WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

5 σημάδια που δείχνουν ότι το συναισθηματικό φαγητό είναι πρόβλημα και τι να κάνεις γι’ αυτό


Τζουλιάννα Καρνέζη

3 Νοεμβρίου 2024

5 σημάδια που δείχνουν ότι το συναισθηματικό φαγητό είναι πρόβλημα και τι να κάνεις γι’ αυτό
pexels
Το φαγητό δεν πρέπει να οδηγεί σε αισθήματα ντροπής, ενοχής ή απώλειας ελέγχου.

Όλο το φαγητό μπορεί να είναι συναισθηματικό. Αλλά αν τα συναισθήματά σας γύρω από το φαγητό βλάπτουν τη διάθεση και την ευεξία σας, υπάρχουν βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να λάβετε βοήθεια. Το συναισθηματικό φαγητό δεν είναι μια κλινική διάγνωση ή ένας όρος με κλινικό ορισμό στον οποίο συμφωνούν όλοι οι ειδικοί. Συχνά χρησιμοποιείται στην καθομιλουμένη για να δείξει τη σχέση με το φαγητό και τον τρόπο αντιμετώπισης των αρνητικών συναισθημάτων, και αφορά κυρίως την υπερκατανάλωση τροφής. Αλλά οι ειδικοί έχουν υποστηρίξει ότι το φαγητό μπορεί επίσης να είναι μια απάντηση σε θετικά συναισθήματα και ότι δεν περιλαμβάνει απαραίτητα πάντα την υπερκατανάλωση τροφής.

Ωστόσο, όταν ένα άτομο χρησιμοποιεί το φαγητό ως μηχανισμός αντιμετώπισης των αρνητικών συναισθημάτων, πολλοί συμφωνούν ότι είναι προβληματικό – και υπάρχουν πιο υγιεινά εργαλεία αντιμετώπισης. Όταν το συναισθηματικό φαγητό συνοδεύεται από αισθήματα ντροπής ή μούδιασμα, ένα άβολο αίσθημα πληρότητας ή απώλεια ελέγχου, μπορεί να αναπτύξετε μια αρνητική σχέση με το φαγητό, ένα μοτίβο περιοριστικής διατροφής ή άλλη διαταραγμένη διατροφική συμπεριφορά.

5 σημάδια ότι το συναισθηματικό φαγητό μπορεί να είναι πρόβλημα για εσάς

Το συναισθηματικό φαγητό δεν είναι συνώνυμο της υπερφαγίας. Αλλά αν δεν έχετε μια υγιή σχέση με αυτό, δείτε μερικές κόκκινες σημαίες.

Έχετε ξαφνική λαχτάρα για συγκεκριμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά

Αν και δεν θα έπρεπε όλα τα φαγητά να ανταποκρίνονται στη φυσιολογική πείνα, τείνει να υπάρχει διαφορά μεταξύ της πείνας που υποκινείται από μια σωματική ανάγκη για φαγητό και της πείνας που υποκινείται από συναισθήματα. Η σωματική πείνα εμφανίζεται σταδιακά. Η συναισθηματική πείνα εμφανίζεται ξαφνικά και νιώθετε μια επείγουσα ανάγκη να φάτε αμέσως τώρα.

Η συναισθηματική πείνα τείνει να περιστρέφεται γύρω από τροφές με υψηλότερα λιπαρά (σκεφτείτε παγωτό, πατατάκια, τηγανητές πατάτες). Η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα που αναφέρουν ότι αγωνίζονται με τη συναισθηματική διατροφή αναζητούν τρόφιμα με υψηλότερα λιπαρά. Και όταν το φαγητό χρησιμοποιείται ως μηχανισμό αντιμετώπισης για να ξεχάσετε μια κακή διάθεση ή μια δύσκολη κατάσταση - ή σας οδηγεί σε αισθήματα ενοχής, ντροπής ή απώλειας ελέγχου - μπορεί να είναι πρόβλημα.

