Τι γίνεται όταν μαζεύονται τα μαύρα σύννεφα;
Φωνές, γκρίνιες, παράπονα, χαρακτηρισμοί, συνοδεύουν πολύ οικεία σκηνικά στις περισσότερες οικογένειες. Τότε, που το μικρό σας γυρνά από το σχολείο, αφήνει τη τσάντα στο σαλόνι, τα πεταμένα παιχνίδια ή ακόμα και μια ζημιά που θα γίνει άθελα του μπορούν να πυροδοτήσουν την έναρξη ενός καβγά.
Η ένταση, το άγχος, τα προβλήματα είναι αυτά που κάνουν τους γονείς έξαλλους. Οι απογοητεύσεις συσσωρεύονται και κάποια στιγμή χάνουν την ψυχραιμία τους, όχι λόγω κάποιου σημαντικού γεγονότος, αλλά λόγω της τελευταίας σταγόνας, που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει. Αυτά, συχνά συμβαίνει όταν η οικογένεια μαζεύεται στο σπίτι προς το τέλος μιας ακόμη δύσκολης μέρας.
Για να καταλάβετε καλύτερα σκεφτείτε το παρακάτω περιστατικό. Είναι η μέρα του μπαμπά να πάρει το παιδί από τις εξωσχολικές δραστηριότητες καθώς γυρνά από τη δουλειά του. Το παιδί είχε μια δύσκολη μέρα στο σχολείο. Ο μπαμπάς από την άλλη καθυστέρησε λόγω δουλειάς και έτσι έφτασε πιο αργά. Στο δρόμο, για το σπίτι και οι δύο ήταν σκεφτικοί χωρίς να μιλούν ιδιαίτερα. Ο μπαμπάς ήταν απορροφημένος στις σκέψεις του και στα προβλήματα της δουλειάς, ωστόσο προσπαθούσε να παριστάνει πως ήταν κεφάτος. Όταν φτάνουν στο σπίτι, η μάμα μόλις είχε γυρίσει και εκείνη από τη δουλειά της και προσπαθούσε να ετοιμάσει το δείπνο. Το συγκεκριμένο σενάριο, φαίνεται πολύ φυσιολογικό. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει τα συναισθήματα έντασης, δυσαρέσκειας, αδημονίας που έχουν οι ήρωες αυτοί, λόγω των πυρετωδών ρυθμών της ζωής τους. Τα μαύρα σύννεφα έχουν ήδη μαζευτεί και μικρή σπίθα φτάνει να ξεσπάσει η μπόρα. Το παιδί όπως πάει να αφήσει τη τσάντα του με το κολατσιό στη κουζίνα πέφτει και γεμίζει το πάτωμα όλο ψίχουλα.
Μπορείτε να σκεφτείτε η συνέχεια; Πόσο καλά μπορεί να αντιδράσει η μαμά του, που είναι κουρασμένη, πεινασμένη, αγχωμένη και προσπαθεί γρήγορα να ετοιμάσει το φαγητό για να φάνε όλοι μαζί. Μια ακόμα, δουλειά προστίθεται ξαφνικά. Πώς μπορεί να διαχειριστεί τα συναισθήματά της; Πόσο καλά αντιδρά κανείς στο στρες εξαρτάται από την ικανότητά του να χειρίζεται την αδημονία, τη δυσαρέσκεια, την ενόχληση και τον εκνευρισμό σε στιγμές έντασης.
Η μαμά λοιπόν δίνει στο παιδί τη σκούπα και το φαράσι, λέγοντας πως δεν πειράζει και πως μ΄ αυτά μπορεί να καθαρίσει το πάτωμα. Στο τέλος, τον επαινεί κιόλας λέγοντας του πως έκανε καλή δουλειά. Το πρόσωπο του μικρού χαλαρώνει και γεμίζει ευγνωμοσύνη.
Φυσικά, η σκηνή αυτή θα μπορούσε να είχε διεξαχθεί διαφορετικά. Η μαμά να φώναζε στο παιδί, χρησιμοποιώντας σαφώς χαρακτηρισμούς του τύπου, είσαι απρόσεκτος ή ακόμα, να τα έβαζε με τον μπαμπά, «δεν μπορείς να τον βοηθήσεις; Αφού βλέπεις ότι έχω δουλειά» και κάπως έτσι η διάθεση και το ευχάριστο δείπνο θα χαλούσε.
Είναι πολύ βασικό λοιπόν να αντιμετωπίζει κανείς τα συναισθήματα ματαίωσης που βιώνει, την ώρα που εμφανίζονται, γιατί έτσι βοηθούν οι γονείς να μάθουν τα παιδιά τους να διαχειρίζονται τα δικά τους. Πως μπορούν δηλαδή να ελέγχουν το θυμό τους και την ένταση που έχουν μέσα τους.
Να θυμάστε, πώς τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα από τις πράξεις και όχι από τα λόγια σας. Επίσης, το πρώτο σκηνικό που είναι το επιθυμητό δεν γίνεται να συμβαίνει πάντα. Είναι ανθρώπινο κάποιες φορές να χαθεί ο έλεγχος. Το θέμα είναι το μετά. Μιλήστε στα παιδιά, το σύζυγό σας, πώς νιώσατε εκείνη τη στιγμή και αντιδράσατε έτσι. Ζητήστε συγνώμη για τη συμπεριφορά σας. Τα παιδιά μαθαίνουν να αναλαμβάνουν ευθύνες αλλά και πώς να έρχονται σε επαφή με τα συναισθήματά τους.
