Βασιλική Ζιώγα: «Υπήρχαν μέρες που είχα κοιμηθεί το πολύ 3 ώρες και πριν το πρωινό μου call έκλαιγα, χωρίς να ξέρω πώς θα τα βγάλω πέρα»

Υπάρχουν κάποιες γυναίκες που ξέρεις πως, σε περίπτωση που το θελήσουν, θα γίνουν καταπληκτικές μάνες. Όχι επειδή έχουν κάποιο έμφυτο μητρικό ένστικτο ή πληρούν κάποιο από τα δεκάδες κλισέ που περιγράφουν τη “γεννημένη μάνα” (sic), αλλά επειδή η σημασία της οικογένειας για αυτές και το δέσιμο που έχουν με τη δική τους, είναι αναπόσπαστο κομμάτι του χαρακτήρα τους, της προσωπικότητάς τους, και είναι κάτι καταπληκτικό από μόνο του να βλέπεις. Η Βασιλική είναι μια τέτοια γυναίκα. Και τα τελευταία 3 χρόνια, είναι και η μαμά του Σάββα. Φέτος, ήταν η πρώτη φορά που κατάφερε να γιορτάσει τα γενέθλιά του όπως ακριβώς ονειρευόταν: με την οικογένειά της.

Η πανδημία μας στέρησε στιγμές, βιώματα, ορόσημα, ανθρώπους. Στις μητέρες, και ειδικά στις νέες μητέρες, στέρησε αναμνήσεις που μέχρι τότε θεωρούνταν δεδομένες, ήταν κάπως σαν να έζησαν μια απογυμνωμένη εκδοχή της πρώιμης μητρότητας. Όπως έγραψε μια μέρα στο Twitter η Lucy Huber, γνωστή συγγραφέας που έγινε μητέρα στο πρώτο κύμα της πανδημίας: “Βλέπω τώρα κάποιες φορές τους φίλους μου να ανεβάζουν φωτογραφίες με τους φίλους και την οικογένειά τους να κρατούν το νέο τους μωρό, και θυμάμαι όταν καθόμουν επί μέρες μόνη στον καναπέ με το νέο μου μωρό, και απλά δεν νομίζω πως εμείς οι Covid-γονείς θα ξεπεράσουμε ποτέ όλα αυτά που στερηθήκαμε”.

Η Βασιλική βίωσε αυτήν τη στέρηση μαζί με μια άλλη μεγάλη αλλαγή, όταν λίγο καιρό μετά τον ερχομό του παιδιού της, της έγινε πρόταση από τη δουλειά των ονείρων της. Μόνο που η πανδημία λειτούργησε έτσι, ώστε τίποτα να μην είναι ονειρικό. Μέχρι που ήταν.

Photo Credits: Γιώργος Κωστιάνης

Το πρώτο lockdown, η ματαίωση και το safe space

Το πρώτο lockdown για μένα ήταν τρομακτικό, με οδήγησε στο να νιώθω συχνά μέσα μου μια θλίψη για την οποία δεν μπορούσα ακριβώς να εντοπίσω την πηγή της. Ας εξηγήσω όμως το background. Τον Ιανουάριο είχα μόλις γυρίσει στη δουλειά μετά από 9 μήνες με άδεια μητρότητας. 9 μήνες αποκλειστικού θηλασμού, συνεχόμενου ύπνου το πολύ 3 ώρες το βράδυ, χωρίς να απομακρύνομαι από το σπίτι μόνη μου πάνω από 2 ώρες, προσπαθώντας να θεραπεύσω το σώμα μου, το οποίο ένιωθα ξένο. Όλα έμοιαζαν ξένα!

Θυμάμαι χαρακτηριστικά τις πρώτες μέρες επιστροφής στη δουλειά να κοιτάω ένα e-mail και να μην μπορώ να θυμηθώ που είναι το κουμπάκι “send” – τόσο άυπνη ήμουν. Παράλληλα, ζούσα στιγμές παράλογης ευτυχίας και λατρείας για το μεζεδάκι μου, τον γιο μου, και στιγμές βαθιάς κούρασης και σοκ για το πώς έχει αλλάξει η ζωή μου. Όλα αναμενόμενα, αλλά σίγουρα δύσκολα όταν τα ζεις. Τίποτα περισσότερο από όσα βιώνουν όλες οι νέες μαμάδες και ας δεν τα λένε, εγώ τα λέω ξερά. Χαιρόμουν πολύ λοιπόν που θα γυρίσω στη δουλειά και θα βγάλω τις πιτζάμες με τα ξεραμένα γάλατα και φυσικά από την άλλη έτρεμα τις ώρες μακριά από το μωράκι με το οποίο ζούσαμε κάθε λεπτό μαζί.

