Τα φρούτα και τα λαχανικά μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου έως και 40%
Τζουλιάννα Καρνέζη
9 Οκτωβρίου 2025

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνά απαντώμενος καρκίνος σε άνδρες και γυναίκες. Η θνησιμότητα από καρκίνο του παχέος εντέρου πέφτει διαρκώς τα τελευταία 20 χρόνια. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι μαθαίνουμε συνεχώς περισσότερα για τη μείωση του κινδύνου από νέες έρευνες.
Για παράδειγμα, ορισμένες πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένο και κόκκινο κρέας αυξάνει τον κίνδυνο, αλλά μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες μπορεί να βοηθήσει στη μείωσή του. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα —συμπεριλαμβανομένου του πλούσιου σε προβιοτικά γιαουρτιού— μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, ενώ η συχνή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο. Η κατανάλωση περισσότερων φυτικών προϊόντων μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο.
Οι επιστήμονες προσπαθούν συνεχώς να μάθουν περισσότερα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και τους τρόπους πρόληψής του, ειδικά επειδή τα κρούσματα αυξάνονται, ειδικά σε άτομα κάτω των 55 ετών. Χωρίς να περιλαμβάνονται ορισμένοι τύποι καρκίνου του δέρματος, ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνός τύπος καρκίνου.
Έτσι λοιπόν ερευνητές από την Ιταλία εξέτασαν πιο προσεκτικά ορισμένα θρεπτικά συστατικά - συγκεκριμένα, τα καροτενοειδή, χρωστικές ουσίες που βρίσκονται κυρίως στα φρούτα και τα λαχανικά - για να δουν αν θα μπορούσαν να έχουν οφέλη για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου. Η ερευνητική ομάδα δημοσίευσε τα ευρήματά της στο European Journal of Clinical Nutrition. Ας αναλύσουμε τι βρήκαν.
Πώς διεξήχθη αυτή η μελέτη
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από μια μελέτη περίπτωσης-ελέγχου που διεξήχθη μεταξύ 1992 και 1996 στην Ιταλία. Μια μελέτη περίπτωσης-ελέγχου παρατηρεί τις διαφορές μεταξύ μιας ομάδας ατόμων με μια συγκεκριμένη ασθένεια ή έκβαση - στην προκειμένη περίπτωση, καρκίνος του παχέος εντέρου - και μιας ομάδας ατόμων χωρίς την ασθένεια ή την έκβαση. Η ομάδα χωρίς καρκίνο του παχέος εντέρου ήταν η ομάδα ελέγχου.
Ο αριθμός των συμμετεχόντων με καρκίνο του παχέος εντέρου ανήλθε σε 1.953 άτομα και οι ηλικίες τους κυμαίνονταν από 19 έως 74 έτη, με μέσο όρο ηλικίας τα 62 έτη. Η ομάδα ελέγχου δεν είχε προηγούμενο ιστορικό καρκίνου και αποτελούνταν από σχεδόν 4.200 άτομα, ηλικίας 20 έως 74 ετών, με μέσο όρο ηλικίας τα 58 έτη. Οι ερευνητές υπολόγισαν τη μέση πρόσληψη καροτενοειδών των συμμετεχόντων με βάση τα ερωτηματολόγια συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων (FFQ). Τα FFQ ρωτούσαν τους συμμετέχοντες για τη μέση εβδομαδιαία κατανάλωση τροφίμων ή συνταγών, καθώς και ερωτήσεις σχετικά με την πρόσληψη αλκοόλ.
Τι διαπίστωσε αυτή η μελέτη
Οι ερευνητές διεξήγαγαν αρκετές στατιστικές αναλύσεις, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ (και οι δύο παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου) και βρήκαν μια αντίστροφη, γραμμική συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης καροτενοειδών και του καρκίνου του παχέος εντέρου. Με άλλα λόγια, όσο υψηλότερη είναι η πρόσληψη τροφών πλούσιων σε καροτενοειδή, τόσο χαμηλότερο είναι το ποσοστό καρκίνου του παχέος εντέρου. Τα συγκεκριμένα καροτενοειδή που έδειξαν αυτήν την αντίστροφη συσχέτιση περιλαμβάνουν την άλφα-καροτίνη, τη βήτα-καροτίνη, τη βήτα-κρυπτοξανθίνη και τη λουτεΐνη συν τη ζεαξανθίνη.

