Νότια Αφρική: Κηρύσσει την έμφυλη βία εθνική καταστροφή μετά τις μαζικές διαμαρτυρίες - Περίπου 15 γυναίκες δολοφονούνται καθημερινά

Η Νότια Αφρική προχώρησε σε μια ιστορική και πολυαναμενόμενη απόφαση, χαρακτηρίζοντας τη βία κατά των γυναικών ως εθνική καταστροφή. Η κίνηση αυτή ήρθε στον απόηχο μιας εκτεταμένης διαδικτυακής εκστρατείας και μαζικών διαδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή, με χιλιάδες γυναίκες να συμμετέχουν σε μια σιωπηλή αλλά ηχηρή μορφή διαμαρτυρίας.

Οι γυναίκες σε όλη τη χώρα κλήθηκαν να «αποσυρθούν από την οικονομία» για μία ημέρα και να ξαπλώσουν για 15 λεπτά ακριβώς στις 12:00 τοπική ώρα, τιμώντας τις 15 γυναίκες που δολοφονούνται καθημερινά στη Νότια Αφρική. Η έμφυλη βία αποτελεί χρόνια μάστιγα για τη χώρα, με το ποσοστό γυναικοκτονιών να είναι πέντε φορές υψηλότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο, σύμφωνα με στοιχεία της UN Women.

WHAT'S NEW

Νότια Αφρική: Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε πως οι άνδρες θα μπορούν πια να παίρνουν το επίθετο των συζύγων τους

Αρχικά, το κράτος είχε αρνηθεί να προβεί στην κατηγοριοποίηση της έμφυλης βίας ως καταστροφής, υποστηρίζοντας ότι δεν πληρούνταν οι νομικές προϋποθέσεις, σύμφωμα με το BBC. Ωστόσο, μετά από επανεξέταση αναφορών κρατικών φορέων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, το Εθνικό Κέντρο Διαχείρισης Καταστροφών (NDMC) αναθεώρησε τη στάση του. Ο υπουργός Συνεταιριστικής Διακυβέρνησης και Παραδοσιακών Υποθέσεων, Βελένκοσινι Χλαμπίσα, ανακοίνωσε ότι η κατάσταση αναβαθμίζεται σε εθνική καταστροφή, επισημαίνοντας τους «επίμονους και άμεσους κινδύνους για την ασφάλεια της ζωής» που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες.

Η διαμαρτυρία, γνωστή ως «G20 Women's Shutdown», οργανώθηκε από την οργάνωση «Women for Change», η οποία κινητοποίησε και την ισχυρή διαδικτυακή καμπάνια που οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους – μεταξύ των οποίων και διασημότητες – να αλλάξουν τις φωτογραφίες προφίλ τους σε μωβ χρώμα, σύμβολο ευαισθητοποίησης για την έμφυλη βία. Παράλληλα, περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα υπέγραψαν ηλεκτρονική αίτηση ζητώντας την επίσημη κατηγοριοποίηση.

Η διαμαρτυρία με τις γυναίκες να ξαπλώνουν κάτω πραγματοποιήθηκαν σε 15 τοποθεσίες σε ολόκληρη τη Νότια Αφρική, από το Κέιπ Τάουν έως το Γιοχάνεσμπουργκ, ενώ σύμμαχοι στην Εσουατίνι, την Κένυα και τη Ναμίμπια συμμετείχαν επίσης. Οι διαδηλωτές φορούσαν μαύρα ρούχα ως ένδειξη «πένθους και αντίστασης».

getty images

Την Πέμπτη, ο Πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόσα υπενθύμισε στην Κοινωνική Σύνοδο Κορυφής της G20 ότι η χώρα είχε χαρακτηρίσει την έμφυλη βία «εθνική κρίση» ήδη από το 2019. Λίγο αργότερα, ο Χλαμπίσα επιβεβαίωσε την αναβάθμιση της κατάστασης σε εθνική καταστροφή, γεγονός που χαιρετίστηκε από την οργάνωση Women for Change ως «νίκη της επιμονής».

Η νέα κατηγοριοποίηση δίνει τη δυνατότητα στα κυβερνητικά τμήματα να αξιοποιήσουν διαθέσιμους προϋπολογισμούς για την εφαρμογή κάθε δυνατού μέτρου με στόχο τη μείωση της έμφυλης βίας. Αν τα μέτρα αυτά δεν αποδώσουν, η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να κηρύξει εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, επιτρέποντας ακόμη πιο άμεση δράση.

Ωστόσο, πολλές γυναίκες παραμένουν δύσπιστες. Η εκπρόσωπος της Women for Change, Κάμερον Κασαμπάλα, τόνισε ότι «αν και υπάρχουν νομοθεσίες, λείπουν η εφαρμογή και η διαφάνεια». Άλλες γυναίκες, όπως η Λινέτ Οξλέι της οργάνωσης Girls on Fire, παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους, εκπαιδεύοντας γυναίκες στη νόμιμη χρήση όπλων για αυτοάμυνα – μια «έσχατη λύση», όπως η ίδια δηλώνει.

Καθώς το «μωβ κίνημα» συνεχίζει να εξαπλώνεται, οι γυναίκες της Νότιας Αφρικής ελπίζουν ότι η ιστορική αυτή αναγνώριση θα αποτελέσει την αρχή μιας ουσιαστικής αλλαγής σε μια χώρα όπου η βία κατά των γυναικών έχει γίνει, όπως λένε, «μέρος της καθημερινότητας».