Γονιμότητα και ωορρηξία: Τα 15 σημεία-κλειδιά για κάθε γυναίκα που θέλει να μείνει έγκυος

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας, στις 15 Ιουνίου ο Δρ. Κωνσταντίνος Κωσταράς MD, PhD, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Αναπαραγωγής, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών & Αντιπρόεδρος του Institute of Life - ΙΑΣΩ εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζει μια γυναίκα αναφορικά με την ωορρηξία και τη γονιμότητά της.

Παρακάτω τα 15 βασικά σημεία που πρέπει να κατανοήσει μία γυναίκα, προκειμένου να αυξήσει τις πιθανότητές της να μείνει έγκυος.

1. Κατανόηση του κύκλου σας

Γνωρίζοντας τον εμμηνορροϊκό κύκλο σας, μεγαλώνουν οι πιθανότητες να μείνετε έγκυος. Η πρώτη φάση του κύκλου σας αρχίζει με την πρώτη ημέρα της περιόδου σας ή της ροής του αίματος. Το σώμα σας απελευθερώνει ορμόνες που ωριμάζουν τα ωάρια των ωοθηκών σας. Μεταξύ της 2ης και 14ης ημέρας, αυτές οι ορμόνες προετοιμάζουν την μήτρα σας να υποδεχθεί ένα γονιμοποιημένο ωάριο. Αυτό ονομάζεται ωοθηλακική φάση.

2. Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας

Ο εμμηνορροϊκός κύκλος είναι συνήθως 28-32 ημέρες. Η ωορρηξία συμβαίνει συνήθως μεταξύ της 14ης και της 18ης ημέρας του κύκλου σας. Μια ορμόνη που ονομάζεται ωχρινοτρόπος ή ωχρινοποιητική ορμόνη(LH) αυξάνει ταχέως, προκαλώντας την τελική ωρίμανση και απελευθέρωση των πιο ώριμων ωαρίων. Ταυτόχρονα, η τραχηλική βλέννη σας γίνεται πιο «λεπτή» και διαφανής ώστε να βοηθήσει το σπέρμα να φτάσει πιο εύκολα στο ωάριο.

3. Η χρονική στιγμή παίζει σημαντικό ρόλο

Οι γυναίκες γεννιούνται με περίπου 1-2 εκατομμύρια ωάρια, αλλά απελευθερώνουν μόνο 300 – 400 μέσω της ωορρηξίας στη διάρκεια της ζωής τους. Συνήθως απελευθερώνεται μόνο ένα ωάριο κάθε μήνα. Το ωάριο ταξιδεύει μέσα από μια σάλπιγγα, ένας από τους δύο «σωλήνες» που συνδέουν τις ωοθήκες με τη μήτρα σας. Εάν η χρονική στιγμή είναι κατάλληλη, το σπέρμα μπορεί να γονιμοποιήσει και στο δρόμο του προς τη μήτρα. Εάν η γονιμοποίηση δεν συμβεί μέσα σε 24 ώρες από την απελευθέρωσή του από την ωοθήκη τότε διαλύεται. Το σπέρμα μπορεί να ζήσει για περίπου 3 έως 5 ημέρες, έτσι γνωρίζοντας πότε έχετε ωορρηξία μεγιστοποιούνται οι πιθανότητες να γίνει η σύλληψη.

4. Βρίσκοντας τις πιο γόνιμες ημέρες σας

Σε γενικές γραμμές, η πιθανότητα σύλληψης αυξάνεται όταν έχετε σεξουαλικές επαφές ,το πολύ, 1-2 ημέρες πριν από την ωορρηξία. Εάν έχετε έναν τακτικό κύκλο 28 ημερών, μετράτε ανάποδα 14 ημέρες από όταν περιμένετε την επόμενη περίοδό σας. Σχεδιάστε τις σεξουαλικές σας επαφές γύρω στην 12η -14η ημέρα του κύκλου σας. Λάβετε υπόψη σας ότι οι καθημερινές επαφές δεν επηρεάζουν την «αποτελεσματικότητα» του σπέρματος του άνδρα. Ο κύκλος σας μπορεί να είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος οπότε ένα online ημερολόγιο ωορρηξίας ή πιο σωστά ο ειδικός γυναικολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε με ακρίβεια την ημέρα.

