Οι περισσότεροι έφηβοι δεν κοιμούνται αρκετά, συνήθως επειδή τo πρόγραμμα τους είναι υπερφορτωμένο ή ξοδεύουν πάρα πολύ χρόνο κουβεντιάζοντας με φίλους στο τηλέφωνο μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Από την άλλη, ενώ κάποιοι έφηβοι προσπαθούν να πάνε νωρίς για ύπνο, μένουν ξύπνιοι για ώρες. Όμως, η έλλειψη ύπνου μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις σπουδές τους και γενικά στη ζωή τους, γιατί όσοι έφηβοι δεν μπορούν να κοιμηθούν δεν μπορούν και να συγκεντρωθούν.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου;
Καθώς κοιμόμαστε, το μυαλό μας περνάει από πέντε στάδια του ύπνου. Τα στάδια 1 και 2 είναι αυτά από τα οποία ένα άτομο μπορεί να ξυπνήσει εύκολα. Στα στάδια 3 και 4 είναι πιο δύσκολο να ξυπνήσει κάποιος και όταν ξυπνήσει, μπορεί στην αρχή να νιώθει σύγχυση για λίγα λεπτά. Είναι, επίσης, τα στάδια του ύπνου, όπου το σώμα απελευθερώνει τις ορμόνες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και εξέλιξη. Το τελικό στάδιο του κύκλου του ύπνου ονομάζεται REM, διότι συμβαίνουν ταχείς κινήσεις στα μάτια. Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, γίνονται και άλλες αλλαγές στο σώμα, όπως η αναπνοή είναι γρήγορη, η καρδιά χτυπά πιο γρήγορα, και οι μύες των άκρων δεν κινούνται. Σε αυτό είναι το στάδιο του ύπνου, έχουμε πιο έντονα όνειρα.
Γιατί οι έφηβοι δεν μπορούν να κοιμηθούν;
Η έρευνα δείχνει, ότι οι έφηβοι χρειάζονται περίπου 9 ώρες ύπνου το βράδυ. Έτσι, ένας έφηβος που πρέπει να ξυπνήσει για το σχολείο στις έξι, θα πρέπει να πάει για ύπνο στις 21:00. Όμως, μελέτες έχουν διαπιστώσει, ότι πολλοί έφηβοι έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν από τόσο νωρίς και δεν είναι επειδή δεν θέλουν. Είναι επειδή ο εγκέφαλος τους δεν είναι έτοιμος για ύπνο. Και αυτό συμβαίνει γιατί κατά την εφηβεία η μελατονίνη παράγεται λίγο πιο αργά τη νύχτα, από ότι στα παιδιά και στους ενήλικες, με αποτέλεσμα οι έφηβοι να μην μπορούν να κοιμηθούν τόσο εύκολα. Αν διαπιστώσετε ότι το παιδί σας δεν το παίρνει ο ύπνος, τότε να του προτείνετε να έχει μακριά από το κρεβάτι του τις ηλεκτρονικές συσκευές, γιατί μπορεί να αποδιοργανώσουν το βιολογικό του ρολόι.
Μια άλλη αιτία που οι έφηβοι έχουν αϋπνία, είναι το άγχος ή μια συναισθηματική απογοήτευση, όπως δυσκολίες στις σχέσεις ή οικογενειακά προβλήματα. Επίσης, κάποια σωματικά προβλήματα, όπως είναι η βουλωμένη μύτη, ο πονοκέφαλος, μπορούν να δημιουργήσουν ένα δυσάρεστο περιβάλλον για έναν ποιοτικό ύπνο. Αλλά, αν η αϋπνία διαρκεί για ένα μήνα ή περισσότερο χωρίς ανακούφιση, οι γιατροί την αποκαλούν χρόνια. Η χρόνια αϋπνία μπορεί να προκληθεί από μια σειρά διαφορετικών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών, προβλήματα ψυχικής υγείας, παρενέργειες φαρμάκων ή κατάχρηση ουσιών. Πολλοί έφηβοι με χρόνια αϋπνία μπορεί να βοηθηθούν από έναν γιατρό, θεραπευτή ή άλλο σύμβουλο.
Μια άλλη αιτία αϋπνίας είναι οι εφιάλτες. Οι περισσότεροι έφηβοι βλέπουν άσκημα όνειρα, δεδομένου ότι είναι πιο ευαίσθητοι και επηρεάζονται πιο εύκολα με αυτά που τους συμβαίνουν γύρω τους, σε σχέση με έναν ενήλικα. Τα πιο κοινά πράγματα που προκαλούν εφιάλτες είναι συναισθηματικά, όπως στρες ή άγχος. Αν οι εφιάλτες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον ύπνο του εφήβου σας, τότε είναι καλό να μιλήστε με έναν γιατρό, θεραπευτή, ή άλλο σύμβουλο.
Η θεραπεία για τα προβλήματα ύπνου μπορεί να ποικίλει. Οι γιατροί συχνά ενθαρρύνουν τους εφήβους να κάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η απενεργοποίηση του κινητού τηλεφώνου ή του υπολογιστή πριν πέσουν στο κρεβάτι, να μειώσουν τη καφεΐνη και να αποφεύγουν τα βίαια βιντεοπαιχνίδια ή τις ταινίες το βράδυ.
