Δεν είναι δύσκολο να νιώσεις φρίκη όταν το θύμα είναι ένα μικρό παιδί. Πόσο μάλλον τρία. Και όταν όλα δείχνουν πως ο δράστης είναι η μητέρα; Σοκ, φρίκη, οργή, αγανάκτηση, κι άλλη οργή, απαίτηση δικαιοσύνης τώρα, ΤΩΡΑ. Και αν δεν την αποδώσουν οι αρμόδιοι θα το κάνουμε εμείς, με τα ίδια μας τα χέρια.
Με τα ίδια μας τα χέρια θα διασύρουμε, θα δικάσουμε και θα καταδικάσουμε στα social media οποιονδήποτε είχε έστω και την παραμικρή σχέση με την οικογένεια των παιδιών, με τα ίδια μας τα χέρια θα κλικάρουμε και το τελευταίο άρθρο που περιγράφει με λεπτομέρεια πόσο βασανιστικός ήταν ο θάνατος για το κάθε παιδί -σε κλίμακα 1-10 πόσο θα το βαθμολογούσατε γιατρέ μου;-, με τα ίδια μας τα χέρια θα ψάξουμε κάθε φωτογραφία της μάνας για να κρίνουμε την ενοχή της βάσει του αν είχε πάει κομμωτήριο και πόση μάσκαρα φορούσε, με τα ίδια μας τα χέρια θα βγάζουμε φωτογραφίες έξω από το σπίτι της οικογένειας επί ώρες, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή που θα πετύχουμε το πιο δυνατό κλικ που θα συγκινήσει το κοινό μας στο Instagram. Ή που θα σοκάρει, ναι, καλύτερα να σοκάρει, πρέπει άλλωστε να ταρακουνήσουμε και τους υπόλοιπους, να τους ξεσηκώσουμε, πρέπει να αποδώσουμε δικαιοσύνη για αυτές τις αθώες ψυχές που δολοφονήθηκαν από τη μη-τέρα(ς). Αν το είχε κάνει ο πατέρας θα βόλευε καλύτερα για το pun, αλλά αυτό έχουμε τώρα.
Τι εννοείς “πού ήταν αυτά τα χέρια τόσο καιρό που τα παιδιά υπέφεραν”; Ναι, όλο και κάτι είχαμε καταλάβει, τι νομίζεις, πως ήμασταν τυφλοί; Φυσικά και ξέραμε τι γινόταν, βλέπουμε και ακούμε τα πάντα, από τις μεσοτοιχίες, από τους ακάλυπτους, από τους φωταγωγούς, από τα μπαλκόνια. Δεν μας πιάνει κανείς κορόιδα εμάς. Τι μπορούσαμε να κάνουμε όμως; Τα χέρια μας ήταν δεμένα. Να ανακατευτούμε στην οικογένεια του άλλου; Πίσω από κλειστές πόρτες μπορεί να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει, στο κρεβάτι του, στο σαλόνι του, στα παιδιά του. Όσο δεν τα βλέπουμε, δεν υπάρχει πρόβλημα. Όσο δεν γίνονται μπροστά στα μάτια μας, ώστε να χρειαστεί να πάρουμε θέση και ενδεχομένως να αποκαλύψουμε πράγματα για τον εαυτό και τη ζωή μας που θέλουμε να μείνουν κρυμμένα πίσω από τις δικές μας πόρτες, όσο δεν απαιτείται από εμάς να κάνουμε κάτι ουσιαστικό, δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Κάθε γονιός, άλλωστε, έχει τον δικό του τρόπο να μεγαλώνει τα παιδιά του. Δεν είναι δική μας δουλειά. Κι εμάς μας χτυπούσαν όταν κάναμε φασαρία μικροί, πάθαμε τίποτα; Μια χαρά βγήκαμε.
