Ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών μελέτησαν δείγματα πάγων από 21 παγετώνες που βρίσκονται στο Οροπέδιο του Θιβέτ. Η έρευνα αποκάλυψε 968 άγνωστα μέχρι σήμερα είδη μικροβίων. Η ανάλυση των γονιδιωμάτων τους έδειξε ότι μερικά τουλάχιστον από αυτά μπορούν να πυροδοτήσουν νέες πανδημίες αν η θερμοκρασία ανέβει κι άλλο λόγω της κλιματικής αλλαγής και τα μικρόβια απελευθερωθούν.
Είναι η πρώτη φορά που αναλύεται πλήρως το γονιδίωμα μικροβιακών κοινοτήτων κρυμμένων μέσα σε αρχαίους παγετώνες. Τα μικρόβια που ανακαλύφθηκαν είναι κυρίως βακτήρια, αλλά βρέθηκαν επίσης αρχαιοβακτήρια, μύκητες κ.α. Η μεγάλη μικροβιακή βιοποικιλότητα μέσα στους πάγους εξέπληξε τους ερευνητές, καθώς είδαν για πρώτη φορά το 98% των μικροβίων.
Η ερευνητική ομάδα δεν είναι δεν είναι σίγουροι για το πόσο παλιά είναι μερικά από τα μικρόβια των παγετώνων. Προηγούμενες μελέτες έδειξαν πάντως ότι είναι δυνατό να αναζωογονηθούν μικρόβια που παγιδεύτηκαν πριν τουλάχιστον 10.000 χρόνια. Μια προηγούμενη έρευνα από το 2020 είχε αναλύσει πυρήνες πάγου από έναν μόνο θιβετανικό παγετώνα και είχε ανακαλύψει 33 διαφορετικές ομάδες ιών, εκ των οποίων οι 28 δεν είχαν ποτέ παρατηρηθεί έως τότε.
Ακόμη κι αν τελικά αυτά τα παθογόνα βακτήρια δεν επιβιώσουν για πολύ χρόνο μετά την απελευθέρωση τους από τους παγετώνες τους, μπορεί και πάλι να προκαλέσουν προβλήματα σύμφωνα με τους ερευνητές, επειδή έχουν τη μοναδική ικανότητα να ανταλλάσσουν μεγάλα τμήματα του DNA τους με άλλα βακτήρια. Έτσι, ακόμη κι αν τα βακτήρια των πάγων πεθάνουν λίγο μετά τη δραπέτευση τους, μπορεί να έχουν προλάβει να περάσουν σε άλλα βακτήρια μερικούς παθογόνους παράγοντες που κρύβονται στο γενετικό τους υλικό. Αυτή η γονιδιακή αλληλεπίδραση μεταξύ των παγετωνικών αρχαίων μικροβίων και των σύγχρονων μικροβίων "μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα επικίνδυνη", επεσήμαναν οι ερευνητές.
Το Θιβετανικό Οροπέδιο πιθανώς να αποδειχθεί στο μέλλον εστία μελλοντικών επιδημιών ή πανδημιών, καθώς οι παγετώνες του - μετά την τήξη τους - τροφοδοτούν με φρέσκο νερό διάφορα μεγάλα και μικρά ποτάμια, όπως τον Γιανγκτσέ, τον Κίτρινο Ποταμό, τον Γάγγη κ.α., που παρέχουν νερό στις δύο πολυπληθέστερες χώρες του κόσμου, την Κίνα και την Ινδία. Όπως έδειξε και η Covid-19, οι πανδημίες τείνουν να ξεπηδάνε από περιοχές με μεγάλο πληθυσμό.
Το πρόβλημα δεν αφορά όμως μόνο την Ασία, καθώς περισσότεροι από 20.000 παγετώνες υπάρχουν στη Γη, καλύπτοντας πάνω από το 10% της επιφάνειας της ξηράς. Κάθε παγετώνας εκτιμάται ότι έχει τις δικές του μοναδικές μικροβιακές κοινότητες. Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι από το 2000 έως σήμερα έχει επιταχυνθεί η απώλεια πάγων από τους περισσότερους παγετώνες του πλανήτη, πράγμα που αυξάνει τον κίνδυνο για τη διαρροή μικροβίων και την πρόκληση νέων πανδημιών κάπου στη Γη.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Aκολουθήστε το jenny.gr στο google news και μείνετε ενημερωμένοι για το sustainability, το climate emergency και τα πάντα γύρω από το περιβάλλον.
