7 διατροφικές συμβουλές για να αποτρέψεις τις πέτρες στους νεφρούς
Τζουλιάννα Καρνέζη
18 Ιουνίου 2023
Εάν είχατε ποτέ πέτρα στους νεφρούς πιθανότατα θα κάνετε τα πάντα για να αποφύγετε να έχετε άλλη, γιατί είναι μια εξαιρετικά επώδυνη εμπειρία. Κάποιοι μάλιστα τη συγκρίνουν με τον πόνο του τοκετού.
Ο αριθμός των ανθρώπων που αναπτύσσουν πέτρες στους νεφρούς όλο και αυξάνεται. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, περίπου το 4% των ανθρώπων στις ΗΠΑ είχαν πέτρες στους νεφρούς, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Νεφρού. Οι πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί στο 10%.
Οι πέτρες στους νεφρούς σχηματίζονται από κρυστάλλους που μπορούν να εμποδίσουν τη ροή των ούρων. Συνήθως αυτοί οι κρύσταλλοι φεύγουν από το νεφρό ταξιδεύοντας στους ουρητήρες, οι οποίοι είναι οι σωλήνες που μεταφέρουν τα ούρα από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη. Επίσης οι πέτρες είναι πιο πιθανό να κάνουν τα ούρα να έχουν σκούρο κίτρινο χρώμα, αντί να είναι αχυρένια ή διαυγή.
Αν και συχνά ξεκινούν με το μέγεθος ενός κόκκου άμμου, οι πέτρες στους νεφρούς μπορεί να αναπτυχθούν και να γεμίσουν το εσωτερικό του νεφρού. Και όσο μεγαλύτερες είναι, τόσο πιο δύσκολο είναι να περάσουν. Οι πέτρες μπορούν να σχηματιστούν από μια ποικιλία μετάλλων, αλλά το πιο κοινό είναι το οξαλικό ασβέστιο.
Τα άσχημα νέα είναι ότι από τη στιγμή που θα έχετε έναν λίθο, έχετε 50% πιθανότητες να έχετε και άλλον μέσα στα επόμενα 15 χρόνια. Ο επαναλαμβανόμενος σχηματισμός λίθων μπορεί να προκύψει από μια σειρά αιτιών, από μη ελεγχόμενους παράγοντες όπως το οικογενειακό ιστορικό και την υποκείμενη νεφρική νόσο έως την παχυσαρκία, την αφυδάτωση και τις διατροφικές επιλογές.
Τα καλά νέα είναι ότι πολλοί παράγοντες κινδύνου για επαναλαμβανόμενες πέτρες στους νεφρούς βρίσκονται υπό τον έλεγχό σας και μικρές αλλαγές στη διατροφή σας μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Ακολουθούν επτά συμβουλές που σχετίζονται με τροφές και ποτά που μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητές σας να αναπτύξετε άλλη πέτρα στους νεφρούς.
Πιείτε νερό – και μετά πιείτε περισσότερο
Εάν έχετε ήδη κάνει πέτρα στους νεφρούς, ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψετε περαιτέρω πέτρες είναι να πίνετε περισσότερα υγρά. Η ενυδάτωση αραιώνει τα ούρα, έτσι οι κρύσταλλοι δεν μπορούν να συσσωρευτούν και να γίνουν πέτρες.
Μια μετα-ανάλυση του 2015 από το Εθνικό Ίδρυμα Νεφρού βρήκε ότι οι άνθρωποι που παρήγαγαν 2 έως 2,5 λίτρα ούρων καθημερινά είχαν 50% λιγότερες πιθανότητες να έχουν πέτρα στους νεφρούς, σε σχέση εκείνους που παρήγαγαν λιγότερα ούρα.
Τα άτομα που έχουν πέτρες στους νεφρούς, θα πρέπει να πίνουν πολύ νερό – τουλάχιστον 2 λίτρα (8 φλιτζάνια) την ημέρα, αλλά ιδανικά 3 λίτρα (12 φλιτζάνια). Όταν κάνει ζέστη έξω ή αν εργάζεστε σε ζεστό περιβάλλον, θα πρέπει να πίνετε ακόμα περισσότερο νερό γιατί όσο περισσότερο ιδρώνετε, τόσο λιγότερα ούρα παράγετε.
Εάν το απλό νερό είναι πολύ ήπιο για εσάς, ενισχύστε το προσθέτοντας χυμό εσπεριδοειδών. Τα λεμόνια, τα λάιμ και τα γκρέιπφρουτ περιέχουν κιτρικό άλας, το οποίο συνδέεται με το ασβέστιο και βοηθά στην παρεμπόδιση του σχηματισμού λίθων. Θα μπορούσατε επίσης να αντικαταστήσετε λίγο από το νερό σας με χυμούς εσπεριδοειδών όπως ο χυμός πορτοκαλιού.
Περιορίστε την πρόσληψη νατρίου
Μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο αυξάνει την ποσότητα ασβεστίου στα ούρα σας. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πέτρες σε άτομα που είναι ήδη ευαίσθητα σε αυτές. Ακολουθήστε τις ομοσπονδιακές οδηγίες που συνιστούν τον περιορισμό της πρόσληψης νατρίου στα 2.300 χιλιοστόγραμμα ημερησίως.