Τα χέρια μας δεν μένουν άπραγα όμως, αν αυτό υπονοείς. Έχουμε χρέος να παίρνουμε θέση σε κάθε κρίσιμο θέμα της επικαιρότητας, κυρίως στις τραγωδίες, και αυτό κάνουμε. Χρέος απέναντι σε ποιον; Σε όλους φυσικά. Δεν γίνεται να μην ξέρουν οι άλλοι τη γνώμη μας, πώς θα διαμορφώσουν άποψη χωρίς τη δική μας οπτική;
Πάρε για παράδειγμα τις γυναικοκτονίες. Τα χέρια μας ανέλαβαν δράση, όπως όφειλαν. Γράψαμε για το τι φορούσαν οι γυναίκες όταν δολοφονήθηκαν, πόσο πήγαιναν γυρεύοντας ή όχι, πόσο προκάλεσαν τους συντρόφους τους με τη συμπεριφορά τους ώστε να τους εξωθήσουν στον φόνο, πόσο τις λάτρευαν οι δολοφόνοι και ήταν η αγάπη που όπλισε το χέρι τους. Κάνουμε τρελά πράγματα όταν αγαπάμε, όλοι το ξέρουν αυτό. Οι γυναίκες δεν είναι παιδιά, δεν είναι αθώες.
Πάρε για παράδειγμα τον Ζακ Κωστόπουλο. Ζακ, Ζάκι, όπως θες πες τον, δεν τα καταλαβαίνουμε αυτά, αλλά έχουμε και αυτό το ζόρι με την πολιτική ορθότητα τώρα, δεν ξέρεις πώς να μιλήσεις πια. Τέλος πάντων, πάρε παράδειγμα αυτόν. Δεν βάλαμε τα χέρια μας να δουλέψουν εκεί; Όχι πως χρειαζόταν να κάνουμε και πολλά πράγματα, η κατάσταση ήταν σχεδόν ξεκάθαρη. Οι άνθρωποι προσπάθησαν να σώσουν την περιουσία τους από ένα πρεζάκι που μπήκε να τους κλέψει, τι να έκαναν; Άσε τώρα τι έδειξαν οι τοξικολογικές, άσε τι είπαν όλοι όσοι τον ήξεραν για τον ακτιβισμό και το ήθος του, άσε τι είπαν οι ιατροδικαστές για τα τραύματα. Ξώφαλτσες ήταν οι κλωτσιές που του έριξαν, απλά να τον σταματήσουν ήθελαν, αυτό είπαν στη δίκη οι άνθρωποι, ψέματα θα έλεγαν στο δικαστήριο; Ο Ζακ δεν ήταν παιδί, δεν ήταν αθώος.
Όπως αντιμετωπίσαμε αυτές τις υποθέσεις, έτσι αντιμετωπίζουμε τώρα και όσα έγιναν στην Πάτρα. Τα χέρια μας έχουν εκπαιδευτεί καλά, ξέρουν από συνομωσίες και κρυμμένα στοιχεία. Ξέρεις πόσα true crime ντοκιμαντέρ έχουμε δει; Ξέρεις πόσα podcast για ανατριχιαστικά εγκλήματα έχουμε ακούσει; Δεν είναι μόνο διασκέδαση όλα αυτά, δεν είναι drama-porn. Είναι μαθήματα. Δεν χρειαζόμαστε ειδικούς όταν όλη η γνώση μας δίνεται απλόχερα από την τηλεόραση. Κι αν ξέρεις να ψάχνεις καλά στο ίντερνετ, βρίσκεις όσα χρειάζεσαι. Μπορεί να κοροϊδεύουμε τα site για το περιεχόμενό τους, μπορεί να αφιερώνουμε χρόνο από τη μέρα μας για να αφήνουμε σχόλια δεξιά και αριστερά για το πόσο δεν μας νοιάζει αυτό ή το άλλο κείμενο που ανέβασαν, για το πόσο πουλημένοι είναι σε παράγοντες, σε κόμματα, στο Hollywood, στον καπιταλισμό, όλοι είναι πουλημένοι γενικά μη το ψάχνεις, μόνο εμείς ξέρουμε τι έχει σημασία και τι όχι, τι αφορά τον κόσμο και τι όχι, μπορεί να τα κάνουμε όλα αυτά που λες, αλλά θα το δώσουμε το κλικ μας στον πιο αιματοβαμμένο τίτλο, γιατί εκεί κάπου θα βρίσκεται η αλήθεια. Τα χέρια μας θα πιάσουν το τηλεκοντρόλ και θα επιλέξουν τις ειδήσεις του καναλιού με το μεγαλύτερο shock factor, όσο πιο επική η μουσική των ρεπορτάζ, όσο πιο γραφική η απεικόνιση του εγκλήματος τόσο το καλύτερο. Τρισδιάστατη απεικόνιση του νεκρού παιδιού δίπλα στον δημοσιογράφο; Φυσικά, πώς αλλιώς θα νιώσουμε τον πόνο στο πετσί μας; Παραμένει ωστόσο μυστήριο όμως πώς όλα αυτά τα site και τα κανάλια συνεχίζουν να κάνουν νούμερα και να βγάζουν λεφτά. Δεν είναι τα δικά μας χέρια που τα ενισχύουν, όχι βέβαια, είναι των άλλων. Υπάρχουν πολλά κορόιδα εκεί έξω.
