Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου: Ο ειδικός μας ενημερώνει για δύο συχνές μορφές γυναικολογικών καρκίνων

Ο καρκίνος αν και δεν κάνει διακρίσεις, παραμένει ένα από τα πιο σύνθετα προβλήματα της σύγχρονης ιατρικής. Ωστόσο, με τη σωστή ενημέρωση, την έγκαιρη διάγνωση και την προληπτική φροντίδα, πολλά είδη καρκίνου μπορούν να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Σε αυτά τα πλαίσια, ο Υπεύθυνος τμήματος Γυναικολογικής Ογκολογίας του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας και τ. Αν. Διευθυντής Γυναικολογικής κλινικής Humboldt στο Βερολίνο, κ. Χρήστος Κοτανίδης παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας και για τον Καρκίνο του Ενδομητρίου και ρίχνει φως στην ανεκτίμητη αξία της πρόληψης και της τακτικής παρακολούθησης.

Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας επηρεάζει κυρίως γυναίκες άνω των 30 ετών. Στις περισσότερες περιπτώσεις (>99%), η εμφάνισή του συνδέεται με χρόνια, εμμένουσα λοίμωξη από τύπους υψηλού κινδύνου του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε γυναίκα που έρχεται σε επαφή με τον ιό θα αναπτύξει καρκίνο.

Συμπτώματα του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας

Τα συμπτώματα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας δεν είναι χαρακτηριστικά για την νόσο και μπορεί να παρουσιάζονται και σε άλλες περιπτώσεις, ωστόσο τα κύρια συμπτώματα τα οποία δεν πρέπει να αγνοηθούν είναι:

• Ενδιάμεση αιμορραγία μεταξύ των εμμηνορροϊκών κύκλων.
• Έμμηνος ρύση που διαρκεί περισσότερο ή έχει μεγαλύτερη ποσότητα αίματος από το συνηθισμένο.
• Πόνος στην σεξουαλική επαφή.
• Αιμορραγία μετά την σεξουαλική επαφή.
• Πόνος στο υπογάστριο.

Σύγχρονες μέθοδοι αντιμετώπισης του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας

Το μέγεθος της νόσου, η ηλικία της ασθενούς, η γενική κατάσταση της ασθενούς, κάποια χαρακτηριστικά της βιολογίας της νόσου ή η επιθυμία για διατήρηση γονιμότητας, είναι μερικοί από τους παράγοντες που καθορίζουν το θεραπευτικό πλάνο.

Στην χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έχουν θέση και οι 3 μέθοδοι – δηλαδή η κλασική ανοιχτή χειρουργική, η λαπαροσκόπηση και η ρομποτική χειρουργική, ανάλογα με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κριτήρια.

Προϋποθέσεις εφαρμογής Λαπαροσκοπικής και Ανοιχτής Χειρουργικής

Για όγκους μικρότερους από 2 εκ , οι οποίοι μπορεί και να έχουν αφαιρεθεί στο πλαίσιο μιας κωνοειδούς εκτομής ή και όχι, μπορεί να εφαρμοστεί η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική. Ωστόσο, σε αυτές τις περιπτώσεις, ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να διαθέτει υψηλό επίπεδο χειρουργικής τεχνικής και να είναι εξοικειωμένος με τη χρήση λαπαροσκοπικών ή ρομποτικών εργαλείων.

Επιπλέον σε περιπτώσεις που χρειάζεται μόνο ο λεμφαδενικός καθαρισμός στην πύελο ή στην περιοχή της αορτής λόγω μεταστατικών λεμφαδένων, η διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί ελάχιστα επεμβατικά. Η μήτρα δεν χρειάζεται να αφαιρεθεί και ακολουθεί ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία.

Σε περιπτώσεις ριζικών χειρουργείων στην πύελο, λόγω προχωρημένης τοπικά μη μεταστατικής σε λεμφαδένες ή απομακρυσμένα όργανα, νόσου, είναι απαραίτητη η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση με διατήρηση των νεύρων της πυέλου, η οποία είναι γνωστή ως «nerve sparing radical hysterectomy».

