Τελικά πρέπει να ανησυχούμε για τα βαρέα μέταλλα στη σοκολάτα;

Τον Δεκέμβριο δημοσιεύτηκε ένα άρθρο στο Consumer Reports που περιγράφει τα ευρήματα των βαρέων μετάλλων (μόλυβδος και κάδμιο) σε διάφορες μάρκες σοκολάτας. Η αναφορά έχει κοινοποιηθεί από πολλά μεγάλα ειδησεογραφικά μέσα, με αποτέλεσμα πολλοί να αναρωτιούνται ποια είναι η πραγματικότητα σχετικά με τη μόλυνση από βαρέα μέταλλα στη σοκολάτα.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Καταρχάς η σοκολάτα παρασκευάζεται από τον κόκκο κακάο μέσω μιας σειράς βημάτων, όπως ζύμωση, ψήσιμο, άλεσμα και προσθήκη άλλων συστατικών. Με τη μαύρη σοκολάτα να έχει υψηλότερο ποσοστό κακάο από τις πιο ανοιχτόχρωμες, όπως η γάλακτος ή η λευκή σοκολάτα.

Με το 35-80% του συνολικού βάρους να προέρχεται από κακάο, η μαύρη σοκολάτα περιέχει περισσότερα από τα θρεπτικά συστατικά που είναι διαθέσιμα στο κακάο, γεγονός που ενδεχομένως τη συσχετίζει με μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία.Αυτά τα θρεπτικά συστατικά περιλαμβάνουν φλαβονοειδή (αντιοξειδωτικές ενώσεις πολυφαινόλης), θεοβρωμίνη (μειωτή της αρτηριακής πίεσης) και μέταλλα όπως σίδηρος, ψευδάργυρος και μαγνήσιο.

Ορισμένες διαθέσιμες μελέτες υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας θα μπορούσε να έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην αρτηριακή πίεση, τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και τη γνωστική λειτουργία. Ωστόσο, μια συστηματική ανασκόπηση του 2021 διαπίστωσε ότι η κατανάλωση σοκολάτας δεν είχε σημαντική επίδραση στις παραμέτρους υγείας, επομένως πρέπει να γίνουν περισσότερες μελέτες υψηλής ποιότητας, για την εξαγωγή οριστικών συμπερασμάτων.

Παρόλο όμως που λείπει η έρευνα για τα οφέλη για την υγεία, εξακολουθεί να είναι ένα σημαντικό διατροφικό συστατικό για πολλούς και μπορεί ακόμα να συμπεριληφθεί σε μια υγιεινή διατροφή.

Μόλυνση με κάδμιο και μόλυβδο στη σοκολάτα

Το κάδμιο και ο μόλυβδος είναι βαρέα μέταλλα που βρίσκονται φυσικά στο περιβάλλον και μπορούν να συσσωρευτούν στο έδαφος από βιομηχανικές διεργασίες. Η έκθεση στο κάδμιο μπορεί να επηρεάσει τους νεφρούς, τους πνεύμονες και τον γαστρεντερικό σωλήνα και θεωρείται καρκινογόνο.

Πολύ υψηλά επίπεδα έκθεσης σε μόλυβδο μπορεί να προκαλέσουν δηλητηρίαση, η οποία μπορεί να επηρεάσει όλα τα συστήματα του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της εγκεφαλικής βλάβης, και μπορεί να είναι θανατηφόρα.

Η μόλυνση από μόλυβδο σε χαμηλότερα επίπεδα αποτελεί κίνδυνο για βρέφη, παιδιά και εγκύους. Μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά, τη νοημοσύνη και τη γονιμότητα. Ο μόλυβδος θεωρείται επίσης καρκινογόνος. Συνολικά, η περιβαλλοντική έκθεση στον μόλυβδο έχει μειωθεί, αφού δεν χρησιμοποιείται πλέον στην κατασκευή χρωμάτων, βενζίνης και τροφίμων.

Το κάδμιο, ο μόλυβδος και άλλα βαρέα μέταλλα μπορεί να υπάρχουν σε πολλά τρόφιμα, αλλά συνήθως σε επίπεδα αρκετά χαμηλά ώστε η μέτρια κατανάλωση για τους περισσότερους ενήλικες να θεωρείται ασφαλής. Το κάδμιο μπορεί να καταλήξει στη σοκολάτα από τα κακαόδεντρα που καλλιεργούνται σε μολυσμένα εδάφη και ο μόλυβδος από την ξήρανση των κολλωδών κόκκων κακάο στον δρόμο, όπου μπορούν να μολυνθούν από την περιβαλλοντική ρύπανση. Λόγω της μεγαλύτερης ποσότητας κακάο στη μαύρη σοκολάτα, είναι αυτή που βρίσκεται στο μικροσκόπιο.

