Κάθε χρόνο, τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου έχουμε συμφωνήσει να γιορτάζουμε τις μητέρες, εκείνες τις γυναίκες που καλούνται να ανταπεξέλθουν σε όλες τις δυσκολίες της καθημερινότητας φέρνοντας βόλα πολλαπλούς ρόλους, ρόλους που τις περισσότερες φορές δεν επέλεξαν καν οι ίδιες.
Μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες των τελευταίων ετών ήταν η πανδημία, μια ιδιαίτερη, πρωτόγνωρη συνθήκη για όλες τις μητέρες. Η πανδημία τέσταρε τις αντοχές τόσο των γυναικών όσο και των παιδιών τους. Κάθε μητέρα που γιορτάζει μετά από δύο χρόνια lockdown, έχει ανάγκη να κάνει ένα restart σε όλους τους ρόλους της και να πάρει μια ανάσα για να επαναπροσδιορίσει πρώτα τον εαυτό της και έπειτα τις σχέσεις της με τους άλλους, ακόμη και με τα παιδιά της.
Η Φαίη Καρρά είναι 34 χρονών, μητέρα της Μαρίας (8) και του Δανιήλ (6,5). Είναι Director σε εταιρεία επικοινωνίας και σήμερα μας περιγράφει το πώς βίωσε τα χρόνια του lockdown ως μαμά που παράλληλα είχε να ανταπεξέλθει και στις καθημερινές απαιτήσεις της δουλειάς της, και πώς τη διαμόρφωσε αυτή η εμπειρία.
Αυτή είναι η ιστορία της.
Δεν είναι εύκολο να είσαι γονιός σε καιρό πανδημίας. Δυσκολευτήκαμε αλλά νομίζω ότι μας έφερε πιο κοντά. Νομίζω ότι το πρώτο lockdown ήταν χαρά για τα περισσότερα παιδιά και συμφωνούν πολλοί γονείς που έχω μιλήσει μαζί τους. Ξαφνικά μας είδαν εκεί που δεν μας έβλεπαν στην καθημερινότητά τους τόσο πολύ, ήρθαμε πιο κοντά, περάσανε πιο πολύ χρόνο μαζί μας που τους είχε λείψει και είχε λείψει και σε εμάς. Οπότε νομίζω το πρώτο lockdown το απόλαυσαν, το δεύτερο όχι και τόσο. Το δεύτερο ίσως ήταν και πιο δύσκολο για όλους μας!
Τα παιδιά μου είναι σε ηλικία 8 και 6,5. Στην καραντίνα έκαναν τηλεκπαίδευση και ήταν πολύ διαφορετική εμπειρία. Η μεγάλη που πήγαινε πρώτη δημοτικού για εκείνη τη περίοδο ήταν πιο συνεργάσιμη και συγκεντρωμένη και το πρόγραμμα του σχολείου ήταν έτσι δομημένο που έβγαινε χωρίς πολύ προσπάθεια από μέρους μας. Με τον μικρό όμως που ήταν σε μια ηλικία που τα παιδιά δυσκολεύονται να κάτσουν σε καρέκλα, πόσο μάλλον να κάνουν τηλεκπαίδευση για 3 - 4 ώρες ήταν πολύ διαφορετικά τα πράγματα. Πραγματικά θαυμάσαμε την αντοχή και των δασκάλων και όλων όσων συμμετείχαν σε αυτή τη διαδικασία. Εκεί ήταν πολύ δύσκολα τα πράγματα. Ήθελε ομαδική προσπάθεια και οικογενειακή προσπάθεια.
Κάθε lockdown είναι άλλη εμπειρία
Τα διαφορετικά lockdowns ήταν διαφορετικές εμπειρίες για εμένα! Στην αρχή με εξέπληξε πόσο συνεργάσιμα ήταν αλλά σε αυτό έπαιξε και σημαντικό ρόλο ότι στη δική μου περίπτωση με είχαν παρακολουθήσει από μωρά σε άλλες περιόδους να κάνω τηλεργασία ή να κάνω το μεταπτυχιακό μου και να με βλέπουν πολλές ώρες στο laptop και να έχουν μπει στη διαδικασία να μάθουν να το σέβονται αυτό. Ότι δηλαδή, αυτός είναι ο χρόνος που δεν ενοχλούμε τη μαμά. Κάποια στιγμή όμως κουράστηκαν και αυτά, κουραστήκαμε και εμείς… Τότε αρχίσαν οι διαπραγματεύσεις και το σε πόση ώρα θα είμαι και πάλι δικιά τους. Ήταν λίγο δύσκολο όλο αυτό! Ήμουν όμως τυχερή γιατί ο άντρας μου δεν έχει το ίδιο επάγγελμα με εμένα και επειδή είναι επιχειρηματίας μπορεί να ρυθμίσει το πρόγραμμά του και γενικά τον χρόνο του, οπότε μπορούσε να είναι με τα παιδιά όταν δεν είχαν τηλεκπαίδευση ώστε να μπορώ εγώ να συγκεντρώνομαι στη δουλειά. Γιατί διαφορετικά θα ήταν αδύνατον. Μπορώ να πω χαρακτηριστικά ότι έχουμε συναντήσει online όλα τα παιδιά συναδέλφων, πελατών έχουμε κάνει tour στα δωμάτια τους, έχουν γίνει διάφορα.
