Αισθάνεστε ενοχές μετά το φαγητό; Οι καλύτεροι τρόποι για να τις ξεπεράσετε
Τζουλιάννα Καρνέζη
17 Μαρτίου 2022
Οι ενοχές για το φαγητό είναι κάτι κοινό στην κουλτούρα μας και ίσως να είστε αρκετά εξοικειωμένοι με αυτό το συναίσθημα. Όμως το να νιώθετε ενοχές μπορεί να σας εμποδίζει να αναπτύξετε μια υγιή, ισορροπημένη σχέση με το φαγητό .
Εδώ μοιράζομαι τι είναι η ενοχή μετά το φαγητό, γιατί εμφανίζεται και τους καλύτερους τρόπους για να απαλλαγείτε από αυτή.
Τι είναι διατροφική ενοχή
Στον πυρήνα της, η ενοχή για το φαγητό συνδέεται με ένα σύστημα πεποιθήσεων γύρω από τις τροφές, που υποστηρίζει ορισμένα τρόφιμα είναι καλά και ορισμένα είναι κακά και ότι πρέπει να τηρούνται ορισμένοι «κανόνες» σχετικά με το φαγητό. Έτσι, όταν τρώμε κάτι που θεωρούμε "κακό" ή παραβιάζουμε έναν κανόνα που έχουμε επιβάλλει, γεμίζουμε από τεράστιες ενοχές και ντροπή γιατί ένα μέρος μας νιώθει ότι κάναμε κάτι κακό.
Η κουλτούρα μας συχνά εξισώνει την ενοχή και την ντροπή με την ευχαρίστηση, για αυτό πολλοί από εμάς είμαστε εξοικειωμένοι με την ένοχη ευχαρίστηση. Αλλά γιατί κάτι που θεωρούμε ευχάριστο χρειάζεται να συνδέεται με ενοχές;
Η ενοχή που νιώθουμε μετά το φαγητό είναι κάτι που μαθαίνουμε, που σημαίνει ότι είναι επίσης κάτι που μπορούμε να ξεμάθουμε.
Γιατί νιώθετε ενοχές μετά το φαγητό
Συνήθεις αιτίες:
- Η κατανάλωση τροφής θεωρείται «ανθυγιεινή»
- Κατανάλωνετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή λιπαρά
- Υπερφαγία
- Είστε δυσαρεστημένοι με το βάρος σας
- Λάθος διατροφικά πρότυπα
Το να προσπαθείτε να καταλάβετε τα συναισθήματά σας και από πού προέρχονται είναι ένα χρήσιμο πρώτο βήμα για να ξεπεράσετε τις ενοχές μετά το φαγητό
Γιατί δεν πρέπει να νιώθετε ενοχές για το φαγητό
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσετε ότι δεν πρέπει να νιώθετε ενοχές ή ντροπή για τις διατροφικές σας συνήθειες
Για να πετύχετε μια υγιή, ισορροπημένη σχέση με το φαγητό, είναι απαραίτητο να συμπεριλάβετε μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων και να αναγνωρίσετε τους πολλούς ρόλους που διαδραματίζει το φαγητό στη ζωή σας, όπως σύνδεση, γιορτή, άνεση και ευχαρίστηση.
Το φαγητό δεν είναι πάντα ορθολογικό ή απαλλαγμένο από συναισθήματα. Τα συναισθήματα, οι καθημερινοί στρεσογόνοι παράγοντες και το περιβάλλον παίζουν ρόλο στις διατροφικές μας επιλογές ως άνθρωποι, επομένως πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση με πρακτικό τρόπο
Όταν πρόκειται να δημιουργήσετε υγιεινές διατροφικές συνήθειες, οι ενοχές για τα τρόφιμα δεν είναι μόνο επιζήμιες για τη σωματική και ψυχική σας ευεξία, αλλά είναι και αντιπαραγωγικές.
Σε μια μελέτη, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν αν συνδέουν το κέικ σοκολάτας με τα συναισθήματα ενοχής ή χαράς . Όσοι συνέδεσαν το κέικ σοκολάτας με τα αισθήματα ενοχής είχαν περισσότερες πιθανότητες να καταναλώσουν υπερβολική ποσότητα. Οι συμμετέχοντες που συσχέτισαν το κέικ σοκολάτας με την ενοχή ανέφεραν επίσης ότι αισθάνονταν απώλεια ελέγχου με την πρόσληψη τροφής και είχαν πιο ανθυγιεινά διατροφικά πρότυπα.
Εκτός από τα αισθήματα έλλειψης ελέγχου, οι ενοχές για το φαγητό μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε αυτοκριτική και κακή διάθεση, βλάπτοντας τη συναισθηματική και ψυχική σας υγεία.
Πώς να σταματήσετε να νιώθετε ενοχές για το φαγητό
Αποφύγετε να επισημαίνετε τις τροφές ως καλές ή κακές. Κάθε φορά που επισημαίνετε το φαγητό ως «καλό» ή «κακό», ενισχύετε ένα σύστημα πεποιθήσεων που είναι επιβλαβές και μπορεί να προκαλέσει φόβο, ανησυχία και ενοχές για το φαγητό. Αντί να συνδέετε λέξεις γύρω από το φαγητό, προσπαθήστε να σκέφτεστε το φαγητό ως ευχαρίστηση, παρά ως αυτοέλεγχο. Διατροφή σημαίνει υγιής σχέση με το φαγητό, ποικιλία φαγητού και απόλαυση φαγητού, χωρίς ενοχές.
