Haotique: Η Ελληνίδα φωτογράφος που εξερευνά την ομορφιά του γυμνού γυναίκειου σώματος, όπως είναι
Ερασμία Αρβανιτά
12 Ιουλίου 2024
«Το γυμνό σώμα, σε όλη του την αυθεντικότητα και τη φυσικότητα, είναι ένα πεδίο όπου οι κανόνες και τα πρότυπα ομορφιάς καταρρέουν, αφήνοντας χώρο για την πραγματική και ανεπιτήδευτη ομορφιά. Επομένως, το χάος του γυμνού γυναικείου σώματος είναι για μένα πηγή έμπνευσης και δημιουργικότητας. Είναι η απόλυτη έκφραση της ανθρώπινης φύσης, γεμάτη αντιθέσεις και αρμονία ταυτόχρονα, που αξίζει να ανακαλυφθεί και να αναδειχθεί μέσα από την τέχνη», μου λέει η Πηγή Δανιηλίδη ή αλλιώς Haotique, όπως είναι το καλλιτεχνικό της όνομα.
Η Πηγή ξεκίνησε να ασχολείται με τη φωτογραφία από πολύ μικρή ηλικία. Ήταν ο τρόπος της να εξερευνήσει και να εκφράσει τα συναισθήματά της, αλλά και να μοιραστεί ιστορίες και εμπειρίες με άλλους. Η επιθυμία της να ανακαλύψει τη σχέση της με το σώμα της, την «οδήγησε» στο να εξερευνήσει μέσω της τέχνης της το γυναικείο σώμα. Και μέσα από αυτή τη διαδικασία, έχει μάθει να εκτιμά την ομορφιά και τη μοναδικότητα κάθε σώματος. «Όταν εργάζομαι με διάφορες γυναίκες, βλέπω την ποικιλομορφία και την ατομικότητα που φέρνει η καθεμία στη φωτογράφιση. Κάθε σώμα έχει τη δική του ιστορία, τις δικές του καμπύλες, τις δικές του γραμμές. Αυτή η ποικιλία είναι που κάνει κάθε φωτογραφία μοναδική και ενδιαφέρουσα», μου εξηγεί.
Στις φωτογραφίες της Haotique, βλέπεις την αυθεντικότητα και την πολυπλοκότητα της θηλυκότητας, την ευαισθησία, την τρυφερότητα, τη δύναμη και την αυτοπεποίθηση. Βλέπεις όλη την πολυπλοκότητα και τη μοναδικότητα του γυναικείου σώματος. Για την Πηγή, «η γυμνή μορφή, απαλλαγμένη από κοινωνικές προσδοκίες και επιβολές, αποκαλύπτει την αληθινή ουσία της θηλυκότητας, η οποία είναι ποικιλόμορφη και απελευθερωμένη».
Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη φωτογραφία; Πότε κατάλαβες ότι θέλεις να εξερευνήσεις τον κόσμο μέσα από τον φακό;
Ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη φωτογραφία από πολύ μικρή ηλικία. Από τότε μου άρεσε να παρατηρώ τον κόσμο γύρω μου και πάντα έψαχνα τρόπους να αποδώσω αυτές τις στιγμές μέσω της φωτογραφίας. Όταν πήρα την πρώτη μου φωτογραφική μηχανή, ένιωσα μια απίστευτη αίσθηση δημιουργικότητας και ελευθερίας. Ήταν τότε που κατάλαβα ότι η φωτογραφία ήταν κάτι περισσότερο από ένα χόμπι για μένα. Ήταν ο τρόπος μου να εξερευνήσω και να εκφραστώ, να αφηγηθώ ιστορίες, να μοιραστώ συναισθήματα και εμπειρίες με άλλους. Μέσα από τον φακό, μπορώ να ανακαλύπτω συνεχώς νέες προοπτικές και να βλέπω τον κόσμο με διαφορετικά μάτια.