Στην πανδημία σίγουρα μας έλειψε η ελευθερία το να κάνουμε αυτό που θέλουμε και νιώθουμε τη στιγμή και όχι να ζούμε με περιορισμούς. Μου άφησε μία σκέψη για το τι είναι πραγματικά σημαντικό και ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητές μας στη ζωή. Νομίζω ότι με έβαλε σε σκέψεις για το πώς θέλω να είναι η ζωή μου αλλά ίσως να μην την άλλαξα όσο περίμενα. Κάποια στιγμή γυρίσαμε πίσω στη ρουτίνα και η ρουτίνα μοιάζει πολύ με αυτήν πριν την πανδημία. Δεν μπορώ να πω ότι έκανα κάποια επί της ουσίας αλλαγή. Πιστεύω όμως πως η καραντίνα ήρθε τη σωστή στιγμή στην οικογένειά μας γιατί το χρειαζόμασταν αυτό το μαζί! Ήταν χρόνος που τον χαρήκαμε. Όσο δύσκολο και αν ήταν να τα καταφέρουμε και να τα προλάβουμε όλα.
Πανδημία και αισιοδοξία
Αυτό που με βοήθησε κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν η αισιοδοξία. Καταλάβαινα ότι αυτό θα κρατήσει πολύ παραπάνω από όσο νομίζαμε αλλά είχα την αιδιοδοξία ότι δεν θα μας απομακρύνει. Γιατί πολλοί είχαμε το άγχος του πώς θα γυρίσουμε πίσω και αν θα λείπει αυτή η αίσθηση του togetherness με τους ανθρώπους γύρω μας, με τους φίλους μας, την οικογένειά μας. Είχα άγχος ότι θα μείνει αυτός ο φόβος να αγγίζεις τους ανθρώπους, να τους αγκαλιάζεις… και νομίζω ότι η αισιοδοξία ότι κάποια πράγματα θα τα αξιολογήσουμε ως πιο σημαντικά, έκανε τα πράγματα καλύτερα.
Σε σχέση με τα παιδιά το μυστικό για να μην τρελαθούμε όλοι μαζί ήταν η επικοινωνία και πραγματικά να μπεις στην διαδικασία να περάσεις χρόνο μαζί τους για να τους εξηγήσεις τι συμβαίνει, ότι η μαμά και ο μπαμπάς θα δουλεύουν από το σπίτι και εκείνες τις ώρες θα πρέπει να φερόμαστε έτσι, να σεβόμαστε τον χρόνο αυτό και έπειτα θα κάνουμε πράγματα μαζί. Η συνέπεια και το να κρατάς τις υποσχέσεις σου είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά. Βοήθησε και εμάς ως γονείς να επικοινωνούμε πολύ μαζί τους και να συζητάμε για όσα συμβαίνουν.
Η πανδημία τέσταρε τις αντοχές μας και κατάλαβα ότι όλοι μας μπορούμε να αντέξουμε πολύ περισσότερο από όσο αντέχουμε. Δεν θα πω ότι ανακάλυψα κάτι. Ήμασταν ήδη πολύ δεμένοι. Τα παιδιά μου είναι σε ηλικίες που αναπτύσσονται και αλλάζουν, δηλαδή διαμορφώνουν τον χαρακτήρα τους. Με τα παιδιά ανακαλύπτεις κάθε μέρα κάτι διαφορετικό. Ήμασταν σε μια διαδικασία ανακάλυψης. Όταν είσαι μαμά ή μπαμπάς ανακαλύπτεις κάθε μέρα. Ο ρόλος της μαμάς δεν είναι στάσιμος γιατί κάθε μέρα πρέπει να είσαι ανοιχτός στα ερεθίσματα που σου δίνουν τα παιδιά και να ανταποκρίνεσαι.
Δεν φανταζόμουν κάπως συγκεκριμένα την μητρότητα και δεν ήθελα πάντα να γίνω μητέρα. Μερικές φορές γελάω γιατί δεν ήξερα ότι θέλω να γίνω μαμά. Είναι κάτι που μου το έβγαλε ο σύντροφός μου, ο οποίος πίστευε ότι θα μείνει στο ράφι 29 χρονών (γέλια) και με έβαλε από νωρίς σε σκέψεις, δηλαδή να σκεφτόμαστε το μέλλον μας. Οραματίστηκα το να γίνω μαμά με τον σύντροφό μου και μετά ήταν ένας ρόλος που μου βγήκε πολύ φυσικά. Ίσως και εγώ ήμουν απελευθερωμένη από τα καλούπια του πως πρέπει να φέρεται μια μαμά στην καθημερινότητά της. Οπότε αυτό μας βοήθησε όλους.