Ο ρόλος του εμβολιασμού κατά του HPV στην πρόληψη του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας

Τα τελευταία χρόνια με την κατάλληλη ενημέρωση από τους γιατρούς αλλά και την πολιτεία αυξάνεται ολοένα και περισσότερο το ποσοστό εμβολιασμού των παιδιών ηλικίας από 11 ετών και άνω. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ο εμβολιασμός αφορά τόσο κορίτσια όσο και αγόρια και προσφέρεται δωρεάν έως και την συμπλήρωση των 18 ετών. Υπάρχουν χώρες που έχουν τον εμβολιασμό σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα εδώ και σχεδόν 2 δεκαετίες, όπως π.χ η Αυστραλία, ενώ αναμένεται τα επόμενα χρόνια να έχουν εξαλείψει σχεδόν πλήρως την εμφάνιση νέων περιστατικών.

Ο εμβολιασμός μπορεί να πραγματοποιηθεί επίσης σε γυναίκες και άντρες μεγαλύτερης ηλικίας, ακόμα και αν έχουν έρθει σε επαφή με ορισμένα στελέχη του ιού. Ωστόσο, σε αυτές τις περιπτώσεις, το κόστος του εμβολιασμού αναλαμβάνει ο ενδιαφερόμενος/η.

Καρκίνος Ενδημητρίου

Ο Καρκίνος του Ενδομητρίου αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια του γυναικείου γεννητικού συστήματος. Εκδηλώνεται κυρίως μετά την εμμηνόπαυση και στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η νόσος διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες αποτελεσματικής θεραπείας.

Συμπτώματα Καρκίνου Ενδομητρίου

O Καρκίνος του Ενδομητρίου αποτελεί την συχνότερη κακοήθεια του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Αφορά στο μεγαλύτερο ποσοστό του τις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, ενώ ένα 5% αφορά γυναίκες κάτω των 45 ετών. Έχοντας ως κύριο χαρακτηριστικό σύμπτωμα την μετεμμηνοπαυσιακή αιμορραγία, εντοπίζεται στην πλειονότητά του σε αρχικά στάδια, καθιστώντας την χειρουργική θεραπεία τον κυριότερο πυλώνα της θεραπευτικής προσέγγισής του.

Η καταλληλότερη μέθοδος χειρουργικής προσέγγισης είναι η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική. Η ρομποτική ή λαπαροσκοπική χειρουργική είναι την τελευταία 10ετία η μέθοδος εκλογής στην αντιμετώπιση του καρκίνου του ενδομητρίου και αυτό αποτυπώνεται ξεκάθαρα στις κατευθυντήριες οδηγίες της ευρωπαϊκής εταιρείας γυναικολογικής ογκολογίας (ESGO).

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Χρήστος Κοτανίδης (@kotanidis.gynecology)

Τα οφέλη της λαπαροσκοπικής και ρομποτικής χειρουργικής

Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί μέθοδο που εφαρμόζεται στην γυναικολογία τα τελευταία 30 χρόνια στις αναπτυγμένες ιατρικά χώρες, ενώ η ρομποτική χειρουργική άνθισε την τελευταία 10ετία, δίνοντας ακόμα μία επιλογή στην χειρουργική προσέγγιση γυναικολογικών παθήσεων. Τα πλεονεκτήματα των δύο αυτών μεθόδων σε σύγκριση με την ανοιχτή χειρουργική είναι τα εξής:

• ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
• άμεση κινητοποίηση και ως εκ τούτου ελάχιστη πιθανότητα θρόμβωσης ή εμβολής
• μειωμένος κίνδυνος λοίμωξης ή τραύματος καθότι η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιείται μέσα από μικρές οπές στο δέρμα που δεν ξεπερνούν τα 12 χιλιοστά
• μεγαλύτερη ακρίβεια χειρουργικών χειρισμών, καθώς η χρήση καμερών τελευταίας τεχνολογίας προσφέρει στον χειρουργό απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου με μεγέθυνση
• μικρότερη απώλεια αίματος
• επιστροφή σε καθημερινές δραστηριότητες σε ελάχιστο χρόνο
• μείωση κινδύνου ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων καθότι οι ασθενείς λαμβάνουν εξιτήριο εντός 24ώρου
• δημιουργία ελάχιστων μετεγχειρητικών συμφύσεων
• καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα

Η τεχνική του λεμφαδένα – φρουρού και τα πλεονεκτήματα της

Η τεχνική του φρουρού λεμφαδένα με την χρήση του πράσινου της ινδοκυανίνης άλλαξε τα τελευταία 3 χρόνια την θεραπευτική προσέγγιση που σχετίζεται με την αφαίρεση λεμφαδένων στον καρκίνο του ενδομητρίου. Πολυάριθμες μελέτες έδειξαν πως ο εντοπισμός και η αφαίρεση του σωστού λεμφαδένα έχει πολύ αυξημένη ευαισθησία και μπορεί να αντικαταστήσει την εκτεταμένη λεμφαδενεκτομή, η οποία έχει αυξημένη πιθανότητα για μετεγχειρητικές επιπλοκές όπως λεμφοίδημα, σχηματισμός λεμφοκύστεων στην ελάσσονα πύελο. Επίσης μειώνει σημαντικά τον χρόνο της επέμβασης με αποτέλεσμα να μειώνεται και ο χρόνος νάρκωσης της ασθενούς.

