Θέλεις να ενισχύσεις την υγεία του εγκεφάλου σου; Εστίασε στο έντερό σου

Η υγεία του εντέρου συμβάλλει σε πολλά περισσότερα από την απλή διαδικασία της πέψης. Μελέτες δείχνουν ότι τα βακτήρια του εντέρου βοηθούν στη διαμόρφωση της υγείας του εγκεφάλου και μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Αλτσχάιμερ. Η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής για το έντερο μπορεί να προάγει την υγεία του εγκεφάλου καθώς μεγαλώνετε. Οι ερευνητές δοκιμάζουν επίσης θεραπείες για τη νόσο Αλτσχάιμερ και την άνοια που στοχεύουν στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου, μια αμφίδρομη οδό επικοινωνίας μεταξύ του εντέρου και του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Ποιος είναι ο άξονας εντέρου-εγκεφάλου;

Το έντερο και το κεντρικό νευρικό σύστημα (ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός) επικοινωνούν συνεχώς μέσω ορμονών και νευροδιαβιβαστών. Αυτό το δίκτυο ονομάζεται άξονας εντέρου-εγκεφάλου. Τα βακτήρια στο έντερο, γνωστά ως μικροβίωμα του εντέρου, παράγουν μόρια που μπορούν να ταξιδέψουν μέσω του αίματος ή να στείλουν σήματα στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου, το οποίο βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της αναπνοής, του στρες, της διάθεσης και της πέψης.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η σύνδεση ανάμεσα στη βιταμίνη C και τον διαβήτη: Να τι πρέπει να γνωρίζεις

Όταν το έντερο είναι υγιές και ισορροπημένο, στέλνει «καλά» σήματα που υποστηρίζουν την υγεία του εγκεφάλου. Αλλά όταν διαταράσσεται — από στρες, μη ισορροπημένη διατροφή ή αντιβιοτικά — μπορεί να στείλει σήματα «άγχους» που μπορεί να επηρεάσουν τη μνήμη ή τη διάθεση.

Το έντερο παράγει χημικές ουσίες που ενισχύουν τη διάθεση

Ένας από τους πιο άμεσους τρόπους με τους οποίους το έντερο επηρεάζει τον εγκέφαλο είναι μέσω χημικών αγγελιοφόρων που επηρεάζουν τη διάθεση και τη γνωστική λειτουργία. Το έντερο παράγει το 90% της σεροτονίνης του σώματος, μιας ορμόνης που ενισχύει τη διάθεση και εμπλέκεται στη ρύθμιση της μνήμης, του ύπνου και του στρες. Η βελτίωση της υγείας του εντέρου δεν αφορά μόνο την αποφυγή προβλημάτων του στομάχου — αφορά και τη βελτίωση της ψυχικής και συναισθηματικής ευεξίας.

Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι η εντερική δυσβίωση —μια ανισορροπία μεταξύ καλών και κακών βακτηρίων του εντέρου— μπορεί να συμβάλλει στην κατάθλιψη και τη γνωστική εξασθένηση. Πιο συγκεκριμένα μια μικρή μελέτη του 2023 που δημοσιεύτηκε στο Journal of Psychiatry and Neuroscience διαπίστωσε ότι η υποστήριξη ενός ποικίλου μικροβιώματος του εντέρου με προβιοτικά συμπληρώματα βοήθησε στη βελτίωση της μνήμης και στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης σε άτομα με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή.

pexels

Η φλεγμονή του εντέρου μπορεί να επηρεάσει την υγεία του εγκεφάλου

Πέρα από τη διάθεση και τη μνήμη, η υγεία του εντέρου μπορεί επίσης να επηρεάσει τον εγκέφαλο μέσω φλεγμονής. Η φλεγμονή θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαπερατότητα του εντέρου, η οποία με τη σειρά της θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανοσολογική ενεργοποίηση. Αυτό περιλαμβάνει την ενεργοποίηση ανοσοκυττάρων στον εγκέφαλο. Και με την πάροδο του χρόνου, η επίμονη ενεργοποίηση αυτών των κυττάρων μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλο και να επιδεινώσει τη νόσο Αλτσχάιμερ. Οι ερευνητές έχουν ακόμη πολλά να μάθουν, αλλά οι μελλοντικές θεραπείες για τη νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να στοχεύουν στη φλεγμονή του εντέρου.

Δεν έχουμε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση μιας συγκεκριμένης διατροφής ή η λήψη ενός προβιοτικού μπορεί να αποτρέψει την παθολογία της νόσου Αλτσχάιμερ. Ελπίζουμε όμως ότι οι μελέτες θα μπορέσουν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε τρόπους για να αλλάξουμε το έντερο για την προώθηση της υγείας του εγκεφάλου, αλλά θα χρειαστεί περισσότερη έρευνα.

Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να υποστηρίξει τη γνωστική υγεία

Η κατανάλωση περισσότερων τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το kimchi και το γιαούρτι , και η μείωση της πρόσληψης υπερεπεξεργασμένων τροφών μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της υγείας τόσο του εντέρου όσο και του εγκεφάλου. Η αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφών, ζάχαρης και περιττών αντιβιοτικών βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος, το οποίο υποστηρίζει την καλύτερη συγκέντρωση, διάθεση και μνήμη. Ορισμένα φάρμακα, περιβαλλοντικές τοξίνες, λοιμώξεις, κάπνισμα και στρες μπορούν επίσης να συμβάλουν στην εντερική δυσβίωση. Από την άλλη μεριά απλές καθημερινές συνήθειες όπως η σωματική δραστηριότητα, ο ποιοτικός ύπνος και η διαχείριση του στρες είναι εξίσου σημαντικές με τη διατροφή, επειδή επηρεάζουν το μικροβίωμα.

Η υγεία του εντέρου αλλάζει με την ηλικία, τον τρόπο ζωής, ακόμη και τα επίπεδα στρες, επομένως η φροντίδα της είναι μια δια βίου διαδικασία. Το συναρπαστικό είναι ότι μπορούμε να διαμορφώσουμε ενεργά το μικροβίωμά μας μέσω της διατροφής και των επιλογών τρόπου ζωής.