Ήμουν τελείως απελευθερωμένη από τα στερεότυπα. Ήξερα τις προτεραιότητες που ήθελα σε σχέση με τα παιδιά μου και το πώς θέλω να μεγαλώσουν.
Σαν άνθρωπος μαθαίνω κάθε μέρα βέβαια τι θέλω αλλά σαν μαμά ήθελα τα παιδιά μου να μεγαλώσουν σε ένα περιβάλλον που να νιώθουν ασφάλεια. Δηλαδή το να κοιμηθούν μισή ώρα αργότερα ή να μην τρώνε κάθε μέρα σπιτικό φαγητό είναι από τα πράγματα που δεν με απασχολούν καθόλου. Προτιμώ να παίξουμε και να περάσουμε μαζί ποιοτικό και αληθινό χρόνο.
Μητέρα στα 26, οι απόψεις των γύρω και η σημασία του να θέτεις τις δικές σου προτεραιότητες
Η αλήθεια είναι ότι ήμουν η πρώτη από τις φίλες μου που έγινε μαμά. Ήμασταν όλες σε πολύ διαφορετικές φάσεις. Θυμάμαι είχα το παιδί μου αγκαλιά και έγραφα τις εργασίες για το μεταπτυχιακό μου. Έκανα πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Τα πρώτα χρόνια κουράστηκα. Ήταν εξαντλητικό να προσπαθήσεις να τα καταφέρεις όλα, να μη μείνεις πίσω στους άλλους στόχους σου και να δίνεις τον χρόνο που θέλεις στην οικογένειά σου. Νομίζω ότι πέρασε αυτό το δύσκολο κομμάτι και τώρα είμαι σε μία φάση που πάλι υπάρχουν προκλήσεις, αλλά το διαχειρίζομαι.
Νομίζω ότι η κοινωνία είναι αρκετά επικριτική με τις μαμάδες και προς τις γυναίκες. Μιλάμε για τη μητρότητα αλλά είναι και ο ρόλος του πατέρα εξίσου σημαντικός. Δεν το συζητάμε ωστόσο. Πολλοί άνθρωποι βλέπω ότι έχουν λόγο στη ζωή μιας γυναίκας, ξαφνικά βρίσκουν το θάρρος να πουν την γνώμη τους. Το είδα πολύ αυτό ως μαμά ειδικά τα πρώτα χρόνια, ότι όλοι είχαν άποψη για το πόσο χρονών είμαι, γιατί έγινα μαμά, αν θα κάνω καριέρα πρώτα, αν θα ταξιδέψω και μετά θα γίνω μαμά... Ίσως να τους άφηνα και εγώ τον χώρο να ακούω πολλά σχόλια. Έβλεπα πόσο εύκολα οι άνθρωποι έμπαιναν στη διαδικασία να σχολιάσουν τους ρόλους μιας γυναίκας. Από σχόλια για το πώς είναι καθισμένο το μωρό στο καρότσι μέχρι οτιδήποτε. Γενικά ο κόσμος έχει αυτήν την τάση προς όλες τις γυναίκες, και ειδικά τις μαμάδες. Δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Το βλέπουμε στα social media, είναι παγκόσμιο φαινόμενο.
Δεν ένιωθα την ανάγκη να απαντήσω στα σχόλια που άκουγα. Είχα ξεκαθαρίσει στον εαυτό μου πως ό,τι κάνω ξεκινάει από τις δικές μου ανάγκες και δεν έχουμε όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες ανάγκες και προτεραιότητες. Οπότε αν οι επιλογές μου κάλυπταν τις δικές μου ανάγκες, ήμουν εντάξει και προσπαθούσα να μην με επηρεάζουν αυτά τα σχόλια.
Το δούλεψα μέσα μου και συνειδητοποίησα ότι δεν οφείλω καμία απάντηση σε κανέναν.
Γενικά δεν μου αρέσει να δίνω συμβουλές και ειδικά στις μαμάδες, αλλά θα έλεγα να σκεφτούν τι έχει πραγματικά αξία για εκείνες και να μπλοκάρουν τον αρνητισμό και την κριτική. Να κάνουν αυτό που τις κάνουν πραγματικά ευτυχισμένες.
Το πιο σημαντικό μάθημα που πήρα από τα παιδιά μου
Δεν μπορώ να πω ένα πράγμα μόνο, τα παιδιά είναι ένα θαύμα, το να βλέπεις αυτούς τους ανθρώπους που δεν έχουν μολυνθεί ακόμη, είναι τόσο διαφορετική η επικοινωνία μας. Σου δίνουν τόσα πολλά πράγματα... μόνο να προσπαθήσεις να πλησιάσεις την καρδιά τους, ελαφρώνεις τόσο πολύ. Το πιο σημαντικό που προσπαθώ να κάνω και με έχουν εμπνεύσει τα παιδιά μου, είναι να ζω μέσα στη στιγμή, να απολαμβάνω εκείνη τη στιγμή και ό,τι κάνω χωρίς να φεύγει το μυαλό μου στο "μετά". Το να είσαι στη στιγμή είναι κάτι που χαρακτηρίζει τα παιδιά και η ανοιχτή καρδιά.
