WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Γιατί είναι τόσο συγκεχυμένη η επιστήμη της διατροφής;


Τζουλιάννα Καρνέζη

29 Απριλίου 2022

Γιατί είναι τόσο συγκεχυμένη η επιστήμη της διατροφής;
Ακόμη και για τους επαγγελματίες, μπορεί να φαίνεται ότι η έρευνα που αφορά τη διατροφή είναι λίγο συγκεχυμένη. Υπάρχουν θέματα στα οποία οι ειδικοί δεν φαίνεται καν να συμφωνούν και όλοι έχουν διαφορετικές απόψεις. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί κάποια πράγματα είναι μπερδεμένα όσο αφορά τη διατροφή;

Καταρχάς είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως η επιστήμη της διατροφής σε σύγκριση με άλλες επιστήμες, βρίσκεται ακόμα στα πρώτα της στάδια. Είναι σχετικά νέα. Άλλες επιστήμες όπως η χημεία και η βιολογία υπάρχουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ωστόσο, η επιστήμη πίσω από τη διατροφή είναι πολύ νεότερη.

Στην πραγματικότητα, οι βιταμίνες ανακαλύφθηκαν μόλις πρόσφατα- στις αρχές του 1900-, ενώ οι αρχικές έννοιες της χημείας δημιουργήθηκαν γύρω στο 1200 π.Χ. Επιπλέον, ο αντίκτυπος της διατροφής στην ανάπτυξη του ατόμου και τη διαχείριση χρόνιων ασθενειών ξεκίνησε να ερευνάται μόλις πριν μερικές δεκαετίες.

Επίσης η διατροφική έρευνα δεν χρηματοδοτείται καλά και μπορεί να υπάρχει κάποια προκατάληψη γύρω από αυτή. Πιο συγκεκριμένα οι περισσότερες ερευνητικές μελέτες που σχετίζονται με τη διατροφή δεν εξετάζουν προληπτικά μέτρα, αλλά περισσότερο μέτρα θεραπείας. Το 2016 χρηματοδοτήθηκαν λιγότερο από 1 εκατομμύριο δολάρια για την έρευνα για την προληπτική διατροφή. Εν τω μεταξύ, δισεκατομμύρια δολάρια χρησιμοποιήθηκαν για την έρευνα μεταβολικών ασθενειών.

Επιπλέον πολύ συχνά υπάρχουν και τρίτοι που εμπλέκονται στη χρηματοδότηση της έρευνας. Για παράδειγμα, εάν γίνει μια μελέτη σχετικά με την πρόσληψη ζάχαρης και μια εταιρεία αναψυκτικών τη χρηματοδοτήσει, αυτό μπορεί να αποτελεί σύγκρουση συμφερόντων εφόσον τα ποτά της περιέχουν ζάχαρη. Γιατί οι υπεύθυνοι της εταιρίας μπορεί να μη θελήσουν να βγει κάτι κακό για τη ζάχαρη, οπότε μπορεί να αποζημιώσουν οικονομικά την έρευνα, για να βγει το συμπέρασμα ότι η ζάχαρη δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.

Ένα άλλο παράδειγμα θα μπορούσε να είναι η βιομηχανία κρασιού. Οι εταιρείες που παράγουν κρασί ενδέχεται να έχουν την τάση να υποστηρίζουν οικονομικά την έρευνα που εξετάζει τις πιθανές προστατευτικές επιδράσεις του κόκκινου κρασιού στην υγεία της καρδιάς.

Ένας ακόμη λόγος που η επιστήμη της διατροφής είναι τόσο μπερδεμένη είναι επειδή είναι δύσκολο να ελεγχθεί ή να απομονωθεί. Υπάρχουν τόσες πολλές μεταβλητές όσον αφορά τη διατροφή και την έρευνα που είναι δύσκολο να υπολογίσεις κάθε μεμονωμένο πράγμα που επηρεάζει την υγεία.

Εάν για παράδειγμα τρώτε μια σαλάτα κάθε μέρα για 1 εβδομάδα, μπορεί να μην παρατηρήσετε αμέσως οφέλη. Χρειάζεται χρόνο και συνέπεια. Άρα οι μελέτες πρέπει να εκτελούνται για μεγάλες χρονικές περιόδους και αυτό καθιστά όλο και πιο δύσκολο τον έλεγχο των εξωτερικών μεταβλητών.

Μπορεί επίσης να είναι δύσκολο να ισχυριστεί κανείς ότι ένα συγκεκριμένο τρόφιμο έχει συγκεκριμένο αντίκτυπο στην υγεία, όταν το ήμισυ της μελέτης περιλαμβάνει νέους, μη καπνιστές, υγιείς ανθρώπους. Ενώ, το άλλο μισό της μελέτης περιλαμβάνει ηλικιωμένους που καπνίζουν και έχουν τουλάχιστον μια χρόνια ασθένεια.

Επίσης οι περισσότερες ερευνητικές μελέτες για τη διατροφή είναι μελέτες παρατήρησης, δηλαδή χρησιμοποιούν έρευνες για να βγάλουν κάποια αποτελέσματά. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς εδώ — πόσοι άνθρωποι ξέρετε ότι μπορούν να υπολογίσουν τέλεια τι τρώνε σε μια μέρα; Ακόμη και με ζυγαριές τροφίμων, ετικέτες τροφίμων, ρολόγια γυμναστικής και πολλά άλλα, υπάρχει αρκετός χώρος για λάθη και ασυνέπειες. Επομένως, είναι δύσκολο να αναπαραχθούν σταθερά αποτελέσματα.

Συμπερασματικά η διατροφή είναι μια σχετικά νέα επιστήμη και ταυτόχρονα είναι δύσκολο να ελεγχθεί και να απομονωθεί. Μπορεί επίσης να υπάρχει προκατάληψη σχετικά με τον τρόπο χρηματοδότησης και λειτουργίας των ερευνητικών μελετών. Ωστόσο η επιστήμη της διατροφής βελτιώνεται όλο και περισσότερο, καθώς οι έρευνες είναι πλέον καλύτερες από ποτέ.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.