5. Ωορρηξία μέσω της θερμοκρασίας

Όταν το σώμα σας απελευθερώνει ένα ωάριο, η ορμόνη προγεστερόνη βοηθάει στο να εγκατασταθεί το γονιμοποιημένο ωάριο στη μήτρα. Η προγεστερόνη προκαλεί ελαφρώς την αύξησης της θερμοκρασίας του σώματός σας. Έτσι, αν ελέγχετε τη θερμοκρασία σας κάθε πρωί πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι με ένα θερμόμετρο, μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε αν έγινε ωορρηξία. Απλά τα θερμόμετρα δεν είναι πάντα τόσο ακριβή, όσο άλλες μέθοδοι για την παρακολούθησης της ωορρηξίας.

6. Πρόβλεψη της ωορρηξία μέσω ορμόνης

Μια απότομη αύξηση της LH διεγείρει τις ωοθήκες σας για να απελευθερώσουν το ωάριο. Η αύξηση της ορμόνης συμβαίνει συνήθως 36 ώρες πριν την απελευθέρωση τους ωαρίου. Κάποια τεστ ωορρηξίας ελέγχουν τα επίπεδα της LH στα ούρα σας και βοηθούν να εντοπίσετε την ημέρα της ωορρηξίας. Είναι διαθέσιμα στα φαρμακεία, εύκολα στη χρήση και υψηλής ακρίβειας. Μπορεί να το δοκιμάσετε 1-2 ημέρες πριν την εκτιμώμενη ημέρα ώστε να διακρίνετε την αύξηση της LH.

7. Η τελευταία φάση του μηνιαίου κύκλου σας

Κατά το δεύτερο μισό του έμμηνου κύκλου σας, η ορμόνη προγεστερόνη βοηθά στην προετοιμασία της μήτρας σας για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου. Εάν το ωάριο δεν είναι γονιμοποιημένο και δεν έχει εμφυτευτεί, τότε αποσυντίθεται, τα επίπεδα προγεστερόνης μειώνονται, και περίπου 12 έως 16 ημέρες αργότερα, το ωάριο – μαζί με το αίμα και τα υγρά της μήτρας – αποβάλλεται από το σώμα . Αυτή η διαδικασία είναι η έμμηνος ρύση που διαρκεί συνήθως 3 έως 7 ημέρες. Τότε ο κύκλος αρχίζει ξανά.

8. Τρόποι ενδυνάμωσης της γονιμότητας

Υπάρχουν ενδείξεις που συνδέουν το περιβάλλον με τη γονιμότητα. Αν θέλετε να ενισχύσετε τις πιθανότητές σας να μείνετε έγκυος, μπορείτε να:

• Τρώτε τροφές πλούσιες σε φυλλικό οξύ.
• Αγοράστε περισσότερα βιολογικά τρόφιμα και “πράσινα” προϊόντα.
• Διατηρήστε υγιές σωματικό βάρος με διατροφή και άσκηση.
• Αποφύγετε αλκοόλ και καφεΐνη.

9. Το βάρος επηρεάζει τη γονιμότητα

Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη οι γυναίκες που έχουν δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) πάνω από το φυσιολογικό χρειάστηκαν διπλάσιο χρόνο για να μείνουν έγκυες σε σχέση με εκείνες που είχαν φυσιολογικό ΔΜΣ. Αν είστε υπέρβαρες ή παχύσαρκες, η απώλεια βάρους μπορεί να ενισχύσουν τη γονιμότητα και τις πιθανότητες σύλληψης. Η παχυσαρκία μπορεί επίσης να προκαλέσει στειρότητα και χαμηλή τεστοστερόνη στους άνδρες. Το ίδιο συμβαίνει βέβαια και όντας σημαντικά λιποβαρής.