Πώς επέλεξες να ασχοληθείς με τη θεματική του γυμνού γυναικείου σώματος; Εξ αρχής, ο στόχος σου ήταν να αμφισβητήσεις τα πρότυπα ομορφιάς;
Προέκυψε μέσα από την επιθυμία μου να εξερευνήσω τη σχέση μου με το σώμα μου και έπειτα τη σχέση άλλων ανθρώπων με το σώμα τους. Εξ αρχής, ο στόχος μου δεν ήταν απαραίτητα να αμφισβητήσω τα πρότυπα ομορφιάς, αλλά περισσότερο να παρουσιάσω μια εναλλακτική οπτική που εστιάζει στην αληθινή και ανεπιτήδευτη ομορφιά.
Μέσα από τις φωτογραφίες μου, επιδιώκω να αναδείξω την ποικιλομορφία και τη μοναδικότητα του κάθε σώματος, προβάλλοντας την ανθρώπινη ευαλωτότητα και τη δύναμη, ταυτόχρονα.
Με τον καιρό, ωστόσο, αντιλήφθηκα ότι το έργο μου μπορεί να λειτουργήσει και ως μέσο για να προκαλέσει σκέψεις και συζητήσεις γύρω από τα κυρίαρχα πρότυπα ομορφιάς και το πώς υπάρχει το γυναικείο σώμα κοινωνικά. Με κάθε φωτογραφία, προσπαθώ να ενθαρρύνω τον θεατή να δει πέρα από τα επιφανειακά και να εκτιμήσει την ομορφιά σε όλες της τις μορφές, αμφισβητώντας έτσι τα στερεότυπα και τις περιορισμένες αντιλήψεις που επικρατούν στην κοινωνία μας.
Με αφορμή το καλλιτεχνικό όνομά σου, Haotique, πόσο χαοτικό θεωρείς πως είναι το γυμνό (γυναικείο) σώμα;
Το γυμνό σώμα μπορεί να θεωρηθεί χαοτικό με την έννοια ότι κάθε σώμα είναι μοναδικό και γεμάτο ποικιλομορφία. Κάθε καμπύλη, κάθε σημάδι, κάθε γραμμή έχει τη δική του ιστορία, δημιουργώντας ένα σύνολο που είναι όμορφα ακατάστατο. Αυτό το «χάος» δεν είναι κάτι αρνητικό. Αντίθετα, είναι μια υπενθύμιση της πολυπλοκότητας και της μοναδικότητας που έχει κάθε άνθρωπος. Μέσα από τη δουλειά μου, προσπαθώ να αναδείξω αυτή την πολυπλοκότητα και να τιμήσω την ατομικότητα του κάθε μοντέλου.
Το γυμνό σώμα, σε όλη του την αυθεντικότητα και τη φυσικότητα, είναι ένα πεδίο όπου οι κανόνες και τα πρότυπα ομορφιάς καταρρέουν, αφήνοντας χώρο για την πραγματική και ανεπιτήδευτη ομορφιά.
Επομένως, το χάος του γυμνού γυναικείου σώματος είναι για μένα πηγή έμπνευσης και δημιουργικότητας. Είναι η απόλυτη έκφραση της ανθρώπινης φύσης, γεμάτη αντιθέσεις και αρμονία ταυτόχρονα, που αξίζει να ανακαλυφθεί και να αναδειχθεί μέσα από την τέχνη.
Η εξερεύνηση της γυμνής και ανεπιτήδευτης ομορφιάς του γυναικείου σώματος, πώς έχει επηρεάσει τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι την έννοια της θηλυκότητας – τόσο καλλιτεχνικά όσο και προσωπικά;
Μέσα από τη φωτογραφία, έχω μάθει να βλέπω τη θηλυκότητα ως κάτι πολυδιάστατο, δυναμικό και μοναδικό. Καλλιτεχνικά, αυτή η διαδικασία με έχει οδηγήσει να αναζητώ και να αναδεικνύω την αυθεντικότητα και την πολυπλοκότητα της θηλυκότητας. Κάθε φωτογράφιση είναι μια ευκαιρία να εξερευνήσω τις διαφορετικές εκφάνσεις της θηλυκής ταυτότητας, από την ευαισθησία και την τρυφερότητα έως τη δύναμη και την αυτοπεποίθηση. Η γυμνή μορφή, απαλλαγμένη από κοινωνικές προσδοκίες και επιβολές, αποκαλύπτει την αληθινή ουσία της θηλυκότητας, η οποία είναι ποικιλόμορφη και απελευθερωμένη.
