REAL LIFE WHO

Αντώνης Μπενάκης: Πώς δώρισε το Μουσείο Μπενάκη στο ελληνικό κράτος;


The Jennettes

22 Απριλίου 2021

Μουσείο Μπενάκη
Σαν σήμερα, στις  22 Απριλίου του 1931, το Μουσείο Μπενάκη άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό. Ο ιδρυτής του Αντώνης Μπενάκης το δώρισε στο ελληνικό κράτος και μέχρι τον θάνατο του φρόντισε να το εμπλουτίζει συνεχώς με νέα εκθέματα. 

Σαν σήμερα, στις  22 Απριλίου του 1931, το Μουσείο Μπενάκη άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό. Ο ιδρυτής του Αντώνης Μπενάκης το δώρισε στο ελληνικό κράτος και μέχρι τον θάνατο του φρόντισε να το εμπλουτίζει συνεχώς με νέα εκθέματα. 

Ποιος ήταν όμως αυτός ο άνθρωπος και γιατί αποφάσισε να αφήσει κληρονομιά στην Ελλάδα ένα μουσείο στο όνομα του;

Ο Αντώνης Μπενάκης γεννήθηκε το 1873 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και ήταν γιος του πολιτικού και επιχειρηματία Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη, που προέρχονταν και οι δύο από πολύ ισχυρές οικογένειες. Είχε 4 αδέρφια, ανάμεσα στα οποία και η γνωστή συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα. Πολλές μάλιστα μαρτυρίες για την παιδική τους ηλικία μπορούμε να βρούμε στα βιβλία της Δέλτα, όπως και στον «Τρελαντώνη» που αναφέρεται συγκεκριμένα στον αδερφό της. 

Μεγάλωσε στην Αλεξάνδρεια και πήγε σε ξενόγλωσσα σχολεία της πόλης, ενώ στη συνέχεια έγινε οικότροφος στο σχολείο Rossal στη Βρετανία. Όταν επέστρεψε στην Αίγυπτο, εργάστηκε στην οικογενειακή επιχείρηση εμπορίας βαμβακιού, του οποίου την διοίκηση ανέλαβε μετά την εγκατάσταση του πατέρα του στην Ελλάδα το 1911. 

Παράλληλα ανέπτυξε σημαντική εθνική δράση λαμβάνοντας μέρος στην ελληνοτουρκική σύρραξη του 1897, ενισχύοντας οικονομικά τον Μακεδονικό Αγώνα και προσφέροντας εθελοντικά τις υπηρεσίες του στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913.

Ήταν μεγάλος οπαδός του προσκοπισμού και είχε ιδρύσει το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων Αλεξάνδρειας, ενώ αγαπημένη του ενασχόληση ήταν και η ιστιοπλοΐα, χάρη στην οποία ίδρυσε στην Αθήνα τον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδος του οποίου διατέλεσε και Πρόεδρος. 

Είχε όμως από πάντα πάθος με την συλλογή αντικειμένων και μεγάλη του αγάπη ήταν τα εθνικά κειμήλια και τα όπλα. Επηρεασμένος από τον αδελφό του Αλέξανδρο ασχολήθηκε και με την κεραμική. Σταδιακά κατόρθωσε να σχηματίσει αξιόλογες συλλογές με αντικείμενα και έργα τέχνης διαφόρων περιόδων, ξεκινώντας από την αρχαία ελληνική, τη βυζαντινή, τη μεταβυζαντινή αλλά και έργα λαϊκής τέχνης και κοπτικής. 

Το 1930 αποφάσισε να δωρίσει τις συλλογές του στο ελληνικό κράτος και να μετατρέψει το πατρικό σπίτι του, στην οδό Κουμπάρη στο κέντρο της Αθήνας, σε μουσείο για να τις φιλοξενήσει. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν έναν χρόνο αργότερα, με εκείνον να φροντίζει και τη παραμικρή λεπτομέρεια. Ήταν τέτοια η αφοσίωσή του που είχε εκφράσει την επιθυμία να εντοιχισθεί μετά θάνατον η καρδιά του στο Μουσείο.  

Ήταν παντρεμένος με την Αλεξάνδρα Λουκά Μπενάκη και είχαν αποκτήσει τρία παιδιά, την Ειρήνη, σύζυγο του Παύλου Καλλιγά, τον Μανόλη και τον Κωνσταντίνο Μπενάκη. Εγγονή του είναι η σημερινή Πρόεδρος του Μουσείου Μπενάκη, Αιμιλία Καλλιγά και δισέγγονός του ο πολιτικός Παύλος Γερουλάνος.

Απεβίωσε στις 31 Μαΐου του 1954 και μέχρι το τέλος της ζωής του φρόντισε να εξασφαλίσει τους οικονομικούς πόρους για την εύρυθμη λειτουργία του μουσείου. Όταν τον ρωτούσαν οι ξένοι, γεμάτοι θαυμασμό και κατάπληξη, πως χάρισε ολόκληρο μουσείο στο έθνος, εκείνος απαντούσε «Έχουμε παράδοση στον τόπο μας, όποιος μπορεί να χαρίζει το περίσσευμά του, γιατί ο τόπος μας, βλέπετε, είναι φτωχός». 

Πηγή φωτογραφίας Wikipedia

Δείτε ακόμη:

Γίνε κι εσύ μέλος μόνο με 6€/ έτος στο συνδρομητικό Jenny.gr Exclusive Benefits

jenny.gr