Αντίσταση στην ινσουλίνη: Πώς θα καταλάβεις αν την έχεις και τι να κάνεις γι' αυτό
Τζουλιάννα Καρνέζη
29 Μαρτίου 2024
Η ινσουλίνη βοηθά τα κύτταρα σας να πάρουν το σάκχαρο από το αίμα σας. Εάν έχετε αντίσταση στην ινσουλίνη, το σώμα σας πρέπει να εργαστεί σκληρότερα και να παράγει περισσότερη ορμόνη ώστε να διατηρήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας υπό έλεγχο. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης προδιαβήτη και διαβήτη τύπου 2.
Τόσο οι γενετικοί όσο και οι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο αντίστασης στην ινσουλίνη. Αυτοί οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία, το οικογενειακό ιστορικό διαβήτη και την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.
Εάν έχετε αντίσταση στην ινσουλίνη - ή αν ανησυχείτε μήπως έχετε- υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να την αντιστρέψετε και να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης προδιαβήτη ή διαβήτη τύπου 2.
Τι είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη;
Αφού φάτε, το σώμα σας διασπά τους υδατάνθρακες του φαγητού σε σάκχαρα. Αυτά τα σάκχαρα στη συνέχεια εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματός σας. Καθώς τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξάνονται, το πάγκρεας απελευθερώνει ινσουλίνη .
Αυτή η ορμόνη βοηθά τα κύτταρά σας να πάρουν σάκχαρο από το αίμα σας και να το χρησιμοποιήσουν για ενέργεια ή να το αποθηκεύσουν για μελλοντική χρήση. Ως αποτέλεσμα, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας να πέφτουν.
Οι μικρές αυξήσεις και πτώσεις των επιπέδων σακχάρου στο αίμα είναι φυσιολογικές, αλλά όταν αντιμετωπίζετε μεγάλες αιχμές, το σώμα σας ανταποκρίνεται απελευθερώνοντας περισσότερη ινσουλίνη. Η αντίσταση στην ινσουλίνη συμβαίνει όταν τα κύτταρα σας δεν ανταποκρίνονται καλά στην ινσουλίνη και δυσκολεύονται να πάρουν το σάκχαρο από το αίμα σας.
Εάν τα κύτταρα σας δεν προσλαμβάνουν αποτελεσματικά τη ζάχαρη, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας παραμένουν υψηλότερα από το κανονικό μετά το φαγητό και μπορεί να έχετε προδιαβήτη ή διαβήτη τύπου 2 .
Αιτίες αντίστασης στην ινσουλίνη
Αν και η άμεση αιτία της αντίστασης στην ινσουλίνη δεν είναι ξεκάθαρη, ο κύριος παράγοντας κινδύνου είναι το υπερβολικό βάρος. Άλλοι γενετικοί παράγοντες και παράγοντες του τρόπου ζωής που σχετίζονται με την αντίσταση στην ινσουλίνη περιλαμβάνουν:
- Εάν είστε 45 ετών και άνω
- Εάν έχετε ένα μέλος της οικογένειας, όπως έναν αδερφό ή έναν γονέα, με διαβήτη
- Εάν έχετε έναν καθιστικό τρόπο ζωής
- Εάν έχετε ιστορικό διαβήτη κύησης
- Εάν έχετε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
Εάν έχετε άλλες καταστάσεις υγείας, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλά επίπεδα λίπους ή χοληστερόλης στο αίμα, εγκεφαλικό επεισόδιο, διαταραχές ορμονών ή καρδιακή νόσο
Μερικοί από τους παράγοντες κινδύνου για αντίσταση στην ινσουλίνη απαιτούν ιατρικές εξετάσεις, γι' αυτό μιλήστε με τον γιατρό σας για να συζητήσετε το συγκεκριμένο επίπεδο κινδύνου.
Πώς θα ξέρετε αν έχετε αντίσταση στην ινσουλίνη
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν σκουρόχρωμο δέρμα γύρω από τη μασχάλη ή το λαιμό τους εάν έχουν προδιαβήτη, αλλά η αντίσταση στην ινσουλίνη συνήθως δεν προκαλεί αισθητά συμπτώματα. Οι γιατροί συνήθως δεν κάνουν ειδικά τεστ για αντίσταση στην ινσουλίνη, αν και μπορεί να μετρηθεί πόση ινσουλίνη έχει κάποιος στο αίμα του.