Κάθε καροτενοειδές από μόνο του συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, όπως και η συνολική πρόσληψη καροτενοειδών. Ωστόσο, η βήτα-καροτίνη φάνηκε να έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στον κίνδυνο καρκίνου, καθώς η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βήτα-καροτίνη συσχετίστηκε με 40% μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.
Και όσο υψηλότερη είναι η πρόσληψη καροτενοειδών, τόσο χαμηλότερος είναι ο κίνδυνος. Για παράδειγμα, όσοι κατανάλωναν κατά μέσο όρο σχεδόν 16.000 mcg καροτενοειδών την ημέρα, εμφάνισαν 18% χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου σε σύγκριση με όσους κατανάλωναν λιγότερη ποσότητα. Κατά μέσο όρο σχεδόν τα 23.000 mcg καροτενοειδών την ημέρα, συσχετίστηκαν με 41% χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Για να θέσουμε αυτούς τους αριθμούς στο σωστό πλαίσιο, 1 φλιτζάνι βραστή γλυκοπατάτα (χωρίς φλούδα) προσφέρει σχεδόν 31.000 mcg βήτα-καροτίνης, ενώ 1 φλιτζάνι χυμό καρότου περιέχει περίπου 22.000 mcg. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι τα φυτά πλούσια σε καροτενοειδή που ήταν πιο συνηθισμένα σε αυτόν τον πληθυσμό μελέτης ήταν τα καρότα, τα εσπεριδοειδή, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι ντομάτες και τα μπιζέλια.
Με βάση επιστημονικά στοιχεία, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα καροτενοειδή έχουν αντικαρκινικές επιδράσεις, χάρη στις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες και στις ικανότητές τους να ρυθμίζουν και να αναστέλλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα ερωτηματολόγια συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων παρουσιάζουν πάντα έναν περιορισμό σε κάθε μελέτη, καθώς εξαρτώνται από τη μνήμη και την ικανότητα των συμμετεχόντων να εκτιμούν, γεγονός που εισάγει την πιθανότητα μεροληψίας και ανακριβειών. Οι παρατηρητικές μελέτες καθιστούν επίσης δύσκολη την προσαρμογή για όλους τους πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες, γεγονός που εγείρει έναν ακόμη περιορισμό αυτής της μελέτης.
Πώς εφαρμόζεται αυτό στην πραγματική ζωή
Μπορεί να μην αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι, όπως υποδηλώνει αυτή η μελέτη, η κατανάλωση περισσότερων φυτικών τροφών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου και να ωφελήσει το έντερο - και όχι μόνο. Για παράδειγμα, η κατανάλωση περισσότερων φυτικών πρωτεϊνών, όπως όσπρια, τόφου, ξηρούς καρπούς και σπόρους, μπορεί να προάγει την υγιή γήρανση και να παρατείνει τη ζωή.
Σύμφωνα με αυτήν τη μελέτη, οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε καροτενοειδή μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Διαλέξτε ανάμεσα σε εσπεριδοειδή, καρότα, γλυκοπατάτες, πιπεριές, ντομάτες, πεπόνι, μάνγκο, κολοκύθα, μπρόκολο, πράσινα μπιζέλια και φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι και το λάχανο.
Τέλος είναι σημαντικό να τρώτε ποικιλία φυτικών και άλλων τροφών, για να διασφαλίσετε ότι λαμβάνετε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το σώμα σας — όχι μόνο για χαμηλότερο κίνδυνο ασθένειας, αλλά και για συνολική καλή υγεία. Άλλες συνήθειες παίζουν επίσης ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου, όπως η τακτική σωματική άσκηση , η διακοπή του καπνίσματος και ο περιορισμός ή η αποφυγή του αλκοόλ. Ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος και η διαχείριση των παραγόντων που σας αγχώνουν θα συμβάλουν επίσης σημαντικά σε ένα πιο υγιές σώμα και εγκέφαλο
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.