Προσωπικά, η διαδικασία αυτή με έχει βοηθήσει να εκτιμήσω την ποικιλομορφία και την ομορφιά που υπάρχει σε κάθε γυναικείο σώμα και να αμφισβητήσω τα στερεότυπα που επιβάλλονται από την κοινωνία. Έχω μάθει να βλέπω τη θηλυκότητα ως κάτι που δεν περιορίζεται σε εξωτερικά χαρακτηριστικά ή προκαθορισμένους ρόλους. Είναι μια βαθιά προσωπική και εσωτερική εμπειρία, η οποία εκφράζεται με αμέτρητους τρόπους.
Η φωτογράφιση γυμνών σωμάτων με έχει κάνει να αντιληφθώ πόσο σημαντικό είναι να αποδεχόμαστε και να αγκαλιάζουμε τη φυσική μας εμφάνιση και την ατομικότητά μας. Αυτό το ταξίδι με έχει ενδυναμώσει και μου έχει προσφέρει μια πιο ουσιαστική και αυθεντική κατανόηση της θηλυκότητας, η οποία εμπεριέχει ελευθερία, ποικιλία και προσωπική έκφραση.
Μπορείς να μας περιγράψεις τη δημιουργική διαδικασία που ακολουθείς στις φωτογραφίσεις σου, από τη σύλληψη του concept μέχρι την επιλογή της τοποθεσίας;
Η δημιουργική διαδικασία που ακολουθώ στις φωτογραφίσεις μου είναι μια συνδυασμένη πορεία έμπνευσης, σχεδιασμού και συνεργασίας. Από τη σύλληψη του concept μέχρι την επιλογή της τοποθεσίας, κάθε στάδιο έχει τη δική του σημασία και απαιτεί προσοχή στη λεπτομέρεια. Η διαδικασία ξεκινά με την αναζήτηση έμπνευσης. Αυτό, μπορεί να προέρχεται από διάφορες πηγές: τη φύση, την τέχνη, τα συναισθήματα ή τις προσωπικές ιστορίες των μοντέλων μου. Κάποιες φορές προετοιμάζω ένα mood board με εικόνες και ιδέες που αποτυπώνουν την αίσθηση που θέλω. Η τοποθεσία παίζει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της σωστής ατμόσφαιρας. Επιλέγω τοποθεσίες που ενισχύουν το concept και παρέχουν το κατάλληλο φως, το σκηνικό και την ιδιωτικότητα.
Κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης, επιδιώκω να δημιουργήσω ένα άνετο και υποστηρικτικό περιβάλλον για τα μοντέλα μου. Η επικοινωνία και η εμπιστοσύνη είναι πολύ σημαντικά για το αποτέλεσμα. Προσπαθώ να είμαι ανοιχτή σε αυθόρμητες στιγμές που μπορεί να προκύψουν και να ενσωματώσω αυτές τις στιγμές στην τελική δουλειά.
Μετά τη φωτογράφιση, περνώ από τη διαδικασία επιλογής των καλύτερων λήψεων. Εστιάζω στην ισορροπία του φωτός, των χρωμάτων και της σύνθεσης για να αναδείξω την αίσθηση και το μήνυμα του concept. Η επεξεργασία είναι διακριτική και στοχεύει στην ανάδειξη της φυσικής ομορφιάς και της αληθινής έκφρασης των μοντέλων. Η όλη διαδικασία είναι μια δημιουργική και πάνω από όλα συνεργατική εμπειρία, που με βοηθά να ανακαλύπτω νέες πτυχές της τέχνης και της ανθρώπινης φύσης σε κάθε φωτογράφιση.
Στις περισσότερες φωτογραφίσεις σου, φαίνεται πως επιλέγεις και το υδάτινο στοιχείο. Υπάρχει κάτι πίσω από αυτήν την επιλογή;
Η επιλογή του υδάτινου στοιχείου στις περισσότερες φωτογραφίσεις μου, δεν είναι τυχαία. Το νερό έχει μια ιδιαίτερη συμβολική και αισθητική αξία που με γοητεύει. Πρώτα απ' όλα, το νερό συμβολίζει τη ζωή, την καθαρότητα και την αναγέννηση. Αυτές οι έννοιες συνδέονται στενά με την ανθρώπινη φύση και την εσωτερική ομορφιά, που προσπαθώ να αναδείξω στις φωτογραφίες μου.