Ωστόσο, η πανδημία είχε άλλα πλάνα. Για καλή μου τύχη μου πρόσφεραν μία θέση σε μία υπέροχη ομάδα σε μία μεγάλη διαφημιστική εταιρεία – μία θέση που λαχταρούσα χρόνια, δεν θα ξεχάσω ότι ήμουν παιδίατρο όταν τηλεφώνησαν και μου το είπαν! Δύο μήνες λοιπόν αφότου επέστρεψα στην παλιά δουλειά μου, δέχθηκα μία νέα θέση, κάτι που φυσικά σήμαινε ότι με 10 μηνών μωρό θα δούλευα πλέον full time καθώς θα έχανα το μειωμένο ωράριο. Χάρη στην υποστήριξη του άντρα μου και της πεθεράς μου, με χαρά δέχθηκα τη θέση. Λίγο πριν αρχίσω, όλα έκλεισαν λόγω του ιού. Το οποίο σημαίνει ότι μέσα σε 2 μήνες κλείστηκα και πάλι σπίτι… Και όχι απλά κλείστηκα σπίτι, άρχισα και μία νέα δουλειά υψηλών απαιτήσεων, με full ωράρια, όπου έπρεπε να τα μάθω όλα, συναδέλφους, πελάτες, διαδικασίες, μέσω calls. Το όνειρο του να περνάω επιτέλους τις πόρτες της εταιρείας με τα τέλεια γραφεία ως εργαζόμενη, ματαιώθηκε, καθώς έκανα να πάω 3 μήνες στο γραφείο.

Υπήρχαν μέρες που είχα κοιμηθεί το πολύ 3 ώρες και πριν το πρωινό μου call έκλαιγα, χωρίς να ξέρω πώς θα τα βγάλω πέρα. Δούλευα non stop, θήλαζα ακόμη, ήμουν τόσο νέα σε ό,τι έκανα.

Παράλληλα, πλησίαζαν τα πρώτα του γενέθλια και σύντομα έγινε ξεκάθαρο ότι θα τα γιόρταζα χωρίς την οικογένεια μου που μένει στη Βέροια. Χωρίς πάρτυ, μπαλόνια, φίλους, τούρτα ζαχαρόπαστας. Για πρώτη φορά στη ζωή μου βυθίστηκα σε μια στεναχώρια που δεν μπορούσα να τινάξω από πάνω μου. Ένιωσα ματαίωση, παγιδευμένη. Και παράλληλα, ένιωθα ένοχη που ενώ έχω την υγεία μου και τη δουλειά μου, εγώ στενοχωριόμουν.

Μετά το πρώτο σοκ, η σωτηρία μου ήρθε από το ίδιο το παιδί μου. Όπως λέμε σήμερα με τον άντρα μου, εάν δεν το είχαμε, θα είχαμε βουλιάξει σε βούρκο. Για χάρη του, μάθαμε να ζούμε ξανά σε έναν άλλο κόσμο, να γελάμε, να παίζουμε, να βλέπουμε ήλιο μέσα στο σκοτάδι! Καταλήγω στο ότι το γεγονός ότι το πρώτο lockdown με βρήκε μαμά, ήταν και αυτό που με βοήθησε στο να τα ξεπεράσω όλα. Την ίδια στιγμή ήμουν τυχερή που μαζί με τον άντρα μου καταφέραμε να δημιουργήσουμε το δικό μας safe place, ήρθαμε ακόμη πιο κοντά, καθώς και ότι η οικογένειά του όχι μόνο μας βοήθησε -και βοηθάει 24/7 με το παιδί, στάθηκε δίπλα μου και λειτούργησε ως προστατευτικό κουκούλι. Το δεύτερο lockdown είναι λίγο πιο θολό στη μνήμη μου, καθώς τότε πλέον είχαμε όλοι μουδιάσει. Σίγουρα όμως είχαμε πλέον σκληρύνει και απλώς νιώθαμε τον χειμώνα βαρύ στις πλάτες μας, καθώς είχαμε ακόμη δύσκολους μήνες μπροστά μας.