Η μείωση του νατρίου ή του αλατιού ωφελεί επίσης τους νεφρούς βοηθώντας στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Η χρόνια υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να περιορίσει και να αποδυναμώσει τα αιμοφόρα αγγεία στους νεφρούς, μειώνοντας τη ροή του αίματος. Και με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να κάνει τους νεφρούς να σταματήσουν να λειτουργούν σωστά, οδηγώντας σε νεφρική νόσο ή νεφρική ανεπάρκεια .
Τρώτε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο
Μπορεί να φαίνεται περίεργο να προτείνουμε ασβέστιο όταν οι περισσότερες πέτρες αποτελούνται από μια μορφή αυτού του ορυκτού. Αλλά μερικές πέτρες είναι φτιαγμένες από ασβέστιο και οξαλικό, το οποίο βρίσκεται φυσικά σε μια ποικιλία τροφών, όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά, όσπρια (όπως μαύρα φασόλια ή μπιζέλια), σοκολάτα και τσάι.
Το ασβέστιο από την τροφή που τρώτε συνδυάζεται με το οξαλικό στα έντερά σας, πιέζοντας τα οξαλικά στα κόπρανα σας αντί στα ούρα σας και μειώνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης λίθων οξαλικού ασβεστίου.
Αλλά δεν θα δείτε αυτό το όφελος από τη λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου. Για να έχετε τα καλύτερα αποτελέσματα, προσπαθήστε να καταναλώνετε 1.000-1.200 χιλιοστόγραμμα ασβεστίου την ημέρα από γαλακτοκομικά προϊόντα, προϊόντα σόγιας, φασόλια, σπόρους, ενισχυμένο τόφου και ορισμένα πράσινα λαχανικά όπως το λάχανο και το μπρόκολο.
Μειώστε το κρέας
Η κατανάλωση πολλών ζωικών πρωτεϊνών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο να αναπτύξετε πέτρες στους νεφρούς. Δεν χρειάζεται να γίνετε vegan ή χορτοφάγος, απλώς περιορίστε την πρόσληψη κρέατος. Μια μερίδα δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από ένα πακέτο τραπουλόχαρτα.
Τρώτε φρούτα και λαχανικά
Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μπορεί να μειώσει το σάκχαρο και την αρτηριακή πίεση, να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού και να αποτρέψει ορισμένους τύπους καρκίνου.
Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη του σχηματισμού πέτρες αυξάνοντας το κιτρικό άλας των ούρων, ένα φυσικό οξύ στο σώμα που εμποδίζει τα κομμάτια ασβεστίου να κολλήσουν μεταξύ τους στα ούρα σας και να σχηματίσουν πέτρες. Έτσι, εάν χρειάζεστε ένα πρόσθετο κίνητρο για να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε τις πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών κάθε μέρα, να θυμάστε ότι μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του βασανιστικού πόνου μιας ακόμη πέτρας στους νεφρούς.
Να είστε προσεκτικοί με τα συμπληρώματα βιταμίνης C
Η βιταμίνη C είναι ευεργετική για τη γενική υγεία σας. Ωστόσο, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Internal Medicine διαπίστωσε ότι οι άνδρες που έλαβαν συμπληρώματα βιταμίνης C 1.000 mg ή περισσότερο την ημέρα διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο για πέτρες στους νεφρούς. Δεν είναι δύσκολο να βρείτε συμπληρώματα με αυτή την ποσότητα βιταμίνης C –όμως είναι περισσότερο από 10 φορές τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα (75 mg για τις γυναίκες, 90 mg για τους άνδρες). Αυτά τα ευρήματα είναι ειδικά για τα συμπληρώματα βιταμίνης C. Όμως δεν φάνηκε το ίδιο όταν η βιταμίνη C καταναλώθηκε μέσω των τροφίμων, η οποία είναι πάντα η καλύτερη πηγή.
Προσέξτε το οξαλικό σας
Τα υψηλά επίπεδα οξαλικού στα ούρα μπορούν να συμβάλουν στον σχηματισμό πέτρας στους νεφρούς. Ωστόσο, το οξαλικό βρίσκεται σε πολλά υγιεινά τρόφιμα, όπως το σπανάκι, τα παντζάρια, οι ξηροί καρποί, το φύτρο σιταριού, το ραβέντι και η σόγια. Αντί να εξαλείψετε τις τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικό, μπορείτε να τρώτε μια ποικίλη διατροφή και να πίνετε επιπλέον νερό ή να τρώτε μια μερίδα γαλακτοκομικών όταν καταναλώνετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικό.
Τέλος είναι σημαντικό να επισημάνω πως όλα τα παραπάνω είναι γενικές συστάσεις για την πρόληψη της πέτρας στους νεφρούς και δεν πρέπει να αντικαθιστούν συγκεκριμένες διατροφικές συστάσεις από τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Επίσης μια αξιολόγηση από έναν ουρολόγο μπορεί να βοηθήσει στον προσδιορισμό των συγκεκριμένων λόγων που έχετε πέτρες στους νεφρούς.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