Το υδάτινο στοιχείο βοηθά να δημιουργηθεί μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να αποπνέει δύναμη και ενέργεια.
Επίσης, το νερό, έχει την ικανότητα να παραμορφώνει και να μεταμορφώνει τις εικόνες, προσθέτοντας μια ονειρική. Οι αντανακλάσεις και οι κυματισμοί δημιουργούν ενδιαφέρουσες υφές και σχήματα, κάνοντας τις εικόνες πιο δυναμικές και πολυεπίπεδες.
Μέσα από το νερό, μπορώ να εξερευνήσω νέες προοπτικές και να δημιουργήσω μοναδικές συνθέσεις. Το νερό είναι ένα στοιχείο που αγκαλιάζει το σώμα, το περιβάλλει και το αναδεικνύει με έναν τρόπο φυσικό και ανεπιτήδευτο. Αυτό συμβάλλει στην ανάδειξη της γυμνής και ανεπιτήδευτης ομορφιάς που είναι στο επίκεντρο της δουλειάς μου. Το υδάτινο στοιχείο βοηθά στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου τα μοντέλα μου μπορούν να αισθάνονται άνετα και ελεύθερα να εκφραστούν. Τέλος, προσωπικά, το νερό με γοητεύει και με εμπνέει.
Η συνεχής κίνηση, η ροή και η μεταβλητότητά του αντικατοπτρίζουν τη δική μου προσέγγιση στην τέχνη και τη ζωή. Η φωτογράφιση στο νερό μου δίνει την ευκαιρία να συνδυάσω την αγάπη μου για τη φύση με την καλλιτεχνική μου έκφραση, δημιουργώντας εικόνες που είναι ταυτόχρονα αισθητικά ευχάριστες και βαθιά συμβολικές.
Θυμάσαι κάποια στιγμή από μια φωτογράφιση που θεωρείς πως θα είναι πάντα χαραγμένη στη μνήμη σου; Μια στιγμή που σε «ταρακούνησε» κατά κάποιον τρόπο;
Έχει να κάνει με τη λήψη «Bysternia», που έγινε με σκοπό να αποδώσω ένα σώμα μέσα σε ένα κατοικήσιμο περιβάλλον. Επέλεξα το χωριό της Τήνου, όπου μέναμε για λόγους ευκολίας και οικειότητας. Ήμασταν 5 κορίτσια και είχαμε θέσει αρμοδιότητες, ώστε να μπορέσουμε να φωτογραφηθούμε μακριά από αδιάκριτα βλέμματα. Εξάλλου, στο χωριό, ο μέσος όρος ηλικίας πρέπει να είναι πάνω από 40-50 έτη, οπότε θα ήταν δύσκολο να καταλάβουν. Το παράθυρο ήταν η πρώτη τοποθεσία που κάναμε τη φωτογράφιση μέσα στο χωριό – μια κοπέλα ήταν πάνω, κρυμμένη στις σκάλες. Η άλλη ήταν κάτω από εμάς, στις σκάλες, και μια κοπέλα δίπλα σε μένα και στη Δάφνη. Οι δύο πρώτες πρόσεχαν μην τυχόν κι έρθει κανείς. Εννοείται βοήθησαν πολύ όλες στο στήσιμο του σκηνικού, ώστε να μην έχουμε σκουπιδάκια κτλ.
