Οι σεισμικές έρευνες έχουν αναγνωρίσει ήδη από τη δεκαετία του 1970 ότι δύο μυστηριώδεις μάζες – σε μέγεθος ηπείρων – βρίσκονται «θαμμένες» στο βαθύτερο στρώμα του μανδύα της Γης. Η μία εντοπίζεται κάτω από την Αφρική και η άλλη κάτω από τον Νότιο Ειρηνικό.
Το συναρπαστικό είναι ότι οι μάζες αυτές πιστεύεται πως αποτελούν απομεινάρια της ίδιας κοσμικής σύγκρουσης από την οποία σχηματίστηκε η Σελήνη, πριν από 4,5 δισ. χρόνια. Σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρία, το φεγγάρι σχηματίστηκε από συντρίμμια που εκτοξεύτηκαν στο διάστημα όταν ένα πρωτοπλανήτης με το όνομα «Θεία» (Theia) έπεσε πάνω στη νεοσύστατη Γη.
Η νέα μελέτη
Νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Nature, περιγράφει ότι ένα μέρος της «Θείας» γέννησε το φεγγάρι και ένα δεύτερο μέρος σφηνώθηκε κοντά στην καρδιά της Γης. Οι ερευνητές που συμμετείχαν στη μελέτη, καθώς και ο Δρ Τσιαν Γουάν από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια και ο καθηγητής Χονγκ Πινγκ Ντενγκ από το Αστρονομικό Παρατηρητήριο της Σαγκάης, χρησιμοποίησαν προσομοιώσεις σε υπολογιστή για τα γιγάντια ωστικά κύματα πρόσκρουσης μέσα στη Γη για να εξερευνήσουν πώς αυτό το κατακλυσμικό συμβάν εκτυλίχθηκε.
Σύμφωνα με τις προσομοιώσεις, η σύγκρουση θα είχε λιώσει πάνω από το μισό του μανδύα της Γης, επιτρέποντας σε ένα μεγάλο κομμάτι της Θείας, ίσως το 10%, να διεισδύσει πιο βαθιά στον πλανήτη και να βυθιστεί σταδιακά προς τον πυρήνα.
«Καθένας από αυτούς τους δύο σχηματισμούς έχει δύο φορές τη μάζα ολόκληρης της Σελήνης» σχολίασε ο Τσιάν Γιουάν, σημειώνοντας ότι «οι βάσεις τους βρίσκονται 2.900 χιλιόμετρα κάτω από τα πόδια μας. Είναι γιγάντιες».
Αν και οι προσομοιώσεις δεν επαρκούν για να αποδειχθεί η νέα θεωρία, υποδεικνύουν ότι «πρέπει να ληφθεί σοβαρά».
Όπως εξήγησε ο ερευνητής, οι δύο γιγάντιες δομές ανακαλύφθηκαν από μετρήσεις σεισμογράφων επειδή η ταχύτητα των σεισμικών κυμάτων μειώνεται στο εσωτερικό τους σε σχέση με το λιγότερο πυκνό υλικό που τις περιβάλλει. Πιθανότατα οι δύο μάζες είναι πυκνές επειδή περιέχουν σίδηρο, και γι’αυτό κατέληξαν τόσο βαθιά στο εσωτερικό της Γης.
Μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη και στον Άρη;
«Από όσο γνωρίζω, είμαστε οι πρώτοι που προτείνουμε αυτήν την ιδέα», είπε ο Γουάν στον Guardian. «Ανυπομονώ να δω μελλοντικές αποστολές στο Φεγγάρι για να φέρουν πίσω τους βράχους του μανδύα του, οι οποίοι είναι πολύ πιθανό να προέρχονται από τη σύγκρουση με τη Θεία», δήλωσε ο ερευνητής.
Πάντως, ο ίδιος σχολίασε ότι «η Γη παραμένει ο μόνος γνωστός κατοικήσιμος πλανήτης και δεν γνωρίζουμε το γιατί». «Αυτή η πρόσκρουση είναι πιθανό να καθόρισε τις αρχικές συνθήκες της εξέλιξης της Γης. Η μελέτη των συνεπειών ίσως μας βοηθήσει να κατανοήσουμε γιατί η Γη είναι διαφορετική από τους υπόλοιπους βραχώδεις πλανήτες».