριού από τη Νάουσα, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο στρεπτόκοκκος είναι ένα κοινό μικρόβιο αλλά υπάρχουν συμπτώματα που θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς.
Πρόκειται για τον έκτο θάνατο από στρεπτόκοκκο που καταγράφεται στην Ελλάδα μέσα στο 2023, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ. Με δεδομένη την ανησυχία που προκύπτει από τα θανατηφόρα κρούσματα, ο ΕΟΔΥ απέστειλε ενημερωτικό σημείωμα με οδηγίες σε όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας σχετικά με την αναγκαιότητα να δηλώνονται στον ΕΟΔΥ όλα τα περιστατικά της διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο Α. Παράλληλα, εστάλησαν οδηγίες στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας σχετικά με τη διαχείριση κρουσμάτων iGAS στο οικιακό και σχολικό περιβάλλον και ενημερώθηκε η επιστημονική κοινότητα.
Οι επισημάνσεις των ειδικών
Η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, Ματίνα Παγώνη μίλησε στην ΕΡΤ για τον στρεπτόκοκκο, εξηγώντας ποια συμπτώματα θέλουν ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διάρκεια της νόσησης.
Όπως διευκρίνισε, ο στρεπτόκοκκος είναι αντιμετωπίσιμος τα δύο πρώτα 24ωρα και ότι είναι σπάνιο να χάσει κάποιος τη ζωή του, αλλά απαιτείται προσοχή στα μικρά παιδάκια μέχρι 8 – 10 ετών και στους πολύ μεγάλους σε ηλικία που έχουν υποκείμενα νοσήματα. «Βεβαίως έχουμε περιστατικά και τα προηγούμενα χρόνια αλλά και από τον Ιανουάριο είχαμε αρκετά περιστατικά με στρεπτόκοκκο. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι είναι βακτήριο, είναι μικρόβιο και προκαλεί αυτές τις λοιμώξεις. Είναι δύσκολα τα περιστατικά αυτά, όμως αντιμετωπίζονται. Αυτό που έχει σημασία είναι τα πρώτα εικοσιτετράωρα να δούμε τα συμπτώματα και να εκτιμηθούν στο παιδί. Δηλαδή, όταν ένα παιδάκι έχει πολύ υψηλό πυρετό που επιμένει, έχει δυνατό πονόλαιμο και σας λέει αμέσως «δεν μπορώ να καταπιώ» και αρχίζει να λέει ότι πονάνε οι μυς του, να ξέρετε ότι θα πρέπει να έχετε άμεση επικοινωνία με τον παιδίατρο και το παιδί θα πρέπει να ξεκινήσει να κάνει τις εξετάσεις και να ξεκινήσει αγωγή», δήλωσε η πρόεδρος.
«Μεταδίδεται με τα σταγονίδια. Μεταδίδεται με τις επιφάνειες. Δηλαδή αν κάποιος έχει ένα τραύμα και έρθει σε επαφή με το περιστατικό, λογικό είναι να μεταδοθεί. Δεν μεταδίδεται τόσο γρήγορα όπως μεταδίδονται άλλα βακτήρια. Τι πρέπει να κάνουμε; Μπορούμε να πάρουμε τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής. Θα λέμε στα παιδάκια πως θα πλένουν τα χέρια τους στο σχολείο, στο σπίτι. Απλά πράγματα τα οποία πολλές φορές ξεχνάμε αλλά είναι αναγκαία, είναι απαραίτητα» σημείωσε. «Ξεκινάει με μία φαρυγγίτιδα, αμυγδαλίτιδα αρκετές φορές που κι αυτό δημιουργεί την ανησυχία στο γονέα ότι αμέσως θα έρθει σε επικοινωνία με τον παιδίατρο. Ο παιδίατρος δίνει τις οδηγίες και ξεκινάει από κει και πέρα η αντιμετώπιση» είπε η κα Παγώνη και πρόσθεσε. «Αυτό που έχει σημασία είναι να πούμε το εξής: Γρήγορα αυτό το βακτήριο μπορεί να σου κάνει επιπλοκές στα όργανα και ιδιαίτερα σε νεφρούς και καρδιά και να κάνει και σηψαιμία».