Το γυναικείο σώμα σεξουαλικοποιείται και επικρίνεται στις μέρες μας, ειδικά στον ψηφιακό κόσμο. Πώς προσπαθείς να καταρρίψεις αυτήν την «κουλτούρα»;
Προσπαθώ να καταρρίψω αυτή την κουλτούρα μέσα από τη δουλειά μου, προσεγγίζοντας το γυναικείο σώμα με σεβασμό και αναδεικνύοντας την αληθινή του ομορφιά και την πολυπλοκότητα. Πρώτα απ’ όλα, δίνω μεγάλη σημασία στη συνεργασία και την επικοινωνία με τα μοντέλα μου. Θέλω να αισθάνονται άνετα και ασφαλή κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης, και να έχουν λόγο στο πώς παρουσιάζεται το σώμα τους. Αυτό δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου μπορούν να εκφράσουν την αυθεντικότητα και την προσωπικότητά τους.
Επίσης, εστιάζω στην ανάδειξη της φυσικότητας και της ανεπιτήδευτης ομορφιάς του γυναικείου σώματος. Αποφεύγω την υπερβολική επεξεργασία και τις τεχνικές που αλλοιώνουν την πραγματική εικόνα του σώματος. Αντίθετα, προτιμώ να δείχνω τις ατέλειες και τις ιδιαιτερότητες που κάνουν κάθε σώμα μοναδικό. Μέσα από αυτή την προσέγγιση, επιδιώκω να προκαλέσω τον θεατή να επανεξετάσει τις απόψεις του για την ομορφιά και να δει πέρα από τα επιφανειακά κριτήρια που επιβάλλει η κοινωνία. Η θεματολογία μου συχνά περιλαμβάνει εικόνες που αναδεικνύουν τη δύναμη, την ευαλωτότητα και την πολυδιάστατη φύση της θηλυκότητας.
Μέσω της τέχνης μου, θέλω να συμβάλλω στην αποδόμηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων που επικρατούν γύρω από το γυναικείο σώμα. Επιδιώκω να προσφέρω έναν χώρο όπου οι γυναίκες μπορούν να εκφράσουν τον εαυτό τους ελεύθερα και να δουν την αξία τους πέρα από τις επιφανειακές και περιοριστικές αντιλήψεις.
Τέλος, χρησιμοποιώ την πλατφόρμα μου για να προωθώ μηνύματα αποδοχής και ενδυνάμωσης. Μοιράζομαι ιστορίες και εμπειρίες που αναδεικνύουν την ποικιλομορφία και την ομορφιά όλων των σωμάτων, προσπαθώντας να εμπνεύσω και άλλους να δουν τη θηλυκότητα με πιο ανοιχτό και θετικό τρόπο.
Φωτογραφίζοντας άλλες γυναίκες, εξερευνώντας τα σχήματα και τις γραμμές των σωμάτων, θεωρείς πως έχεις αγαπήσει περισσότερο και το δικό σου σώμα;
Σίγουρα έχει επηρεάσει θετικά τον τρόπο που βλέπω και αγαπώ το δικό μου σώμα. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, έχω μάθει να εκτιμώ την ομορφιά και τη μοναδικότητα κάθε σώματος, συμπεριλαμβανομένου και του δικού μου. Όταν εργάζομαι με διάφορες γυναίκες, βλέπω την ποικιλομορφία και την ατομικότητα που φέρνει η καθεμία στη φωτογράφιση.
Κάθε σώμα έχει τη δική του ιστορία, τις δικές του καμπύλες, τις δικές του γραμμές. Αυτή η ποικιλία είναι που κάνει κάθε φωτογραφία μοναδική και ενδιαφέρουσα. Η παρατήρηση και η αποτύπωση αυτών των χαρακτηριστικών με βοήθησαν να κατανοήσω ότι δεν υπάρχει ένα «τέλειο» σώμα.
Η διαδικασία της φωτογράφισης είναι επίσης πολύ ενδυναμωτική. Βλέποντας τις γυναίκες να αισθάνονται άνετα και να εκφράζουν την αυθεντική τους ταυτότητα μπροστά από τον φακό, συνειδητοποιώ πόσο σημαντικό είναι να αποδεχόμαστε και να αγαπάμε τον εαυτό μας όπως είμαστε. Αυτό με έχει βοηθήσει να αποδεχτώ τις δικές μου ατέλειες και να δω το σώμα μου με περισσότερη κατανόηση και σεβασμό. Συνολικά, μέσα από τη δουλειά μου, έχω αναπτύξει μια βαθύτερη εκτίμηση για το σώμα μου. Έχω μάθει να το αγαπώ περισσότερο, να το αποδέχομαι και να το βλέπω ως ένα μοναδικό κομμάτι της ταυτότητάς μου. Σίγουρα υπάρχουν μέρες που δεν νιώθω απολύτως καλά με το σώμα μου, αλλά πάντα με επαναφέρει στην πραγματικότητα η διαδικασία της φωτογράφισης, απλώς η σχέση μου με αυτό έχει καλυτερέψει.
