Πολλοί πιστεύουν ότι θα πρέπει να ακολουθούν μια δίαιτα χωρίς γαλακτοκομικά για να βελτιώσουν την υγεία τους. Αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα αλήθεια. Στην πραγματικότητα, η τακτική κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να προάγει την υγεία. Πριν όμως καταρρίψουμε τους μύθους για τα γαλακτοκομικά, θέλω να σας υπενθυμίσω ότι μπορείτε να επιλέξετε να μην καταναλώνετε γαλακτοκομικά προϊόντα για οποιονδήποτε λόγο. Εσείς αποφασίζετε για το τι βάζετε στο σώμα σας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μην υπάρχει παραπληροφόρηση σχετικά με τα τρόφιμα, καθώς αυτές οι αναλήθειες μπορεί να είναι επιβλαβείς, ειδικά για άτομα με διατροφικές διαταραχές.
Καταρρίπτουμε τους μύθους για τα γαλακτοκομικά
Μύθος#1: Τα γαλακτοκομικά είναι ανθυγιεινά
Καταρχάς, θέλω να αναφερθώ στις σκέψεις μου σχετικά με τη λέξη «υγιεινό». Το «υγιεινό» (και το «ανθυγιεινό») φαίνονται διαφορετικά για τον καθένα. Για κάποιον που έχει αλλεργία στο γάλα, ναι, τα γαλακτοκομικά προϊόντα θα ήταν μια ανθυγιεινή επιλογή. Αλλά για όσους ανέχονται τα γαλακτοκομικά, μπορεί να είναι μια εξαιρετική επιλογή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Η χρήση των όρων «υγιεινό» ή «ανθυγιεινό» για την περιγραφή ενός τροφίμου ή ποτού είναι υπερβολικά απλοϊκή.
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν πηγή 13 απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη D, το ασβέστιο και το κάλιο, στα οποία έχουμε συνήθως έλλειψη. Η περιεκτικότητα του γάλακτος σε ασβέστιο είναι αναμφισβήτητα αυτό για το οποίο είναι περισσότερο γνωστό. Ωστόσο το γάλα περιέχει και άλλες βιταμίνες και μέταλλα όπως και πλήρης πρωτεΐνη. Οι Διατροφικές Οδηγίες 2020-2025 συνιστούν τρεις μερίδες γαλακτοκομικών προϊόντων την ημέρα για τους ενήλικες.
Μύθος#2: Τα γαλακτοκομικά προκαλούν φλεγμονώδεις αντιδράσεις
Τα γαλακτοκομικά δεν θα προκαλέσουν άμεσα φλεγμονή στο σώμα σας, εκτός αν έχετε αλλεργία. Μάλιστα, ορισμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί ακόμη και να είναι αντιφλεγμονώδη. Αν κάποιος πει ποτέ ότι μια τροφή προκαλεί φλεγμονή , καλό είναι να είναι προετοιμασμένος να εξηγήσει ποιοι φλεγμονώδεις δείκτες εμπλέκονται και πόση ποσότητα της τροφής χρειάζεται για να προκαλέσει την αντίδραση. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη την ατομικότητα του ανθρώπινου σώματος. Η ποσότητα ενός συστατικού που είναι φλεγμονώδης για ένα άτομο μπορεί να μην έχει καμία επίδραση σε ένα άλλο άτομο. Δεν μπορούμε να πούμε απλώς ότι μια τροφή προκαλεί άμεσα φλεγμονή. Αυτό συχνά οδηγεί σε δυαδική σκέψη για την τροφή και μας οδηγεί στο να την βλέπουμε ως «καλή» ή «κακή». Η αντίδραση του σώματός μας είναι πολύ πιο περίπλοκη.
Μύθος#3: Το γάλα έχει επιβλαβείς ορμόνες
Μπορεί να έχετε ακούσει ότι το γάλα περιέχει επιβλαβείς ορμόνες, αλλά αυτό δεν ισχύει. Δεν προστίθενται ορμόνες στο γάλα, ούτε στις βιολογικές ούτε στις συμβατικές ποικιλίες. Αν και οι ορμόνες δεν προστίθενται στο γάλα, είναι αλήθεια ότι το γάλα περιέχει φυσικές ορμόνες, καθώς προέρχεται από αγελάδες, οι οποίες είναι θηλαστικά που θηλάζουν. Όπως ακριβώς υπάρχουν ορμόνες στο ανθρώπινο μητρικό γάλα. Αλλά οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές ορμόνες από τις αγελάδες. Μέσω της παστερίωσης και της φυσιολογικής πέψης, οι φυσικές ορμόνες που υπάρχουν στο γάλα διασπώνται όπως οποιαδήποτε άλλη πρωτεΐνη, καθιστώντας τες βιολογικά ανενεργές.