Να σημειωθεί πως από τον Σεπτέμβριο του 2022 παρατηρείται αύξηση των περιπτώσεων διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS) σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι γονείς πρέπει από την πρώτη ημέρα πυρετού να συμβουλεύονται τον παιδίατρο.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή από μια πληγή. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανό να φέρουν τα βακτήρια χωρίς να αισθάνονται αδιαθεσία ή να παρουσιάζουν συμπτώματα κάποιας λοίμωξης και παράλληλα να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος εξάπλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.
Σύμφωνα τον ΕΟΔΥ, οι σοβαρές λοιμώξεις προέρχονται από τον διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Αυτές οι λοιμώξεις προκαλούνται όταν ο στρεπτόκοκκος Α μεταφερθεί μέσω της κυκλοφορίας του αίματος σε σημεία του σώματος όπου κανονικά δεν ανιχνεύεται, όπως στους πνεύμονες. Το σηπτικό σοκ εκδηλώνεται όταν εισέλθουν βακτήρια στο αίμα και προκληθεί σοβαρή σήψη (σηψαιμία), ως επακόλουθο πολυοργανικής ανεπάρκειας.
Σημειώνεται ότι ο ΕΟΔΥ έχει αποστείλει συστάσεις για τα ενδεικνυόμενα μέτρα προστασίας και τη θεραπευτική αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών και τελεί σε εγρήγορση για την έγκαιρη αναγνώριση κρουσμάτων.
Οι τρόποι μετάδοσης
Ο στρεπτόκοκκος Α μεταδίδεται:
- Μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο
- Μέσω του βήχα και του φτερνίσματος
- Από μια πληγή
Κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανό να φέρουν τα βακτήρια χωρίς να αισθάνονται αδιαθεσία ή να παρουσιάζουν συμπτώματα κάποιας λοίμωξης και παράλληλα να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος εξάπλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.
Οι λοιμώξεις που προκαλεί
Ο στρεπτόκοκκος Α προκαλεί λοιμώξεις στο δέρμα, τους μαλακούς ιστούς και την αναπννευστική οδό. Τέτοιου είδους λοιμώξεις είναι, μεταξύ άλλων:
- Η αμυγδαλίτιδα
- Η φαρυγγίτιδα
- Η οστρακιά
- Το μολυσματικό κηρίο
Οι λοιμώξεις αυτές σπανίως είναι σοβαρές. Τα συμπτώματά τους υποχωρούν με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.
Οι πιο σοβαρές λοιμώξεις που σχετίζονται με τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α προέρχονται από τον διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS).
Τέτοιου είδους λοιμώξεις μπορεί να συμβούν:
- Όταν ένας ασθενής έχει ανοιχτά τραύματα που επιτρέπουν στα βακτήρια να εισέλθουν στον ιστό
- Από βλάβες στην αναπνευστική οδό μετά από ιογενές νόσημα
- Σε άτομο που έχει μειωμένη ανοσία σε κάποια λοίμωξη, λόγω υποκείμενου νοσήματος ή φαρμακευτικής αγωγής.
Πότε είναι απαραίτητη η επίσκεψη στον γιατρό
Αναλόγως με τη λοίμωξη που προκαλεί ο στρεπτόκοκκος Α, ο ασθενής μπορεί να εκδηλώσει διάφορα συμπτώματα όπως πονόλαιμο, πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους. Εάν ο ασθενής είναι παιδί και εμφανίσει αδιαθεσία, ούτως ή άλλως πρέπει να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρό του.
Αυτό πρέπει να γίνει και εάν τα συμπτώματα δεν παρουσιάζουν βελτίωση. Ειδικά στα παιδιά, είναι σημαντική η συμβουλή του παιδιάτρου και αν το παιδί:
- Τρώει λιγότερο από το κανονικό
- Παρουσιάζει σημάδια αφυδάτωσης
- Φαίνεται πολύ κουρασμένο ή ευερέθιστο
- Είναι μωρό κάτω των 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 38℃ ή είναι μεγαλύτερο από 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 39 ℃ ή υψηλότερη