Νιώθω περήφανη που επιβίωσα. Στον πυρήνα μου σήμερα νιώθω πιο δυνατή, πιο σίγουρη για όλα όσα είναι σημαντικά στη ζωή μου, για το ποιες είναι οι προτεραιότητές μου. Ο εσωτερικός κόσμος (το σπίτι, η οικογένεια, ακόμη και η δουλειά μου) είναι για μένα ένα safe place. Μία «μαμά της πανδημίας» is a force to be reckoned with. Γενικά η μητρότητα με βοήθησε στο να μην αγχώνομαι για πράγματα «αστεία», αλλά η μητρότητα μέσα στην πανδημία τα πήγε όλα ένα βήμα παραπέρα. Μου (απ)έδειξε ότι είμαι δυνατή και ότι όλα όσα χρειάζομαι είναι δίπλα μου και μέσα μου. Παράλληλα ωστόσο, ως μητέρα πια, ανησυχώ για τον εξωτερικό κόσμο στον οποίο θα ζήσει το παιδί μου. Αυτό που έμαθα όμως είναι ότι τα παιδιά θέλουν αγάπη και παιχνίδι, όσο απλοϊκό και αν ακούγεται. Και με αυτά, πορεύονται στον κόσμο αυτό ως ολοκληρωμένες οντότητες.

Photo Credits: Γιώργος Κωστιάνης

Οι μηχανισμοί άμυνας απέναντι σε μια άγνωστη πραγματικότητα

Ήμουν και είμαι από τις τυχερές που η πεθερά τους όχι μόνο βοηθάει με το παιδί, αλλά το κάνει με όλη της την καρδιά και με φροντίδα σε όλα – διαπαιδαγώγηση, παιχνίδι, φαγητό, λεξιλόγιο. Δεν μπορώ καν να φανταστώ πώς επέζησαν οι μαμάδες που λόγω του πρώτου φόβου από τον ιό και πριν τα εμβόλια, αποκόπηκαν από γιαγιάδες και παππούδες, δούλευαν μαζί με τα παιδιά και με τηλεκπαίδευση. Η δική μου δυσκολία ήταν ότι δεν είχα καν κλείσει ένα χρόνο ως μαμά, δεν είχα καν προλάβει να απολαύσω τους πρώτους καφέδες στο γραφείο μου εκτός σπιτιού, ούτε κάποια date nights, και κλήθηκα να απομονωθώ και πάλι μέσα στο σπίτι, με ένα άγνωστο ιό να με περικυκλώνει. Καθημερινά και για 8 ώρες δούλευα ασταμάτητα. Μετά προσπαθούσα να τα βάλω όλα στην άκρη, να «κρύψω» το home office και να απλώσω τα παιχνίδια για να παίξω με τον μικρό μου. Για πολύ καιρό και μέχρι κάπως να «χαλαρώσουν» τα μέτρα για εξόδους, δεν ήμουν τίποτα άλλο εκτός από εργαζόμενη και στο καπάκι μαμά. Δεν υπήρχε επιλογή self-care, ποτού με φίλες ή μιας βόλτας μόνη μου. Και όλα αυτά λόγω lockdown, όχι επειδή είχα αντιστάσεις ή λίγη υποστήριξη.