Ο κατάλληλα εξειδικευμένος γυναικολόγος ογκολόγος είναι πάντα σε θέση να εντοπίσει και να αφαιρέσει με ασφάλεια τον φρουρό λεμφαδένα διασφαλίζοντας την ογκολογική ασφάλεια και περιορίζοντας ταυτόχρονα στο ελάχιστο τις διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές.

Η αξία του Προληπτικού Γυναικολογικού Ελέγχου

Η αναγκαιότητα του ετήσιου προληπτικού ελέγχου σχετίζεται με το γεγονός πως οι περισσότερες γυναικολογικές παθήσεις, είτε αυτές αφορούν καλοήθειες , πολλώ δε μάλλον κακοήθειες, είναι δυνατόν να εντοπιστούν σε αρχικά στάδια. Πολυάριθμες μελέτες έχουν πλέον επιβεβαιώσει πως σε περίπτωση μίας γυναικολογικής κακοήθειας η έγκαιρη διάγνωση, και κατόπιν η σωστή αντιμετώπιση , αυξάνουν τα ποσοστά επιβίωσης της ασθενούς, ενώ ακόμη περισσότερες μελέτες αποδεικνύουν πως ο προληπτικός έλεγχος είναι δυνατόν να προλάβει μια κακοήθεια πριν καν αυτή εκδηλωθεί. Αυτός είναι άλλωστε και ο στόχος του.

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου μας υπενθυμίζει ότι η πρόληψη είναι το ισχυρότερο όπλο μας. Ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί αποτελεσματικά με τη σωστή ενημέρωση και την υιοθέτηση των κατάλληλων προληπτικών μέτρων.

Ο κ. Κοτανίδης μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στην Ελλάδα, αποφάσισε να επεκτείνει τις γνώσεις του και τη εκπαίδευσή του στη Γερμανία. Εκεί, ξεκίνησε την ειδικότητα Μαιευτικής Γυναικολογίας στην κλινική Rochus Hospital στην πόλη Castrop-Rauxel.

Έπειτα εργάστηκε στην Πανεπιστημιακή Κλινική του Λούμπεκ, η οποία αποτελεί κέντρο αναφοράς στην Λαπαροσκοπική Χειρουργική με μακρά παράδοση.

Παράλληλα ξεκίνησε την εξειδίκευση στην Γυναικολογική Ογκολογία, κατά τη διάρκεια της οποίας πραγματοποίησε σαν 1ος χειρουργός πολυάριθμες χειρουργικές επεμβάσεις καρκίνου του μαστού, συμπεριλαμβανομένου και πλαστικών αποκαταστάσεων, καθώς επίσης και ριζικές επεμβάσεις γυναικολογικής ογκολογίας.

Το 2019 αποφάσισε να αναλάβει Υπευθυνος Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής στην κλινική Humboldt του Βερολίνου η οποία είναι αναγνωρισμένο Κέντρο Γυναικολογικής Ογκολογίας και εξειδικεύεται στην πολυσπλαχνική χειρουργική σε περιπτώσεις καρκίνου των ωοθηκών. Το 2020 κατόπιν εξετάσεων έλαβε τον τίτλο εξειδίκευσης στην Γυναικολογική Ογκολογία και προήχθει σε Αν. Διευθυντή στην Κλινική Humboldt του Βερολίνου και Υπεύθυνο Ογκολογικού Συμβουλίου για τις γυναικολογικές κακοήθειες.

Το 2022 επέστρεψε στην Ελλάδα για να παρέχει στη σύγχρονη Ελληνίδα την εξειδικευμένη φροντίδα που χρειάζεται.

Χρήστος Κοτανίδης, Υπεύθυνος τμήματος Γυναικολογικής Ογκολογίας, ΙΑΣΩ Θεσσαλίας 

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα ckotanidis.gr ή καλέστε στο 241 053 8988.
Μπορείτε επίσης να ακολουθήσετε τον κ. Χρήστο Κοτανίδη σε Facebook, Instagram & TikTok.

Advertorial