Υπάρχουν εκατομμύρια παιδιά στο κόσμο, που από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους χάνουν τη παιδική τους αθωότητα και ξεγνοιασιά.
Ένα παιδί για να μεγαλώσει σωστά χρειάζεται ένα υγιές περιβάλλον, αγάπη από τους γονείς του και παιχνίδι. Η οικογένεια είναι ένα από τα βασικά κύτταρα της κοινωνίας. Αποτελεί μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους της ηθικής και ψυχολογικής ανάπτυξης ενός παιδιού αλλά και της γενικότερης ανατροφής του. Το παιχνίδι από την άλλη είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το παιδί. Ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Ντοστογιέφσκυ στο έργο του, Αδελφοί Καραμαζώφ υπογραμμίζει σχετικά με τη σχέση του παιδιού με το παιχνίδι: «Ό,τι χρειάζεται η ψυχή ενός παιδιού είναι το φως του ήλιου, τα παιχνίδια, το καλό παράδειγμα και λίγη αγάπη».
Μέσω του παιχνιδιού, το παιδί εκφράζεται, μαθαίνει, αισθάνεται χαρά, λύπη, ικανοποίηση, απογοήτευση, ανακαλύπτει τις δυνατότητές του, μαθαίνει κοινωνικές δεξιότητες, ανακαλύπτοντας έτσι το κόσμο των μεγάλων. Τι γίνεται όμως όταν ένα παιδί στερείται την παιδική αθωότητα και ξεγνοιασιά; Όταν αντί να παίζει αναγκάζεται να εργάζεται; Όταν δεν ζει τη παιδική του ηλικία; Ποια η ψυχολογία του παιδιού, όταν αντί για τσάντα και βιβλία ασχολείται με εργασίες που αφορούν μεγάλους; Πώς νιώθει όταν αντί να παίζει με τους φίλους του και να είναι ευτυχισμένο, αναγκάζεται να είναι ένας σύγχρονος σκλάβος που δουλεύει κάτω από απάνθρωπες συνθήκες; Δεν έχει κανένα δικαίωμα ύπνου, ξεκούρασης, μάθησης και κυρίως παιχνιδιού;
Μπορεί διαβάζοντας το να νιώθει κανείς φόβο, σοκ, λύπη, αλλά η πραγματικότητα για τα παιδιά αυτά είναι πολύ σκληρή. Σήμερα, είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας. Καθιερώθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασία, με στόχο την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας και πιο συγκεκριμένα τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης παιδιών. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, περίπου 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ενός καλά οργανωμένου δικτύου, που έχει στήσει μια γέφυρα μεταφοράς παιδιών από τις αναπτυσσόμενες στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες.
Η 12η Ιουνίου είναι, επίσης, αφιερωμένη στα παιδιά της αφρικανικής ηπείρου, που στην πλειοψηφία τους εργάζονται από πολύ τρυφερές ηλικίες και κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Το 1999 οι περισσότερες χώρες - μέλη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας υπέγραψαν μια συμφωνία που υποχρέωνε όλες τις πλευρές να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να περιοριστεί το φαινόμενο της παιδικής εργασίας. Έως σήμερα, όμως, τα αποτελέσματα αυτής της συμφωνίας δεν έχουν γίνει ορατά.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, ένα στα έξι παιδιά του πλανήτη εργάζεται σε κάποιο περιβάλλον που βλάπτει την ψυχική και σωματική του υγεία. 73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των δέκα ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα.
Περίπου 171 εκατομμύρια παιδιά στον πλανήτη εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά, όπως χημικά, εντομοκτόνα ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό, αναφέρει έκθεση της UNICEF. Περιλαμβάνονται στα κατ' εκτίμηση 246 εκατομμύρια εργαζόμενα παιδιά, κάτω των 18 ετών, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να μορφώνονται στις σχολικές αίθουσες, αποκτώντας εφόδια για μια καλύτερη ζωή.
Τα σκήπτρα στην παιδική εργασία κρατά η Ασία και οι χώρες του Ειρηνικού (122,3 εκατομμύρια παιδιά) και η Αφρική (50 εκατομμύρια) ενώ το φαινόμενο έχει υποχωρήσει -αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον όρο για τέτοια θέματα- στα 5,7 εκατομμύρια παιδιά. Το δουλεμπόριο μικρών παιδιών, είναι μια από τις πιο κερδοφόρες «επιχειρήσεις», με ετήσιο τζίρο ένα δισεκατομμύριο δολάρια και τα θύματα να φτάνουν το 1,2 εκατομμύρια παιδιά το χρόνο.
Πρόκειται για ένα πραγματικά οικουμενικό πρόβλημα που συνδέει όλες τις χώρες και περιοχές του κόσμου, δημιουργώντας ένα σύνθετο πλέγμα παράνομων μετακινήσεων ανθρώπινων υπάρξεων. Και φυσικά, μια από τις χειρότερες μορφές «παιδικής εργασίας», είναι η καταναγκαστική επιστράτευση παιδιών, τα όποια αναγκάζονται να συμμετάσχουν σε πολεμικές συρράξεις.
Ενδεικτικά, το σκηνικό στη Λατινική Αμερική είναι εφιαλτικό. Στη Βραζιλία 7 εκατομμύρια παιδιά αναγκάζονται ή υποχρεώνονται να εργάζονται. Στη Βραζιλία, στην Κολομβία και το Εκουαδόρ ένα ποσοστό 20% των παιδιών ηλικίας 10 με 14 χρόνων, εργάζεται σε σπίτια. Περισσότερα από 2 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 5 με 15 χρόνων εργάζονται σε αγροτικές δουλειές στη Γουατεμάλα, στην Ονδούρα, στην Νικαράγουα και στον Παναμά.
Στη χώρα μας, εύκολα παρατηρεί κανείς παιδιά που δουλεύουν στο δρόμο. Παιδιά που μεγαλώνουν δίπλα μας. Στερούνται την παιδική τους ηλικία και ενηλικιώνονται πρόωρα, βιώνοντας συνθήκες εκμετάλλευσης, ψυχολογικής και σωματικής βίας. Οι συνθήκες αυτές προδιαγράφουν και καθορίζουν για τα παιδιά αυτά ένα μέλλον περιθωριοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού, ένα μέλλον το οποίο θα αντιμετωπίσουν, χωρίς κανένα εφόδιο κοινωνικό, ψυχολογικό και μορφωτικό. Τα παιδιά του δρόμου εκτός από θύματα εκμετάλλευσης είναι και θύματα της δικής μας αδράνειας και αδιαφορίας.
Πώς μπορούμε να τα βοηθήσουμε; Σταματώντας να «προσφέρουμε» κέρδη στην καλοστημένη «επιχείρηση» αυτή. Προτιμήστε να μη δίνετε λεφτά στα παιδιά του δρόμου. Αντί για αυτό προσφέρετε τους φαγητό, κάποια ρούχα, ένα παιχνίδι, τα βασικά και αυτονόητα για εμάς καθημερινά πράγματα, που έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη.
