Με σοκάρει να ακούω και να βλέπω ηλικιωμένους ανθρώπους να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν την καθημερινότητα. Να βλέπουν το ήδη πενιχρό εισόδημά τους να μικραίνει, να δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν σε βασικές ανάγκες, ορισμένοι να μην έχουν κάποιον να τους νοιαστεί...
Καθώς οι γιορτές πλησιάζουν το μυαλό μου εδώ και μέρες είναι σε κάποιους μοναχικούς ανθρώπους που διανύουν τα «χρυσά τους χρόνια». Θυμάμαι μια είδηση που διάβασα πριν αρκετό καιρό, για ένα ζευγάρι ηλικιωμένων στη Ρώμη. Οι γείτονες τους κάλεσαν την αστυνομία γιατί άκουγαν γοερά κλάματα από το διαμερισματάκι τους ζευγαριού κι όταν οι αστυνομικοί μπήκαν μέσα βρήκαν την 84 χρονη Τζόλε και τον 90χρονο Μικέλε καλά στην υγεία τους να βλέπουν τηλεόραση, αλλά να κλαίνε. Να κλαίνε για τα κακά που συμβαίνουν στον κόσμο και δεν μπορούσε να τα χωρέσει ο νους τους. Να κλαίνε ταυτόχρονα για την μοναξιά τους, για το ότι κανείς δεν τους είχε επισκεφτεί για χρόνια, δεν είχαν μαγειρέψει για κανέναν τελευταία, άλλωστε το φαγητό στο σπίτι τους ήταν πλέον λιγοστό.
Γατί, όπως εξήγησαν, η μοναξιά τους ήταν αποπνικτική και το μόνο που τους κρατούσε παρέα ήταν η τηλεόραση,
Αυτή η μοναξιά γίνεται ακόμη πιο αποπνικτική στις γιορτές. Αν για όλους εμάς, μικρούς ή μεγαλύτερους, οι γιορτές σημαίνουν ένα χαρούμενο διάλειμμα από μια απαιτητική καθημερινότητα, για τους ηλικιωμένους συχνά οι γιορτές είναι βασανιστικές.
Θυμούνται όσους έχασαν και θα ήθελαν να είναι εκεί μαζί τους. Σύζυγους, φίλους, γονείς κι αδέλφια. Θυμούνται τα Χριστούγεννα που ήταν κι εκείνοι παιδιά, την ανεμελιά, την χαρά, την θαλπωρή. Τότε που δεν είχαν ακόμα νιώσει τι σημαίνει απώλεια, που είχαν όλη την ζωή μπροστά τους, που όλοι όσοι γνώριζαν κι αγαπούσαν βρίσκονταν στο ίδιο τραπέζι.
Αναπολούν τις εποχές που ήταν ακόμα νέοι και θαλεροί, που είχαν συνέχεια φίλους γύρω τους, που όριζαν οι ίδιοι τη ζωή τους. Νιώθουν ακόμα πιο έντονα το χρόνο που πέρασε και που τώρα γλυστράει μέσα από τα χέρια στους.
Πριν λίγες ημέρες κυκλοφόρησε ένα βρεττανικό φιλμάκι με τίτλο «Just Another Day» (μια συνηθισμένη ημέρα), για να μας δείξει πώς είναι για έναν ηλικιωμένο να περνά μόνος του τα Χριστούγεννα. Στόχος της καμπάνιας είναι να παροτρύνει τον κόσμο να βοηθήσει τους μοναχικούς ηλικιωμένους και να τους προσφέρει λίγες ώρες συντροφιάς.
«Μία φιλική κουβέντα με ένα άτομο μεγαλύτερης ηλικίας στο λεωφορείο ή σε ένα κατάστημα ή προσφέροντας βοήθεια σε έναν ηλικιωμένο γείτονα με τα ψώνια του όταν ο καιρός είναι κακός, θα κάνει καλό και σε εκείνον αλλά και σε εμάς» λέει ο σκηνοθέτης του φιλμ.
Αναρωτιέμαι πόσο αφορά εμάς τους Έλληνες αυτή η καμπάνια. Πόσο έχει χαθεί η έννοια της δεμένης ελληνικής οικογένειας, που είναι εκεί ο ένας για τον άλλον και φροντίζουν οι μεγαλύτεροι τους μικρότερους και οι μεγάλοι τους μεγαλύτερους. Όχι το ίδιο σίγουρα, αλλά τελευταία βαδίζουμε και εδώ σε ένα μοντέλο πιο βορειοευρωπαϊκό, με τα σπίτια όλο να μικραίνουν και τα μέλη της οικογένειας να απομακρύνονται μεταξύ τους.
Διεκδικώντας τον απογαλακτισμό μας, πάμε συχνά στο άλλο άκρο και απομονωνόμαστε στο όνομα της ανεξαρτησίας. Οι προτεραιότητές μας αλλάζουν: δουλειά, χρήματα, διασκέδαση, ο εαυτός μας και πάλι ο εαυτός μας... Οι ανθρώπινες σχέσεις γίνονται όλο και πιο λίγες, όλο και πιο ρηχές. Και φυσικά ξεχνάμε ότι πριν το καταλάβουμε θα είμαστε κι εμείς ηλικιωμένοι και πως ακόμη κι αν δεν είμαστε μόνοι μας, θα έχουμε πλέον κι εμείς λόγους να αισθανόμαστε μοναξιά.
Η ευχή και «Του χρόνου» που λέμε αυτές τις ημέρες, έχει άλλη σημασία όταν είσαι ηλικιωμένος. Ας μην τους παραμελούμε, ας μην τους θεωρούμε δεδομένους, ας μην τους ξεχνάμε...