Δεν υπάρχει «τέλεια διατροφή».
«Τρώτε x μερίδες λαχανικών την ημέρα». «Αποφεύγετε την προσθήκη ζάχαρης και τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες». Φαίνεται ότι έχετε βρει έναν «σωστό» τρόπος να τρώτε «τέλεια» και να βελτιώσετε την ευημερία σας και αν δεν ακολουθήσετε αυτούς τους κανόνες, αισθάνεστε αποτυχημένοι
Η ιδέα της «τέλειας διατροφής» δημιουργείται από τη διατροφική κουλτούρα. Εάν όμως ακολουθήσετε αυτή την κουλτούρα, θα σας αποσυνδέσει από τα φυσικά σημάδια του σώματός σας και θα σας φέρει ενοχές και άγχος σχετικά με τα τρόφιμα. Αντί να νιώθετε ενοχές για ό,τι τρώτε, χαλαρώστε και απολαύστε τη διατροφική εμπειρία.
Δεν προέρχονται όλες οι ενοχές που σχετίζονται με το φαγητό από την υπερκατανάλωση τροφής
Η σχέση μας με το φαγητό επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τότε που ήσασταν παιδιά. Ο τρόπος που έτρωγες ως παιδί διαμορφώνει τις πεποιθήσεις σου σχετικά με το φαγητό, πώς βλέπεις το φαγητό και πώς αλληλεπιδράς με το φαγητό σήμερα.
Το πώς αισθάνεστε για ορισμένα τρόφιμα μπορεί να έχει επηρεαστεί, συχνά υποσυνείδητα, από τους γονείς σας. Ειδικά αν μεγαλώσατε σε η οικογένεια όπου έκανε διαρκώς δίαιτα ή κατονόμαζε ορισμένες τροφές ως «κακές».
Τα συναισθήματα που νιώθετε για το φαγητό μπορεί να είναι σημάδι για κάτι που βιώσατε μεγαλώνοντας. Και μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τι επηρεάζει τις διατροφικές σας επιλογές και να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε πού προέρχεται η διατροφική ενοχή.
Όταν αρχίσετε να αισθάνεστε ενοχές για το φαγητό, κάντε μια παύση και σκεφτείτε τα εξής:
- Πριν το φάτε, πώς νιώθατε;
- Ποια σκέψη ξεκίνησε τις ενοχές;
- Πότε ήταν η πρώτη φορά που θυμηθήκατε ότι νιώθατε ενοχές με το φαγητό;
- Ποια άλλη ενέργεια μπορείτε να κάνετε αυτή τη στιγμή για να νιώσετε καλά ή καλύτερα; (αλλάξτε τις σκέψεις σας, κάντε κάτι άλλο..)
Μπορούμε γρήγορα να ξεφύγουμε από τον έλεγχο αν αφήσουμε τις σκέψεις μας να ξεφύγουν από τον έλεγχο. Πάρτε λοιπόν πίσω τα ηνία. Είναι καλή ιδέα να αφιερώσετε λίγο χρόνο και να σκεφτείτε τις παραπάνω ερωτήσεις όταν αρχίσετε να νιώθετε ενοχές για το φαγητό.
Κρατήσετε ένα ημερολόγιο σχετικά με τη διατροφική σας εμπειρία
Ένα ημερολόγιο μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε ποιες σκέψεις ή συμπεριφορές προκαλούν ενοχές και τι αντίκτυπο έχει αυτό στο υπόλοιπο της ημέρας σας, σε άλλες επιλογές τροφίμων και στη διάθεσή σας.
Χρησιμοποιήστε την απόσπαση της προσοχής για να τραβήξετε την προσοχή μακριά από το γεύμα
Αισθάνεστε τρομερές ενοχές μετά το γεύμα; Για μερικούς ανθρώπους, η ώρα μετά το γεύμα μπορεί να είναι πιο αγχωτική από το ίδιο το γεύμα. Μπορεί να αισθάνεστε τρομερά ένοχοι και να βιώσετε ψυχολογική δυσφορία μετά το φαγητό. Μπορεί να έχετε συναισθήματα που δεν ξέρετε πώς να τα αντιμετωπίσετε ή να τα αντιμετωπίσετε με ανθυγιεινούς τρόπους.
Αντί να σκέφτεστε τι φάγατε, γιατί να μην χρησιμοποιήσετε την απόσπαση της προσοχής για να δώσετε λίγο χρόνο σε αυτά τα συναισθήματα να εξασθενίσουν;
Μπορεί να είναι χρήσιμο να προγραμματίζετε κάποιες δραστηριότητες μετά τα γεύματα, όπως παιχνίδια, παζλ ή να παρακολουθείτε σύντομα αστεία κλιπ στο YouTube.
Εν κατακλείδι οι διατροφικές ενοχές είναι συνηθισμένες στην κοινωνία μας και είναι επιζήμιες για τη σωματική, συναισθηματική και ψυχική σας ευεξία. Το να μάθετε πώς να τις αντιμετωπίζετε και γιατί εμφανίζονται είναι πολύ σημαντικό.
Το να ξεπεράσετε τις ενοχές για το φαγητό μπορεί να είναι ένα ταξίδι αυτοανακάλυψης, γι αυτό και είναι σημαντικό να είστε υπομονετικοί με τον εαυτό σας και να δοκιμάσετε μερικές από τις παραπάνω πρακτικές.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.