Τρώτε όταν έχετε άγχος και δεν δίνετε προσοχή στο φαγητό σας

Εάν, αφού ακούσετε άσχημα νέα ή τσακωθείτε με τον σύντροφό σας, πιάσετε ένα σακουλάκι με πατατάκια και αρχίσετε να τα τρώτε, αλλά συνειδητοποιείτε ότι έχουν τελειώσει πριν το καταλάβετε, μπορεί να είναι σημάδι ότι χρησιμοποιείτε το φαγητό για να ξεχάσετε το δυσάρεστο γεγονός. Το να τρώτε χωρίς να δίνετε προσοχή στην ποσότητα ή την ποιότητα του φαγητού είναι ένα κοινό σημάδι συναισθηματικού φαγητού.

Τρώτε ακόμα και όταν δεν πεινάτε

Ένα άλλο σημάδι ότι το συναισθηματικό φαγητό μπορεί να είναι προβληματικό είναι εάν τρώτε συχνά όταν δεν είστε πεινασμένοι ή συνεχίζετε να τρώτε όταν είστε ήδη χορτάτοι. Αυτό μπορεί να συμβαδίσει με το να τρώτε αλόγιστα και γρήγορα, καθώς μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να μην αναγνωρίζετε τα σημάδια πληρότητας όταν τρώτε γρήγορα, γιατί χρειάζεται χρόνος για να πάει το σήμα στον εγκέφαλο και να καταλάβετε ότι έχετε χορτάσει.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί όταν εάν τρώτε ακόμα και αν δεν πεινάτε, δεν είναι πάντα σημάδι συναισθηματικού φαγητού. Παραδείγματα αποτελούν όταν τρώτε ένα συγκεκριμένο φαγητό ως τρόπος σύνδεσης με κάποιον άλλον, όπως η κατανάλωση ενός κομματιού τούρτας στο γραφείο για τα γενέθλια ενός συναδέλφου ή η κατανάλωση σνακ με φίλους σε μια κινηματογραφική αίθουσα. Όλοι μας μερικές φορές τρώμε όταν δεν πεινάμε. Αυτό μπορεί να είναι φυσιολογικό. Το να τρώτε όταν δεν είστε πεινασμένοι είναι πρόβλημα όταν μετά σας προκαλεί στενοχώρια ή όταν τρώτε μυστικά.

Το φαγητό είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσετε τα συναισθήματά σας

Η περιστασιακή χρήση τροφής για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση μιας δύσκολης κατάστασης είναι φυσιολογική. Το συναισθηματικό φαγητό είναι μια σχετικά φυσιολογική αντίδραση όταν βαριέστε ή έχετε άγχος και μπορεί να είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική στρατηγική για μερικούς ανθρώπους.

Αλλά αν το φαγητό είναι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσετε τα συναισθήματά σας, αυτό μπορεί να είναι σημάδι ενός μεγαλύτερου προβλήματος. Αν κάποιος έχει μια κακή εβδομάδα στη δουλειά και αποφασίσει να πάει στο σπίτι και να φάει παγωτό, αυτό δεν είναι συναισθηματικό φαγητό. Αν όμως χρειάζεται τρώει, κάθε φορά που βρίσκεται σε μια δυσάρεστη κατάσταση, τότε αυτό είναι κάτι που πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω.

Αίσθημα ενοχής ή ντροπής για το φαγητό

Επειδή το να τρώτε ως απάντηση στα συναισθήματά σας είναι φυσιολογικό, είναι φυσιολογικό και να έχετε συναισθήματα για αυτό που τρώτε. Όταν περιορίζετε την άποψή σας για το φαγητό απλώς σε μια πηγή καυσίμου, έναν μηχανισμό για τον περιορισμό της πείνας ή ένα εργαλείο για να αλλάξετε το μέγεθος του σώματός σας, αποδυναμώνετε τους άλλους σημαντικούς ρόλους του φαγητού που υποστηρίζουν επίσης την υγεία. Το φαγητό μας ενώνει, ικανοποιεί τους γευστικούς μας κάλυκες, γιορτάζει τους πολιτισμούς και τις παραδόσεις μας και μας επανασυνδέει με πολύτιμες αναμνήσεις. Αλλά εάν το φαγητό οδηγεί πάντα σε αισθήματα ντροπής ή αδυναμίας, τότε αυτό είναι μια ένδειξη ότι κάποιος έχει αναπτύξει μια πιο αρνητική σχέση με αυτό.