Το 1993, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε τη χρήση της ανασυνδυασμένης σωματοτροπίνης βοοειδών (rBST), μιας συνθετικής ορμόνης που οι κτηνοτρόφοι μπορούν να επιλέξουν να χορηγήσουν στις αγελάδες τους για να προωθήσουν την παραγωγή γάλακτος. Είναι επιλογή του κτηνοτρόφου εάν θα χρησιμοποιήσει την rBST, ωστόσο, λόγω της καταναλωτικής ζήτησης, πολλοί γαλακτοπαραγωγοί βασίζονται πλέον στην επιλεκτική αναπαραγωγή, τη διαχείριση ασθενειών και τις τεχνολογικές εξελίξεις για να αυξήσουν την παραγωγή γάλακτος.
Δεν είστε σίγουροι αν το γάλα σας παρήχθη από αγελάδες που έλαβαν rBST; Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε - δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν ανησυχίες για την υγεία σχετικά με αυτές τις ορμόνες. Και πάλι, αυτή η ορμόνη βοοειδών δεν αναγνωρίζεται από το ανθρώπινο σώμα και δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ του γάλακτος που προέρχεται από αγελάδες με και χωρίς rBST. Εξακολουθείτε να ανησυχείτε; Μπορείτε να αναζητήσετε ενδείξεις στην ετικέτα, όπως «γάλα χωρίς rBST» σε ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Μύθος#4: Το γάλα περιέχει αντιβιοτικά
Χάρη στα πρωτόκολλα ασφάλειας τροφίμων, το γάλα που βρίσκεται στα ράφια των παντοπωλείων είναι απαλλαγμένο από υπολείμματα αντιβιοτικών. Ενώ τα αντιβιοτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία των αγελάδων, υπάρχουν αυστηρά πρωτόκολλα δοκιμών για να διασφαλιστεί ότι το γάλα που περιέχει υπολείμματα αντιβιοτικών δεν φτάνει στους καταναλωτές. Η βιολογική γαλακτοκομία έχει πρόσθετους περιορισμούς, οι οποίοι απαγορεύουν εντελώς τη χρήση αντιβιοτικών.
Μύθος#5: Το βιολογικό γάλα είναι το καλύτερο
Είτε βιολογικό είτε συμβατικό, το γάλα δοκιμάζεται με τα ίδια υψηλά πρότυπα, δεν περιέχει αντιβιοτικά και περιέχει τα ίδια 13 απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Οι διαφορές έγκεινται στις πρακτικές διαχείρισης των αγροκτημάτων. Οι περισσότεροι βιολογικοί κανονισμοί περιλαμβάνουν τη χορήγηση στις αγελάδες τροφών βιολογικής καλλιέργειας, αλλά τα συμβατικά τρόφιμα είναι εξίσου θρεπτικά.
Μύθος#6: Τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη πρέπει να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα
Η λακτόζη είναι ο τύπος ζάχαρης που υπάρχει στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Για να χωνέψει κανείς τη λακτόζη, χρειάζεται ένα συγκεκριμένο ένζυμο στο λεπτό έντερο που ονομάζεται λακτάση. Εάν δυσκολεύεστε να χωνέψετε τη λακτόζη λόγω ανεπάρκειας λακτάσης, μπορεί να εμφανίσετε διάρροια, φούσκωμα, πόνο στο στομάχι και συμπτώματα αερίων. Ο περιορισμός ή η αποφυγή του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση αυτών των συμπτωμάτων. Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το γάλα είναι μια εξαιρετική πηγή πολλών θρεπτικών συστατικών και η τήρηση μιας δίαιτας χωρίς γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών (για να μην αναφέρουμε τη μειωμένη ικανοποίηση). Μπορείτε ακόμα να απολαμβάνετε γαλακτοκομικά προϊόντα και με δυσανεξία στη λακτόζη.
