Έχει χαρακτηριστεί ιδιοφυία και παιδί θαύμα, που οδήγησε τη μόδα στο μέλλον. Πάνω απ’ όλα, όμως, ο υπερταλαντούχος Yves Saint Laurent, με την εύθραυστη φύση και την καλλιτεχνική διάνοια, υπήρξε ένας μεγάλος επαναστάτης, ο οποίος ανέτρεψε τις νόρμες της εποχής του, έντυσε τις γυναίκες με σμόκιν και παντελόνια, άφησε ακάλυπτα τα γυναικεία στήθη, πάντρεψε τη μόδα με την τέχνη και έφερε στις πασαρέλες του μοντέλα διαφορετικών φυλών και χρωμάτων, πολύ πριν γίνει τάση η “διαφορετικότητα”.
Διευθυντής του οίκου Dior στα 21 του
Γεννημένος την 1η Αυγούστου του 1936 στο Οράν της Αλγερίας, μεγάλωσε ως ένα δειλό, λιπόσαρκο, μοναχικό αγόρι, που έβρισκε καταφύγιο στο σχεδιασμό ρούχων για τις κούκλες των αδερφών του -αργότερα και για τις ίδιες και τη μητέρα του.
Μετακόμισε στο Παρίσι στην ηλικία των 17 για να γραφτεί σε σχολή σχεδίου μόδας κι ένα χρόνο αργότερα (1954) κέρδισε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό Woolmark, με τελικό αντίπαλο του τον Καρλ Λάγκερφελντ. Ακολούθησε η πρόσληψη στον οίκο Dior, που τότε μεσουρανούσε κι όταν ο Cristian Dior πέθανε ξαφνικά από καρδιακή προσβολή το 1957, ο Yves Saint Laurent βρέθηκε στο τιμόνι του οίκου του σε ηλικία μόλις 21 ετών.
Η πρώτη του συλλογή για την άνοιξη του 1958, ανανεώνει τις γραμμές και το ύφος του οίκου, απελευθερώνει τη μέση των γυναικών και τους δίνει μια πιο ελαφριά και ρευστή, αλλά εξίσου κομψή, σιλουέτα, που ανατρέπει τις τάσεις της εποχής. Ακόμα, βέβαια, δεν είχαμε δει τίποτα...
Το θρυλικό κι απαγορευμένο σμόκιν
Το 1961, αφού έχει επιστρέψει από τη θητεία του στο αλγερινό μέτωπο -όπου κλονίστηκε σοβαρά η υγεία του- αποφασίζει μαζί με τον σύντροφο και συνοδοιπόρο της πορείας του στη μόδα, Πιερ Μπρεζέ, να δημιουργήσει τον δικό του οίκο, που μέσα σε μια πενταετία καταφέρνει να φέρει τα πάνω κάτω στον κόσμο της υψηλής ραπτικής.
Πλέον εμβληματική δημιουργία του, το θρυλικό “Le smoking”, που λανσάρει στη χειμωνιάτικη κολεξιόν του 1966: ένα μαύρο “αντρικό”κοστούμι, που συνδυάζει με ένα λευκό διαφανές πουκάμισο με βολάν. Το εμπνεύστηκε όπως είχε πει από μια φωτογραφία της Μάρλεν Ντίτριχ: “Μου έκανε τεράστια εντύπωση. Συνειδητοποίησα ότι μια γυναίκα, που ντύνεται με αντρικά ρούχα, βρίσκεται στο απόγειο της θηλυκότητας της”.
Δεν ήταν βέβαια η πρώτη φορά, που είδαμε γυναίκες με κοστούμια -ήδη από τα ‘30s το είχαν τολμήσει σταρ, όπως η Ντίτριχ και η Γκρέτα Γκάρμπο. ‘Ομως το σμόκιν του Yves Saint Laurent, που ήταν ραμμένο πάνω στη γυναικεία σιλουέτα, ήταν από μόνο του μια “επανάσταση”, που κρίθηκε αυστηρά και κατακρίθηκε στην εποχή του, για να φτάσει σήμερα να θεωρείται ένα κομμάτι ατόφιου, διαχρονικού στιλ, στην γκαρνταρόμπα κάθε γυναίκας.
Σύμβολο χειραφέτησης και θηλυκότητας
Τη δεκαετία του ‘60, το σμόκιν στάθηκε ένα σύμβολο γυναικείας χειραφέτησης. Το κοινό της εποχής δεν αντέδρασε με ενθουσιασμό στη ριζοσπαστική ιδέα της εμφάνισης μιας γυναίκας με παντελόνι ως βραδινό ένδυμα. Γυναίκες που το τολμούν, όπως το μοντέλο Danielle Luquet de Saint Germain δέχονται μέχρι και “πόρτα” από όπερες και καζίνο, όμως δεν υποχωρούν.
Οι υποστηρίκτριες του δίνουν “μάχες” γι’ αυτό, όπως για παράδειγμα η διάσημη κοσμική της Νέας Υόρκης, Ναν Κέμπνερ. Όταν το 1968 της απαγορεύτηκε η είσοδος στο La Côte Basque του Μανχάταν, έβγαλε το παντελόνι της και μπήκε στο ρεστοράν, φορώντας μόνο το σακάκι ως μίνι φόρεμα. Τρία χρόνια μετά, η φίλη και μούσα του, Μπιάνκα Τζάγκερ, φόρεσε ένα λευκό σακάκι σμόκιν στο γάμο της με τον Μικ Τζάγκερ στο Σεν Τροπέ.