Jenny.Gr
pexels

Πώς να αντιμετωπίσετε το συναισθηματικό φαγητό εάν γίνεται πρόβλημα

Εάν νομίζετε ότι μπορεί να έχετε μια πιο προβληματική σχέση με το φαγητό, να ξέρετε ότι δεν είστε μόνοι. Μια πρόσφατη έρευνα, η οποία περιελάμβανε 3.144 ενήλικες που ανέφεραν ότι προσπάθησαν να χάσουν βάρος τους τελευταίους έξι μήνες, διαπίστωσε ότι το 46 τοις εκατό των ερωτηθέντων είπαν ότι μερικές φορές ένιωθαν ενοχές ή ντροπή για τα τρόφιμα που έτρωγαν πριν επιχειρήσουν να χάσουν βάρος. Και μετά την προσπάθεια απώλειας βάρους, το 53 τοις εκατό είπε ότι μερικές φορές ένιωθε ενοχές ή ντροπή για αυτό που έτρωγε. Δείτε λοιπόν μερικούς υγιείς τρόπους αντιμετώπισης των έντονων συναισθημάτων σας.

Εξασκηθείτε στην αυτογνωσία

Δώστε προσοχή στο πώς αντιδράτε ή ανταποκρίνεστε όταν εμφανίζονται έντονα συναισθήματα - άγχος, θυμός ή ακόμα και ενθουσιασμός. Αν σας πιάνει ξαφνική λαχτάρα για φαγητό, αξίζει να ρωτήσετε τον εαυτό σας εάν θέλετε ή χρειάζεται πραγματικά να φάτε ή αν το φαγητό είναι ένας μηχανισμός αντιμετώπισης για να καταπραΰνει αυτό που νιώθετε. Η περιστασιακή χρήση φαγητού ως ανταμοιβή είναι ανθρώπινη. Αλλά όταν το φαγητό είναι ο πρωταρχικός σας μηχανισμός συναισθηματικής αντιμετώπισης, μπορεί να κολλήσετε σε έναν ανθυγιεινό κύκλο.

Η εξάσκηση της αυτογνωσίας δεν είναι πάντα εύκολη. Προτείνω να διατηρείτε ένα ημερολόγιο τροφίμων και συναισθημάτων. Σημειώστε τα τρόφιμα που καταναλώνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας μαζί με τα συναισθήματα που βιώνετε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το φαγητό. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε τη σχέση του φαγητού με τα συναισθήματά σας.

Δοκιμάστε άλλα εργαλεία διαχείρισης του στρες

Είναι σημαντικό να βρίσκετε νέους ή διαφορετικούς τρόπους αντιμετώπισης όταν έχετε έντονα συναισθήματα. Πράγματα όπως το να τηλεφωνήσετε ή να στείλετε μηνύματα σε έναν φίλο, να κάνετε ντους, να ασκηθείτε, να κάνετε διαλογισμό ή να περπατήσετε, είναι όλες καλές επιλογές. Αυτές οι εναλλακτικές λύσεις μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στη βελτίωση της συνολικής υγείας. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η εκπαίδευση διαλογισμού βοήθησε τα άτομα να ελέγξουν καλύτερα τις συναισθηματικές παρορμήσεις τους που σχετίζονται με το φαγητό.

Μιλήστε με έναν ειδικό

Όταν το συναισθηματικό φαγητό παρεμβαίνει στην καθημερινή σας ζωή, συνοδεύεται από έντονα συναισθήματα ενοχής ή ντροπής ή είναι κάτι για το οποίο γίνεστε μυστικοπαθείς, μπορεί να σας βοηθήσει να αναζητήσετε επαγγελματική υποστήριξη.

Μπορεί να μην βγαίνετε νικητές όλες τις φορές, όμως αν συνειδητοποιήσετε τα λάθη σας, θα έχετε κάνει το πρώτο, ώστε να ξεπεράσετε τα συναισθηματικά σας προβλήματα, χωρίς τη βοήθεια του φαγητού.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.