Για πόσο κάδμιο και μόλυβδο μιλάμε;

Γενικά ο FDA συνιστά τα επίπεδα μολύβδου στα γλυκά που είναι πιθανό να καταναλωθούν από παιδιά να περιέχουν λιγότερο από 0,1 mg ανά κιλό βάρους και συνολική ημερήσια πρόσληψη από τα τρόφιμα σε μέγιστο επίπεδο:

• 2,2 mcg την ημέρα για παιδιά

• 8,8 mcg την ημέρα για γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία

• 12,5 mcg την ημέρα για άλλους ενήλικες

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνιστά τα επίπεδα καδμίου στη μαύρη σοκολάτα να είναι χαμηλότερα από 0,30-0,80 mg/kg σοκολάτας, με το υψηλότερο επίπεδο να αντιπροσωπεύει πιο μαύρες σοκολάτες με υψηλότερο ποσοστό κακάο.

Στο άρθρο Consumer Reports , ο υψηλότερος μόλυβδος που βρέθηκε σε 28 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας ήταν περίπου 0,85 mcg/oz σοκολάτας και το υψηλότερο επίπεδο περίπου 9,3 mcg/oz. σοκολάτας. Ωστόσο, το μέγεθος της μερίδας είναι σημαντικό εδώ, να έχετε κατά νου ότι 28 γραμμάτια μαύρης σοκολάτας είναι περίπου 30 γραμμάρια ή το 1/3 μιας τυπικής πλάκας σοκολάτας (πολλές πλάκες σοκολάτας τυπικού μεγέθους είναι περίπου 100 γραμμάρια).

Μια μελέτη του 2018 με 144 προϊόντα σοκολάτας στην αγορά των ΗΠΑ βρήκε επίπεδα μολύβδου στη μαύρη σοκολάτα κατά μέσο όρο 0,03 mg/kg και καδμίου κατά μέσο όρο 0,27 mg/kg και συσχετίστηκαν, όπως αναμενόταν, με το ποσοστό του κακάο στη σοκολάτα. Συγκεκριμένα, βρήκαν δείγματα από σοκολάτα Νότιας Αμερικής υψηλότερα σε κάδμιο από εκείνα από την Αφρική.

Μια έκθεση έρευνας του 2022 από την As You Sow δημοσίευσε μια έκθεση των δοκιμών τους σε κάδμιο και μόλυβδο στη σοκολάτα και συστάσεις προς τις εταιρείες να μειώσουν τις ποσότητες τους. Η έκθεση διαπίστωσε ότι η μόλυνση με κάδμιο προήλθε κυρίως από μολυσμένο έδαφος και η μόλυνση από μόλυβδο από την ξήρανση κόκκων κακάο στο δρόμο.

Η συγκεκριμένη έκθεση παρέχει επίσης πολλές συστάσεις για τον μετριασμό της μόλυνσης του εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης των γεωργικών πρακτικών, της προμήθειας κακάο από περιοχές με χαμηλότερο κάδμιο στο έδαφος, της ανάμειξης κόκκων υψηλής και χαμηλής πηγής καδμίου και της αποφυγής της ξήρανσης των κόκκων κακάο στον δρόμο.

Τι σημαίνει λοιπόν όλο αυτό;

Η μαύρη σοκολάτα συνιστάται συχνά για την περιεκτικότητά της σε φλαβονοειδή και τα οφέλη για την υγεία, τα τελευταία εκ των οποίων δεν έχουν ακόμη υποστηριχθεί από βιβλιογραφία υψηλής ποιότητας σύμφωνα με μια συστηματική ανασκόπηση του 2021. Υπάρχει όντως υψηλότερη περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα στη μαύρη σοκολάτα, λόγω του υψηλότερου ποσοστού κακάο σε πιο μαύρες μορφές σοκολάτας.

Όμως αυτά τα επίπεδα είναι εντός της συνιστώμεης ποσότητας από τον FDA και των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εδώ είναι μερικές προτάσεις:

• Δεν υπάρχει ανάγκη να δαιμονοποιούνται συγκεκριμένα τρόφιμα και όλα τα τρόφιμα μπορούν να ενταχθούν σε μια υγιεινή διατροφή

• Εάν ένα άτομο δεν τρώει ήδη μαύρη σοκολάτα, δεν χρειάζεται να τη προσθέσει στη διατροφή του για οφέλη της στην υγεία, καθώς τα στοιχεία είναι ακόμη ασαφή.
• Όπως και με πολλά άλλα προϊόντα διατροφής που μπορεί να είναι μολυσμένα με βαρέα μέταλλα, η μετριοπάθεια είναι το κλειδί.
• Οι έγκυες και τα μικρά παιδιά μπορούν να επιλέξουν να αποφύγουν τη μαύρη σοκολάτα με υψηλό ποσοστό κακάο ή να την καταναλώσουν σε μικρές ποσότητες, όπως 1 τετραγωνάκι ή λιγότερο την ημέρα.

Για εκείνους που ανησυχούν υπερβολικά για τους ρύπους βαρέων μετάλλων στην αγαπημένη τους μαύρη σοκολάτα, μπορούν να επιλέξουν να τρώνε τις μάρκες που έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε μόλυβδο και κάδμιο από το άρθρο Αναφορές Καταναλωτών ή να επιλέξουν να τρώνε μια μεγάλη ποικιλία επωνυμιών με διαφορετική περιεκτικότητα σε κακάο. Μπορείτε επίσης να τρώτε μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φλαβονοειδή από διάφορες πηγές.