Το κστούμι πια, με ηγέτιδες γυναίκες όπως η στενή φίλη και μούσα του, Κατρίν Ντενέβ και η Λορίν Μπακόλ, καθιερώνεται τη δεκαετία του ‘70 ως απόλυτο σύμβολο της ανεξάρτητης γυναίκας.
Ο Yves Saint Laurent συνεχίζει να πειραματίζεται με “αντρικά” κομμάτια, όπως τα κοστούμια με ρίγα και τα σακάκια σαφάρι. Εμπνέεται από όσα συμβαίνουν γύρω του, από τις κοινωνικές αλλαγές της εποχής και τις αποτυπώνει στα ρούχα του, ενώ γεμίζει την πασαρέλα με γυμνά στήθη πίσω από διαφάνειες -στο πνεύμα του nude look- το 1968, εποχή της σεξουαλικής επανάστασης και του φεμινισμού. Όπως είχε πει “αυτό που ήθελα πάντα ήταν να συνοδεύσω τις γυναίκες στο μεγάλο κίνημα απελευθέρωσης του 20ού αιώνα”.
Όταν η τέχνη συναντά τη μόδα
Ως εραστής της τέχνης, εμπνέεται από την ποπ αρτ του Ολλανδού Πιετ Μοντριάν και δημιουργεί το 1965 το θρυλικό πια φόρεμα Μοντριάν, που παντρεύει την τέχνη με την υψηλή ραπτική.
Εμπνέεται από πίνακες του Πικάσο και του Ματίς, ενώ το 1988 δημιουργεί σακάκια εμπνευσμένα από τα ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ. Ένα από τα μοντέλα που τα φορούν είναι η Ναόμι Κάμπελ. Υπήρξε ένας από τους πρώτους σχεδιαστές, που χρησιμοποίησε μοντέλα διαφορετικών χρωμάτων στις επιδείξεις του κι όπως έχει πει η Κάμπελ σε αυτόν οφείλει το πρώτο της εξώφυλλο στη γαλλική Vogue. “Θυμάμαι του είχα πει ότι δεν σκοπεύουν να βάλουν στο εξώφυλλο ένα μαύρο κορίτσι κι εκείνος μου απάντησε “θα το φροντίσω”. Κι έτσι ακριβώς έγινε…”.
Σημείο σταθμός στην ιστορία του οίκου η δημιουργία ενός αρώματος, που παραμένει ένα διαχρονικό best seller. Το 1977 δημιουργεί το Opium, πρώτο άρωμα με την υπογραφή του, με πρωταγωνίστρια της διαφημιστικής καμπάνιας του την Τζέρι Χολ.
Το όνομα του αρώματος προκαλεί αντιδράσεις, όμως τα μπουκάλια φεύγουν με ταχύτητα από τα ράφια. Στο πέρασμα των χρόνων, παραμένει ένα άρωμα συνώνυμο του αισθησιασμού. Το 1992, ο Ντέιβιντ Λιντς σκηνοθετεί για το Opium ένα υπέροχο διαφημιστικό σποτ, που εξακολουθεί να μαγεύει.
Εθισμοί, ξέφρενα πάρτι και κατάθλιψη
Όσο κι αν η τέχνη της δημιουργίας τον ακολούθησε σε όλη τη μακρά πορεία του στη μόδα, στην προσωπική του ζωή ο Yves Saint Laurent δεν υπήρξε ευτυχισμένος. “Δεν ήξερε πώς να ζει” είχε πει γι’ αυτόν ο Μπρεζέ, ο οποίος έμεινε δίπλα του ως στενός συνεργάτης, παρά το ότι ανάμεσα τους είχαν μπει από τη δεκαετία του ‘70 οι εθισμοί του Σεν Λοράν στο αλκοόλ, τα ναρκωτικά, τα αντικαταθλιπτικά και τα ξέφρενα πάρτι (στο Studio 54), αλλά και η παράλληλη ερωτική σχέση του με τον Ζακ Ντε Μπασέ.
Αυτοκαταστροφικός, φιλάσθενος και με εύθραυστη, βασανισμένη από κατάθλιψη, φύση, το 2002, μετά την τελευταία του επίδειξη, αποσύρθηκε στα σπίτια του στη Νορμανδία και στο Μαρόκο.
Την 1η Ιουνίου του 2008, σαν σήμερα, έφυγε νικημένος από τον καρκίνο, έχοντας όμως κερδίσει τη μάχη της υστεροφημίας. “Μετάνιωνε” μόνο για ένα πράγμα, όπως είχε δηλώσει σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του: “Θα ήθελα να έχω εφεύρει τα μπλουτζίν. ‘Εχουν χαρακτήρα, έκφραση, απλότητα και σεξ απίλ, ακριβώς ό,τι ήθελα πάντα να έχουν τα ρούχα μου…”.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και συντονιστείτε στον παλμό της διεθνούς showbiz, με συνεχή updates γύρω από την ποπ κουλτούρα και τους αγαπημένους σας celebrities.
