H Σάντρα Ντομίνγκεζ αγωνίστηκε κατά των γυναικοκτονιών στο Μεξικό, μέχρι που δολοφόνησαν και εκείνη
JTeam
6 Αυγούστου 2025
Στο Μεξικό, περίπου 2.500 γυναίκες δολοφονούνται κάθε χρόνο, αλλά λιγότερο από το ένα τρίτο αυτών των εγκλημάτων χαρακτηρίζονται γυναικοκτονίες, ακόμα και όταν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι θα έπρεπε. Πόσες γυναικοκτονίες τιμωρούνται; Σχεδόν καμία. Η ακτιβίστρια Σάντρα Ντομίνγκεζ πάλευε για να αλλάξει αυτό, αγωνιζόταν για τις γυναίκες στη χώρα της, μέχρι που δολοφόνησαν και εκείνη.
Το βράδυ της 4ης Οκτωβρίου 2024 η Σάντρα Ντομίνγκεζ σταμάτησε να απαντά στα μηνύματα της οικογένειάς της. Μετά από τρεις ημέρες, η αδερφή της Κίσα Ντομίνγκεζ, κατάλαβε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Έκανε ένα οκτάωρο ταξίδι με το αυτοκίνητο με τη μητέρα τους, από την πόλη Oaxaca. Όταν έφτασαν, βρήκαν το σπίτι της άδειο, το αυτοκίνητό της εγκαταλελειμμένο. Ο σύζυγός της είχε επίσης εξαφανιστεί. Έξι μήνες αργότερα, στις 24 Απριλίου 2025, τα πτώματά τους βρέθηκαν σε ένα ράντσο 21 μίλια από τη Μαρία Λομπάρντο – εκεί όπου έμενε. Η Σάντρα και ο σύζυγός της, Αλεξάντερ Ερνάντεζ, θα μπορούσαν να έχουν «μείνει στην ιστορία» ως δύο ακόμα θύματα της βίας που πλήττει το Μεξικό, όπου περίπου 30.000 άνθρωποι δολοφονούνται κάθε χρόνο. Αλλά αυτήν τη φορά η υπόθεση τράβηξε την προσοχή σε εθνικό επίπεδο.
Η Σάντρα Ντομίνγκεζ ήταν ακτιβίστρια, γνωστή για την παροχή βοήθειας σε οικογένειες εξαφανισμένων γυναικών, αλλά και για το ότι δύο φορές συγκλόνισε το πολιτικό κατεστημένο στην Oaxaca, καταγγέλοντας ισχυρούς άντρες που ήταν σε μισογυνιστικές ομάδες στο WhatsApp - μοιράζονταν προσωπικές εικόνες γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας. Ακόμα και σήμερα, οι αρχές δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα ποιος δολοφόνησε το ζευγάρι και γιατί, αλλά υποστηρίζουν ότι η Σάντρα ήταν «παράπλευρη απώλεια» σε μια σύγκρουση μεταξύ εγκληματικών ομάδων. Η οικογένειά της, η οποία τώρα φροντίζει την έφηβη κόρη της, πιστεύει ότι η δολοφονία της συνδεόταν με τον ακτιβισμό της.
Μετά τις σπουδές της, ίδρυσε τη Φιλελεύθερη Ένωση Γυναικών της Oaxaca, μια ένωση για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών. Αφιέρωσε χρόνο ενθαρρύνοντας γυναίκες από διάφορες κοινότητες - πολλές από τις οποίες είναι σχετικά φτωχές και περιθωριοποιημένες, να ασχοληθούν με την πολιτική. Έσωσε επίσης γυναίκες από ενδοοικογενειακή βία.
Ο ακτιβισμός την έφερε πολλές φορές αντιμέτωπη με τοπικές, ανδροκρατούμενες πολιτικές δομές εξουσίας. Το 2020, τις αντιμετώπισε κατά μέτωπο. Όταν ανακάλυψε μια μισογυνιστική ομάδα στο WhatsApp, στην οποία – όπως είπαμε παραπάνω, πολιτικοί και αξιωματούχοι κοινοποιούσαν προσωπικές εικόνες ιθαγενών γυναικών - συμπεριλαμβανομένης της ίδιας, το αποκάλυψε. Η επακόλουθη αναταραχή έθεσε σε κίνδυνο τις καριέρες ισχυρών ανδρών, οι οποίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις δουλειές τους ή να εγκαταλείψουν τις υποψηφιότητες για πολιτικές θέσεις. Αλλά αυτό κόστισε επίσης στη Σάντρα επαγγελματικές ευκαιρίες, είπε η οικογένειά της, σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian.
Την επόμενη χρονιά, μετακόμισε στη Μαρία Λομπάρντο, όπου βοήθησε στη διαμεσολάβηση των σχέσεων μεταξύ των κοινοτήτων Αγιούκ. Συνέχισε επίσης τον ακτιβισμό της, βοηθώντας θύματα βιασμού και οικογένειες εξαφανισμένων ή δολοφονημένων γυναικών. Το 2023, το όνομά της ήταν παντού στα media, όταν βοήθησε την Αρασέλι Κρουζ, μια οικονομολόγο για να καταγγείλει τον πρώην σύντροφό της, Ντονάτο Βάργκας Χιμένεθ, μια ισχυρή πολιτική προσωπικότητα στην περιοχή, για ενδοοικογενειακή βία και για τη συμμετοχή του σε μια άλλη μισογυνιστική ομάδα στο WhatsApp παρόμοια με αυτήν του 2020. Μετά από αυτό, η οικογένειά της λέει ότι η Σάντρα έλαβε ανώνυμα τηλεφωνήματα που περιέγραφαν τις κινήσεις της και την απειλούσαν. Λίγους μήνες αργότερα, η Σάντρα, τότε 38 ετών, εξαφανίστηκε.
Από τότε που βρέθηκε η Σάντρα, η οικογένειά της λέει ότι δεν έχει λάβει καμία ενημέρωση σχετικά με την έρευνα. Θέλουν να συνεχίσουν να μιλούν ανοιχτά, αλλά φοβούνται. Λένε ότι τα λάστιχα του αυτοκινήτου τους έχουν κοπεί και άγνωστοι μερικές φορές βγάζουν φωτογραφίες από το σπίτι τους. «Αλλά θα ήθελα αυτό να σηματοδοτήσει ένα πριν και ένα μετά: Για να μπορούν οι γυναίκες να μιλούν χωρίς να φιμώνονται», σημειώνει η αδερφή της Σάντρα.