Πιστεύεις, θα καταφέρουμε ποτέ να ξεφύγουμε από την αναζήτηση της «τελειότητας» σε ένα σώμα;
Η αναζήτηση της «τελειότητας» σε ένα σώμα είναι βαθιά ριζωμένη στην κοινωνία μας, και είναι δύσκολο να πούμε αν θα ξεφύγουμε ποτέ εντελώς από αυτήν την τάση. Ωστόσο, πιστεύω ότι μπορούμε να κάνουμε σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση μιας πιο υγιούς και αποδεκτής αντίληψης της ανθρώπινης ομορφιάς. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια αυξανόμενη κίνηση προς την αποδοχή και την αγάπη για το σώμα, με έμφαση στην ποικιλομορφία και την αυθεντικότητα. Μέσα από τα media, την τέχνη, τη μόδα και την διαφήμιση, βλέπουμε όλο και περισσότερους ανθρώπους να προωθούν μηνύματα που αποδέχονται και αγκαλιάζουν τη φυσική ομορφιά σε όλες τις μορφές της. Αυτή η αλλαγή βοηθά να αλλάξει η νοοτροπία γύρω από το τι θεωρείται «όμορφο» και να μετατοπιστεί η έμφαση από την επιδίωξη της τελειότητας στην αποδοχή του εαυτού.
Η εκπαίδευση και η ενημέρωση παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Καθώς περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν για τους κινδύνους και τις αρνητικές συνέπειες της αναζήτησης της τελειότητας, αρχίζουν να αμφισβητούν τα στερεότυπα και τα πρότυπα που τους επιβάλλονται. Η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης, ιδιαίτερα από νεαρή ηλικία, μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αναπτύξουν μια πιο υγιή και ισορροπημένη σχέση με το σώμα τους. Ως φωτογράφος, αισθάνομαι ότι έχω ευθύνη να συμβάλλω σε αυτή την αλλαγή. Μέσα από τη δουλειά μου, προσπαθώ να δείξω την ομορφιά της ατομικότητας και να προωθήσω την αποδοχή της φυσικής εμφάνισης.
Θέλω οι φωτογραφίες μου να είναι μια υπενθύμιση ότι η αληθινή ομορφιά βρίσκεται στη μοναδικότητα κάθε ατόμου. Παρά τις προκλήσεις και την αντίσταση που μπορεί να συναντήσουμε, είμαι αισιόδοξη ότι η κοινωνία μας μπορεί να προχωρήσει προς μια κατεύθυνση όπου η αναζήτηση της τελειότητας δεν θα είναι πλέον το επίκεντρο. Θα χρειαστεί χρόνος και προσπάθεια, αλλά με την προώθηση θετικών μηνυμάτων και την ενίσχυση της αποδοχής, πιστεύω ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας τα μελλοντικά σχέδια σου και τις φιλοδοξίες σου;
Φυσικά! Σχεδιάζω να συνεχίσω την εξερεύνηση και την ανάδειξη της φυσικής ομορφιάς μέσα από την τέχνη της φωτογραφίας. Θέλω να επεκτείνω το έργο μου για να προωθήσω ακόμα περισσότερο την αποδοχή της ποικιλομορφίας και της αυθεντικότητας στην ανθρώπινη εικόνα. Επίσης, σχεδιάζω να πειραματιστώ με άλλες θεματικές και μέσα. Τέλος, ελπίζω να συνεχίσω να επηρεάζω θετικά τον τρόπο που η κοινωνία βλέπει το γυναικείο σώμα και να συμβάλλω στη δημιουργία ενός πιο ενδυναμωμένου και ενσωματωμένου πολιτιστικού περιβάλλοντος για όλους.