Στις ημέρες μας, υπάρχουν πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς λακτόζη διαθέσιμα στην αγορά. Μπορείτε να αγοράσετε αγελαδινό γάλα χωρίς λακτόζη, ενώ πολλά προϊόντα γιαουρτιού είναι επίσης χωρίς λακτόζη. Ορισμένα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη είναι σε θέση να ανεχθούν τα περισσότερα γιαούρτια λόγω της χαμηλότερης περιεκτικότητάς τους σε λακτόζη, καθώς και των ζωντανών και ενεργών καλλιεργειών που βοηθούν στην πέψη. Όσον αφορά το τυρί, τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να ανεχθούν τυριά με χαμηλή περιεκτικότητα σε λακτόζη, όπως το τσένταρ. Για μερικούς, μια προσέγγιση «ελεγχόμενης λακτόζης» αντί για μια «χωρίς λακτόζη» είναι αρκετή για να αποτρέψει τις γαστρεντερικές διαταραχές. Εξαρτάται πάντα από το άτομο.
Μύθος#7: Πρέπει πάντα να επιλέγετε γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών
Πολλές οδηγίες διατροφής συνιστούν την επιλογή κυρίως γαλακτοκομικών προϊόντων χαμηλών λιπαρών ή και χωρίς. Αυτό περιλαμβάνει άπαχο και 1% γάλα, γιαούρτι χαμηλών και μη λιπαρών, καθώς και τυριά χαμηλών λιπαρών. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα με υψηλότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά περιέχουν περισσότερα κορεσμένα λιπαρά, τα οποία μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων όταν καταναλώνονται σε υπερβολική ποσότητα. Ωστόσο, τα γαλακτοκομικά προϊόντα με λιπαρά μπορούν σίγουρα να συμπεριληφθούν σε μια ισορροπημένη διατροφή και μπορεί ακόμη και να προσφέρουν πρόσθετα οφέλη.
Ένα όφελος από την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με υψηλότερα λιπαρά είναι η βελτιωμένη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών. Οι βιταμίνες A, D, E και K είναι λιποδιαλυτές, πράγμα που σημαίνει ότι αξιοποιούνται καλύτερα από τον οργανισμό όταν καταναλώνονται με μια πηγή διαιτητικού λίπους. Επειδή το γάλα περιέχει βιταμίνη Α και E, η κατανάλωση μιας επιλογής με υψηλότερα λιπαρά μπορεί να βελτιώσει την απορρόφηση αυτών των θρεπτικών συστατικών.
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά μπορούν επίσης να βελτιώσουν το αίσθημα κορεσμού και πληρότητας. Ένα γεύμα ή σνακ με διαιτητικό λίπος θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να χωνευτεί από ένα γεύμα ή σνακ χαμηλών λιπαρών, οδηγώντας σε αίσθημα πληρότητας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Το διατροφικό λίπος έχει επίσης ωραία γεύση. Προσωπικά, προτιμώ το πλήρες γιαούρτι και από τις εναλλακτικές λύσεις χαμηλών λιπαρών, απλώς επειδή έχουν καλύτερη γεύση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επιλέγω ποτέ γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών, αλλά η εγκατάλειψη των κανόνων και της δυαδικής σκέψης μου δίνει τη δύναμη να επιλέγω. Είναι επίσης γνωστό ότι όταν τρώτε τροφές που είναι νόστιμες και χορταστικές, είναι λιγότερο πιθανό να επιδοθείτε σε άσκοπη ή υπερβολική κατανάλωση φαγητού. Με λίγα λόγια, υπάρχει χώρος στο πιάτο σας τόσο για γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών όσο και για πλήρη λιπαρά.
Εν κατακλείδι αν και αμφιλεγόμενα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα παραμένουν μια ασφαλής, θρεπτική και προσβάσιμη επιλογή τροφίμων για πολλά άτομα. Ως διαιτολόγος, συνιστώ τακτικά στους ανθρώπους να προσθέτουν γάλα, τυρί και γιαούρτι στο πιάτο τους και τα συμπεριλαμβάνω τον εαυτό μου.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