10. Η ηλικία επηρεάζει τις πιθανότητες σύλληψης

Η γονιμότητα μειώνεται με την ηλικία, ειδικά μετά τα μέσα της δεκαετίας των 30. Επίσης, μειώνονται οι πιθανότητες θεραπειών γονιμότητας να είναι επιτυχείς. Αν είστε κάτω των 35 ετών και κάνετε προσπάθειες σύλληψης για περισσότερο από 12 μήνες ή άνω των 35 και προσπαθείτε για περισσότερο από 6 μήνες θα πρέπει να επισκεφτείτε άμεσα τον γιατρό σας.

11. Η γονιμότητα μειώνεται επίσης στους μεγαλύτερους άνδρες

Οι μελέτες δείχνουν ότι ο αριθμός των σπερματοζωαρίων και η ταχύτητα του σπέρματος, όπως και η σεξουαλική λειτουργία μειώνεται καθώς μεγαλώνουν οι άνδρες. Ωστόσο δεν υπάρχει συγκεκριμένη ηλικία για έναν άνδρα που το καθιστά ανίκανο να τεκνοποιήσει. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνδρες ηλικίας 45 ετών και άνω, χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο για να συλλάβει η σύντροφος από τη στιγμή που ξεκίνησαν τις προσπάθειες. Εάν ο σύντροφός σας είναι μεγαλύτερος, μπορείτε να συμβουλευτείτε τον ειδικό γυναικολόγο σχετικά με τους τρόπους που ενισχύουν τις πιθανότητες σύλληψης.

12. Πώς μπορούν οι άνδρες να ενισχύσουν τη γονιμότητα

• Διαχειριστείτε το άγχος.
• Αποφύγετε το αλκοόλ και το κάπνισμα
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος
• Κάντε διατροφή πλούσια σε ψευδάργυρο (κρέας, δημητριακά ολικής αλέσεως, θαλασσινά και αυγά), σελήνιο (κρέας, θαλασσινά, μανιτάρια, δημητριακά, καρύδια), και βιταμίνη Ε.
• Κρατήστε τους όρχεις δροσερούς – αποφύγετε το πολύ ζεστό ντους, το υδρομασάζ, ή τη σάουνα, που μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων.

13. Θεραπείες για την υπογονιμότητα

Διάφοροι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν στειρότητα. Το πρώτο βήμα είναι να ελέγξει ο γιατρός εσάς και το σύντροφό σας. Θεραπείες υπογονιμότητας μπορεί να περιλαμβάνουν τη χρήση φαρμάκων για την «ενίσχυση της ωορρηξίας» καθώς και εξωσωματική γονιμοποίηση η οποία περιλαμβάνει την αφαίρεση ωαρίων από τις ωοθήκες, τη γονιμοποίησή τους και στη συνέχεια την εμφύτευση τους στη μήτρα.

14. Πώς λειτουργούν τα τεστ εγκυμοσύνης

Το τεστ εγκυμοσύνης που γίνεται στο σπίτι, ελέγχει στα ούρα σας την «ορμόνη της εγκυμοσύνης,» που ονομάζεται hCG και παράγεται στο σώμα σας όταν ένα γονιμοποιημένο ωάριο εμφυτεύεται στη μήτρα σας. Μερικά από αυτά τα τεστ μπορούν να ¨καταλάβουν¨ αν είστε έγκυος ακόμα και 5 ημέρες πριν την αναμενόμενη ημέρα έναρξης περιόδου.

15. Εγκυμοσύνη: 5 Πρόωρα πιθανά σημάδια εγκυμοσύνης

• Δεν έχετε περίοδο
• Έχετε συχνοουρία.
• Κουράζεστε εύκολα.
• Έχετε ναυτία το πρωί - ή όλη την ημέρα.
• Το στήθος σας πρήζεται και γίνεται ιδιαίτερα ευαίσθητο

More info:
www.kοstaras.gr
https://www.facebook.com/KKostarasOBGYN
https://www.instagram.com/drkostaras/
Τηλ. 210 6425949, 6944 366967 | Χαρ. Τρικούπη 171, Αθήνα