Το τεστ γλυκόζης πλάσματος νηστείας και το τεστ ανοχής γλυκόζης από το στόμα μετρούν την ποσότητα σακχάρου στο αίμα σας τη συγκεκριμένη στιγμή της εξέτασης. Μια εξέταση HbA1C δείχνει τα μέσα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας για εβδομάδες ή μήνες.
Πώς να αντιστρέψετε την αντίσταση στην ινσουλίνη
Ενώ δεν μπορείτε να αλλάξετε τα γονίδιά σας, ωστόσο η αλλαγή του τρόπου ζωής μπορεί να βοηθήσει στην αναστροφή της αντίστασης στην ινσουλίνη και στην πρόληψη του προδιαβήτη και του διαβήτη τύπου 2, ακόμα κι αν έχετε οικογενειακό ιστορικό αυτών των καταστάσεων.
Μια μελέτη, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 3.000 ενήλικες, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που συμμετείχαν σε αλλαγές στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βάρους και της διατροφής τους, ήταν σε θέση να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 58% μετά από 3 χρόνια, σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν ένα χάπι εικονικού φαρμάκου. Ακόμη και 15 χρόνια αργότερα, όσοι συμμετείχαν στο πρόγραμμα είχαν 27% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2.
Η διατροφή μπορεί επίσης να παίξει σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη που περιελάμβανε σχεδόν 300 ενήλικες με διαβήτη τύπου 2, οι συμμετέχοντες που ακολουθούσαν ένα ελεγχόμενο πρόγραμμα διατροφής έχασαν κατά μέσο όρο 22 κιλά και είχαν 20 φορές περισσότερες πιθανότητες να υποχωρήσει ο διαβήτης τύπου 2 μέσα σε 1 χρόνο.
Εάν πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε αντίσταση στην ινσουλίνη, μπορείτε να ακολουθήσετε αυτά τα βήματα για να βοηθήσετε στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
Μετακινηθείτε περισσότερο
Η σωματική δραστηριότητα βοηθά στη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, οι μύες σας προσλαμβάνουν έως και πέντε φορές περισσότερη ζάχαρη από το αίμα για καύσιμο χωρίς την ανάγκη ινσουλίνης. Αυτό είναι ένα προσωρινό αποτέλεσμα, αλλά μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να γίνει πιο ευαίσθητο στην ινσουλίνη με την πάροδο του χρόνου.
Βραχυπρόθεσμα, τα στοιχεία δείχνουν ότι μια μόνο συνεδρία άσκησης μέτριας έντασης μπορεί να βελτιώσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη κατά περισσότερο από 50% για έως και 72 ώρες. Επιπλέον, όσοι συμμετέχουν τακτικά σε μέτριας έντασης σωματική δραστηριότητα βλέπουν από 25% έως 50% αύξηση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη μακροπρόθεσμα.
Σκεφτείτε την απώλεια βάρους
Εάν το βάρος σας είναι πάνω από ένα μέτριο εύρος για εσάς, η απώλεια κιλών μπορεί να βελτιώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη. Ειδικότερα, το υπερβολικό λίπος στην κοιλιά παίζει σημαντικό ρόλο στην αντίσταση στην ινσουλίνη. Ακόμα κι αν ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι σε μέτριο εύρος, το κοιλιακό λίπος συνδέεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή
Αν και δεν υπάρχει δίαιτα που να ταιριάζει σε όλους για τη βελτίωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία (ADA) προσφέρει γενικές συστάσεις για τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και τη διαχείριση του βάρους σας.
Εάν έχετε αντίσταση στην ινσουλίνη , η ADA σας συμβουλεύει να:
- Επιλέξετε ολόκληρα και ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα
- Τρώτε πηγές φυτικών ινών υψηλής ποιότητας, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, φρούτα και λαχανικά
- Προσεγγίσετε τα υγιή λίπη που βρίσκονται συνήθως στα ψάρια, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους και τα φυτικά έλαια
Η σημασία της εξατομικευμένης διατροφής
Ενώ οι οδηγίες που αναφέρονται παραπάνω μπορεί να είναι χρήσιμες για την αντίσταση στην ινσουλίνη, μια εξατομικευμένη προσέγγιση είναι πιο κατάλληλη. Ο τρόπος με τον οποίο το σάκχαρό σας ανταποκρίνεται στις τροφές είναι μοναδικός για εσάς και μια εξατομικευμένη προσέγγιση για την αντίσταση στην ινσουλίνη είναι η καλύτερη.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.