«Αν κάτι προσφέρεται δωρεάν, εσύ είσαι το προϊόν»: Πώς το Facebook κατάφερε να μάθει τα πάντα για εσάς
The Jennettes
5 Αυγούστου 2021
Πριν από μερικά χρόνια, το Facebook ήταν διασκεδαστικό. Ανεβάζαμε τα τραγούδια με τους στίχους από πάνω για να εντυπωσιάσουμε τους «φίλους» μας, φωτογραφίες από πάρτι και βραδινές εξόδους – δεν είχαμε ιδέα πως όλα αυτά θα μας ακολουθούσαν για πάντα και θα μας έρχονταν υπενθυμίσεις για τις «επετείους» τους.
Αργότερα, στο Facebook μπήκε και η οικογένειά μας. Το Farmville μας έγινε εμμονή. Δημιουργήθηκαν ιδιωτικά groups με συγκεκριμένες απόψεις, άρχισε να κυριαρχεί η παραπληροφόρηση και, χωρίς να το καταλάβουμε, τα προσωπικά μας δεδομένα βρέθηκαν σε κίνδυνο.
Δύο δημοσιογράφοι των New York Times έκαναν έρευνα για την εξέλιξη των social media και μέσα από ένα βιβλίο, αποκαλύπτουν τα συμπεράσματά τους. Οι Sheera Frenkel και Cecilia Kang μελέτησαν τι συνέβη τα τελευταία 17 χρόνια και πώς οι πλατφόρμες αυτές κυριάρχησαν στη ζωή μας.
«Θέλαμε να δείξουμε πως όταν ανοίγεις την εφαρμογή, υπάρχει ένας τεράστιος μηχανισμός και μία φιλοσοφία που το κοινό πρέπει και αξίζει να καταλάβει», δήλωσαν σε συνέντευξή τους στο αμερικανικό Cosmopolitan. «Είναι ένα ταξίδι – από το χαζό, διασκεδαστικό Facebook που γνωρίσαμε, μέχρι τους κινδύνους και τις απειλές».
Όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνουμε στο Facebook, τόσο περισσότερα μαθαίνει για εμάς. Κι ο Mark Zuckerberg γνώριζε καλά από την αρχή ότι έπρεπε να μας γνωρίσει για να περνάμε τον καιρό μας στην ιστοσελίδα – κι αργότερα την εφαρμογή – του. Ανέπτυξε τα κατάλληλα εργαλεία και μας ενθάρρυνε να «κολλάμε».
Το καλύτερο παράδειγμα για αυτό, είναι η δημιουργία της αρχικής σελίδας, το 2006. Τότε συνειδητοποίησε το Facebook ότι οι χρήστες δεν ήθελαν απλώς να επισκέπτονται ο ένας το προφίλ του άλλου, χρειάζονταν κάτι παραπάνω. Παράλληλα, το newsfeed μας προκαλεί συναισθήματα: θυμό, χαρά, λύπη. Έτσι «τράφηκε» η πλατφόρμα κι έγινε μία καλά λαδωμένη μηχανή κέρδους για τον ιδρυτή της.
Πλέον, το Facebook λειτουργεί σαν διαφημιστική εταιρεία. Θέλει να μάθει καλύτερα τους χρήστες, να τους κάνει να αναρτούν όλο και περισσότερα, να συνδέονται με όλο και περισσότερο κόσμο. Κάθε scroll down, κάθε like, κάθε share – όλα παρακολουθούνται και οι πληροφορίες αποθηκεύονται. Κι η σελίδα κερδίζει χρήματα πουλώντας τα δεδομένα αυτά σε όσους θέλουν να διαφημιστούν. Άλλωστε, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά το 1973 o καλλιτέχνης Richard Serra, «Αν κάτι προσφέρεται δωρεάν, εσύ είσαι το προϊόν».
Τι μπορούμε να κάνουμε
Δεν υπάρχει λόγος να διαγράψουμε το προφίλ μας, δεν έχει νόημα. Στο Facebook ανήκουν επίσης το Instagram και το WhatsApp – θα πρέπει να χαθούμε από όλα τα social media. Καλό είναι, αντί για αυτό, να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά. Να ελέγχουμε διπλά κάθε πληροφορία που εμφανίζεται στο newsfeed μας, να ενημερωνόμαστε σφαιρικά. Να προσέχουμε πού κάνουμε like και share, τι μοιραζόμαστε.
Διαβάστε επίσης: Ένας ψηφιακός καλλιτέχνης αναδημιουργεί διάσημους πίνακες ζωγραφικής στο σημερινό πλαίσιο της τεχνολογίας και των social media
Γίνε κι εσύ μέλος μόνο με 6€/ έτος στο συνδρομητικό Jenny.gr Exclusive Benefits
