Η διαστρεβλωμένη μαγκιά του Μπέου, η υποκρισία των media και η αξία του mute
Χριστίνα Κατσαντώνη
10 Οκτωβρίου 2023
Σε ένα επεισόδιο της διάσημης σειράς “Black Mirror”, βρισκόμαστε σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον, στο οποίο η τιμωρία των ανθρώπων είναι το “mute”. Μπορούν να ζουν δίπλα στους άλλους, αλλά δεν μπορούν να τους μιλήσουν, να ακουστούν. Εφιαλτικό κι απάνθρωπο; Σίγουρα. Όμως, μιλάμε για σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Στην πραγματικότητα, το mute μας επιτρέπει να ακούμε τις φωνές που επιλέγουμε. Κι αυτό αποδεικνύεται και χρήσιμο και βαθιά ανθρώπινο.
Χαρακτηριστικά όσα παρακολουθούμε τις τελευταίες δύο μέρες με πρωταγωνιστή τον Αχιλλέα Μπέο. Το όνομά του παραμένει στο επίκεντρο της επικαιρότητας, πάντα για τους λάθος λόγους. Τη μια γιατί βρίστηκε σε κάποια τηλεοπτικά “παράθυρα”, την άλλη γιατί κατάβρεξε έναν πολίτη, την τρίτη γιατί χαστούκισε έναν πιτσιρικά, τις τελευταίες δύο μέρες για τους υβριστικούς ομοφοβικούς χαρακτηρισμούς, που εκτόξευσε σε ομιλία και για τα αλλεπάλληλα σόου χυδαιότητας, που προσέφερε με τις εμφανίσεις του σε διαφορετικές εκπομπές.
Το να ψάξεις στοιχειώδη λογική στην επιχειρηματολογία του δείχνει άτοπο. Συνοψίζεται στο: είμαι απλός λαϊκός άνθρωπος, μιλάω τη γλώσσα της αλήθειας, γι’ αυτό λέω να αρχίσω να σας βρίζω. Θα διαλέξω κάποιους από σας, όχι όλους, σήμερα τους gay -κι αύριο με το καλό όσους έχουν πράσινα μάτια;
Χαρακτηρίζει με έναν άκρως υβριστικό τρόπο μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων, τρέμει στην πιθανότητα να γεμίσει η Ελλάδα από “τέτοιους” (η λέξη που χρησιμοποίησε ήταν πολύ πιο χυδαία) και υπό τον φόβο της αναμενόμενης εισαγγελικής παρέμβασης (που φυσικά υπήρξε), προσπαθεί να το μαζέψει, κοροϊδεύοντας και υποτιμώντας πρώτα από όλους το ίδιο το κοινό.
Θα ήταν για παράδειγμα αστείο, αν δεν ήταν ακραία επικίνδυνο το “μάζεμα” των δηλώσεων που ο δήμαρχος έκανε χτες το πρωί σε τηλεοπτική εκπομπή. Πρώτα ξεκαθάρισε με μαγκιά ότι δεν είναι ομοφοβικός ούτε και πρόκειται να γίνει (μην τον πιέζετε άλλο παρακαλώ, όχι, δεν θα γίνει ομοφοβικός, ούτε με βασανιστήρια). Συνέχισε λέγοντας ότι έχει κάνει παρέα και με χορογράφους και με καλλιτέχνες και δεν έχει κανένα πρόβλημα (δηλαδή οι καλλιτέχνες και οι χορογράφοι είναι gay απαραιτήτως, βάσει καταστατικού;). Και κατέληξε ότι οι τηλεοπτικές εκπομπές παρεξηγούν και διαστρεβλώνουν τις δηλώσεις του κι ασχολούνται με ένα -τόσο δα- χαστούκι, αντί να προβάλλουν το έργο του. Και εν κατακλείδι “εγώ αυτός είμαι, έτσι εκφράζομαι και αν σας αρέσει”.
Το ερώτημα, λοιπόν, είναι: μας αρέσει; Το 2023, σε μια εποχή, που ο κόσμος αλλάζει συνεχώς, οι άνθρωποι διεκδικούν, αντιλαμβάνονται, έχουν τα μέσα που τους βοηθούν να ανοίξουν τους ορίζοντές τους, μας αρέσει η ύπαρξη μιας απόλυτα διαστρεβλωμένης “μαγκιάς”, πάντα σε βάρος του αδύνατου, πάντα με όχημα την καταπάτηση της ελευθερίας του άλλου, πάντα με την (κουτο)πονηριά, του αυθεντικού, που δεν έχει βγάλει το Γυμνάσιο, αλλά μιλάει τη γλώσσα της τοξικότητας, που ο ίδιος βαφτίζει αλήθεια;
Οι παραδοσιακές αρχές με τις οποίες μεγαλώσαμε (και επικαλείται συχνά ο δήμαρχος), οι αρχές της ισοτιμίας, του σεβασμού, της μαγκιάς -και όχι της τσάμπα ή της εκ του ασφαλούς ψευτοπαλικαριάς-, μας επιτρέπουν να ακούμε εμμονικά απόψεις που μας γυρίζουν σε σκοτάδια του παρελθόντος;
Πιθανόν να μας αρέσει, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι ψυχαγωγικές και ενημερωτικές εκπομπές πέφτουν μονίμως με ενθουσιασμό στο ομοφοβικό κρεσέντο κάθε δημάρχου -ή δικηγόρου ή ό,τι δουλειά θέλει ας κάνει, αρκεί να είναι ακραίος. Για άλλη μια φορά, το αναπαρήγαγαν με τρέλα για να το καυτηριάσουν με ακόμα περισσότερο πάθος. Κι ύστερα παρουσίασαν με καμάρι (βλ. “Super Κατερίνα”) και μια καινούρια δήλωση φτηνού ομοφοβικού χιούμορ από γνωστό δικηγόρο, κι είχαν άλλο ένα θέμα να κριτικάρουν μετά βδελυγμίας -και να αναπαράγουν αύριο κατά πάσα πιθανότητα.
Το σίγουρο είναι ότι σε ένα σημείο καταλήγουμε. Μας αρέσει; Μας αξίζει. Δεν μας αρέσει; Υπάρχει πάντα και το mute. Για εκείνους, για όσους τους χειροκροτούν, αλλά και για όσους τους επικρίνουν, αφού πρώτα τους προβάλλουν με τιμή και δόξα.