Στην πορεία ανέπτυξα τους δικούς μου μηχανισμούς άμυνας. Εντόπισα μικρές συνήθειες, τις οποίες αποκάλεσα “constants”, κάποιες σταθερές δηλαδή στη ρουτίνα μου, οι οποίες θα με βοηθούσαν να μην τρελαθώ. Πχ καφές στην αγαπημένη μου κούπα, να ετοιμάζομαι για δουλειά βγάζοντας έστω τις πιτζάμες, φορώντας άρωμα, λίγο κραγιόν και κοσμήματα, διάβασμα βιβλίου με guilty snack τα αγαπημένα μου πατατάκια με πιπέρι. Ακόμη και η βραδινή ρουτίνα του μωρού ήταν για μένα βάλσαμο, παιχνίδια στο κρεβάτι, βιβλία, αυτοσχέδια τραγουδάκια. Τα σαββατοκύριακα ανακαλύπταμε από την αρχή την Αγία Παρασκευή (και όμως έχει τελικά τόσα πάρκα και πράσινο!), κάναμε μακρινή βόλτα με τα πόδια οι 3 μας μέχρι το ντελικατέσεν της περιοχής και τρώγαμε φρεσκοψημένο πεϊνιρλί στο χέρι, ψωνίζαμε από το υπέροχο μανάβικο κοντά μας και κάθε Κυριακή μαγείρευα κάτι άλλο. Επίσης, αρχίσαμε ως οικογένεια τα Σαββατοκύριακα να τρώμε όλοι μαζί με τους γονείς και τον αδερφό του άντρα μας, κάτι που μας απάλυνε τα άγχη μας και πρόσφερε θαλπωρή. Τέλος, κανονίζαμε calls με την οικογένεια μου στη Βέροια, αλλά και με φίλους (και με κρασάκι!).

Οι αλλαγή δυναμικής στη σχέση, ως γονείς αλλά και σύντροφοι

Και πριν το lockdown και κατά τη διάρκεια, μοιραζόμασταν τα πάντα με τον άντρα μου. Το μόνο που δεν έκανε ήταν να βγάλει στήθος για να θηλάσει. Τόσο μεγάλη βοήθεια έχω από αυτόν. Είχα απόλυτη κατανόηση από εκείνον για τα βράδια που καθόμουν στο μπαλκόνι και έκλαιγα τις πρώτες μέρες μετά τη γέννα, για τη θλίψη μου που δεν θα κάναμε πρώτα γενέθλια όπως θα ήθελα, για τις ημέρες που χρειαζόταν να σχολάσω αργά. Για μένα ο άντρας μου είναι η μάσκα οξυγόνου μου. Και οι δύο, στραφήκαμε προς τα μέσα, διαπιστώσαμε ότι είμαστε τόσο τυχεροί που η καραντίνα μας έκλεισε σε ένα σπίτι γεμάτο χαρά και αγάπη και με ένα μωρό που γέμιζε τις μέρες μας και μας συμπλήρωνε. Ο ίδιος ήταν πολύ πιο στωικός και στα 2 lockdowns, ενώ εγώ είχα αρκετά highs & lows, αλλά παράλληλα με ωθούσα να βρίσκω νέους τρόπους να μην παγιδευτούμε σε ρουτίνα. Εν ολίγοις, τα διαφορετικά αυτά στοιχεία μας αλληλεπίδρασαν θετικά. Το δύσκολο ήταν σίγουρο για μας ότι με τόσο μικρό παιδί και χωρίς την επιλογή μιας βραδινής εξόδου ή μιας εκδρομής μόνοι μας, παλέψαμε πολύ να κρατήσουμε την ιδιότητα του ζευγαριού. Κάτι που είναι αναμενόμενο για νέους γονείς και άνευ πανδημίας. Ως ζευγάρι πάντως, και όταν είδαμε ότι αυτό θα κρατήσει για πολύ, οργανώναμε “nights in” όπου παραγγέλναμε κάτι πιο fancy σε take out πίναμε κρασί και βλέπαμε feel good movies. Αυτό μας βοήθησε πολύ!

Photo Credits: Γιώργος Κωστιάνης

Θετικές εμπειρίες VS τοξική θετικότητα και οι απαιτήσεις της κοινωνίας

Σήμερα είμαι πλέον σίγουρη ότι η μητρότητα μου έδωσε μια δύναμη εσωτερική που όμοιά της δεν είχα πριν. Με έμαθε να λέω «όχι», να βάζω προτεραιότητες, να γελάω με τα άγχη του παρελθόντος. Το να είσαι νέα μαμά είναι ένα τεράστιο level δυσκολίας. Αλλά νέα μαμά εν μέσω πανδημίας; Είναι σαν να έχεις τερματίσεις όλες τις πίστες με παγκόσμια πρωτιά. Ως άνθρωπος γενικότερα εκτίμησα τη φράση “go with the flow”, να μην κολλάω τόσο σε σχέδια και πλάνα, να αποδέχομαι ότι τα πράγματα αλλάζουν.