Τα χέρια μας ξέρουν πάντα τι να κάνουν, μην ακούς τι λένε. Έχουν αρχίσει και γράφουν πάλι για την ψυχολογία του όχλου και την ψυχολογία του λιντσαρίσματος. Μας παρομοιάζουν με κτήνη σε ζούγκλα που βγήκαν να κυνηγήσουν το αίμα, με ανθρώπους που βρίσκουν την αδρεναλίνη που τους λείπει στην εμμονική παρακολούθηση της δολοφονίας τριών παιδιών, σαν να βλέπουν ένα reality show όπου κερδίζει όποιος βρει πρώτος τον δολοφόνο. Μιλούν για ολική ανεπάρκεια των θεσμών και λειτουργιών που είχαν σχέση με όσα οδήγησαν στη δολοφονία των παιδιών, από τους φίλους και τους συγγενείς μέχρι τους γιατρούς και τον κοινωνικό περίγυρο. Λένε πως το να γίνεις όχλος δεν είναι η λύση, πως πρέπει να απαιτήσουμε την ύπαρξη ουσιαστικής κοινωνικής μέριμνας, να απαιτήσουμε υπευθυνότητα από όσους όφειλαν να την έχουν όλον αυτόν τον καιρό και να παλέψουμε για να τη διασφαλίσουμε για το μέλλον.
Το θέμα είναι πως όλα αυτά παίρνουν χρόνο, πολύ χρόνο. Και προσπάθεια, και επιμονή, και υπομονή και δουλειά, πολλή δουλειά. Χρειάζονται ενδοσκόπηση και αποδοχή των δικών μας λαθών, χρειάζονται διάβασμα και σωστή έρευνα. Για να γίνουν όλα αυτά πρέπει να κάτσουμε κάτω και να ξηλώσουμε όσα ξέραμε μέχρι σήμερα, όσα συνητρούμε οι ίδιοι εδώ και δεκαετίες και περνάμε από γενιά σε γενιά, και να τα φτιάξουμε πάλι από την αρχή, συλλογικά, για να έχουμε μια ελπίδα ως κοινωνία ανθρώπων που νοιάζονται πραγματικά ο ένας για τον άλλον και όχι μόνο όταν το νοιάξιμο επιβραβεύεται με likes.
Ποιος έχει όμως χρόνο για όλα αυτά; Όχι εμείς πάντως. Τα χέρια μας μάς τρώνε, πρέπει να κάνουμε κάτι τώρα. Θα μαζευτούμε έξω από σπίτια, φωνάζοντας και βρίζοντας, θα πάρουμε και τα παιδιά μας μαζί για να μαθαίνουν, θα γράψουμε “ΘΑΝΑΤΟΣ” στα παντζούρια, θα βγάλουμε όλο μας το μίσος πίσω από τα avatar μας, θα ζητήσουμε την επαναφορά της θανατικής ποινής, θα αναδημοσιεύσουμε όποια ατάκα προκαλεί περισσότερο, όποια φωτογραφία συγκινεί και ανατριχιάζει, όποια είδηση σοκάρει, ακόμη κι αν είναι ψεύτικη. Όλα αυτά θα βοηθήσουν στο να αποτρέψουμε παρόμοιες τραγωδίες στο μέλλον. Όλα αυτά θα μας κάνουν να κλείσουμε ικανοποιημένοι τις οθόνες μας το βράδυ και να κοιμηθούμε ήσυχοι, βέβαιοι πως τα χέρια μας βοήθησαν για άλλη μια φορά. Και τα δικά μου χέρια θα κλείσουν ικανοποιημένα αυτό το κείμενο, σίγουρα πως έκαναν αρκετά για να συνεισφέρουν. Έχουμε κι άλλες δουλειές, η ζωή συνεχίζεται.