Αντιθέτως με κούρασε πολύ η φιλοσοφία που έβλεπα πολύ σε stories & posts, όπως «πριν έλεγες ότι δεν είχες χρόνο να γράψεις ένα βιβλίο, τώρα ποια είναι η δικαιολογία σου;». Ξαφνικά ερχόταν μια πίεση, καλυμμένη με μια γενναία δόση toxic positivity, να αντιμετωπίσουμε την πανδημία ως την τέλεια ευκαιρία να γίνουμε αυτό που θέλουμε επειδή «καθόμαστε». Αλλά ποιος ακριβώς καθόταν στην πανδημία; Σίγουρα όχι οι εργαζόμενοι γονείς.

Σχετικά με την αντιμετώπιση των μητέρων από την κοινωνία, έχω μια αγαπημένη φράση που συνοψίζει το θέμα:

«Η κοινωνία περιμένει από τις γυναίκες να δουλεύουν σαν μην έχουν παιδιά και να μεγαλώνουν παιδιά σαν να μην δουλεύουν»

Εν ολίγοις, μας λένε να κάνουμε παιδιά και πόσο ιερό είναι αυτό, αλλά μόλις γίνουμε μαμάδες μας στέλνουν στο καλό να τα βγάλουμε πέρα, χωρίς κανείς τους να θέλει να ακούσει για πάνες (αυτές που φοράμε εμείς μετά τη γέννα, όχι τα παιδιά), για τα βράδια που θέλουμε να φουντάρουμε, για την αϋπνία μας, για το ότι περνάει καιρός μέχρι ακόμη και να συνδεθούμε συναισθηματικά με το μωρό μας. Φυσικά και η εποχή έχει αλλάξει -ευτυχώς!- αλλά κατά μεγάλο ποσοστό η φάση είναι «γίνε μάνα γίνε μάνα γίνε μάνα» και μετά «σιγά μάνα έγινες, πώς κάνεις έτσι».

Θα είσαι εντάξει

Το παιδί μου, μου έμαθε έναν νέο, διαφορετικό τρόπο να υπάρχω. Όταν είσαι εσύ αυτός που δείχνεις σε ένα μικρό ανθρωπάκι πώς να φάει, να περπατήσει, να σφίξει κάτι στα δαχτυλάκια του για πρώτη φορά, σύντομα καταλαβαίνεις πως εκείνο διδάσκει εσένα και όχι το αντίθετο. Πώς να προσπαθείς, πώς να δρας αυθόρμητα, πώς να γελάς, πώς να χαρίζεις αγάπη άνευ όρων. Υπάρχει η Βασιλική πριν τον Σάββα, και η Βασιλική μετά.

Πολύ συχνά, αν όχι καθημερινά, απλώς κάνουμε πράγματα για να επιβιώσουμε. Θα δώσουμε ένα γλυκό στο παιδί μας, θα δει τηλεόραση, στις 3 τα ξημερώματα θα το πάρουμε στο κρεβάτι μας. Στις σκοτεινές μας στιγμές, θα του φωνάξουμε «εάν δεν κοιμηθείς τώρα θα φύγω» και μετά θα κλαίμε μαζί του μέσα στο σκοτάδι ρωτώντας αν είμαστε οι χειρότερες μάνες του κόσμου. Δεν είμαι. Δεν είσαι!

Instagram life is not real life. Το λέω για να το ακούω κι εγώ. Σας παρακαλώ μην ξελογιάζεστε από μαμάδες που ποζάρουν με μαλλί κομμωτηρίου, παιδιά ντυμένα με παλέτες pantone, τροφές από το μποστάνι και βιολογική βρώμη… Εάν έχετε άγχος στο τέλος της ημέρας για το αν κάνετε τη «δουλειά» σας σωστά, κάντε το δικό μου πολύ απλό και εύκολο τεστ: ακούσατε το παιδί σας να γελάει σήμερα; Ορίστε, το έχετε απόλυτα!

Είμαστε πολύ κουρασμένες, πολύ αγχωμένες, και συχνά, αρκετά τρομαγμένες για όσα ξημερώνουν. Θα ήθελα να πω στην κάθε μητέρα, ότι είναι εντάξει. Θα είσαι, είστε και θα είναι εντάξει! Να αγαπάς το παιδί σου και κάθε, μα κάθε μέρα, να το ακούς να γελάει. Και θα είστε εντάξει.