Η Τεχνητή Νοημοσύνη μαθαίνει να διαβάζει και τη σκέψη μας, επειδή αυτό μας έλειπε
JTeam
2 Μαΐου 2023
Νομίζεις ότι το μυαλό σου είναι το ασφαλέστερο μέρος στη γη; Πιστεύεις ότι οι σκέψεις σου, από τις πιο κρυφές επιθυμίες σου μέχρι τη λίστα για τα ψώνια ή το κακό αστείο που ευτυχώς δε μοιράστηκες με όλους, ανήκουν σε εσένα; Βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση να σε ενημερώσουμε πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
Πώς θα ήταν, άραγε, αν κάποιος μπορούσε να σε ακούσει; Τη Δευτέρα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τέξας, έκαναν ένα ακόμη βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Neuroscience, περιέγραψαν ένα εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης που θα μπορούσε να μεταφράσει τις σκέψεις μας, αναλύοντας ακτινογραφίες fMRI, οι οποίες μετρούν την κυκλοφορία του αίματος στις διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
Παρότι έχουν ήδη αναπτυχθεί μέθοδοι αποκωδικοποίησης, οι οποίες μεταφράζουν τον λόγο ανθρώπων που έχουν χάσει την ικανότητα ομιλίας κι επιτρέπουν σε παράλυτα άτομα να γράφουν, όλες τους περιλάμβαναν τη χρήση εμφυτευμάτων. Τώρα, για πρώτη φορά, οι λέξεις που είχαν τα άτομα στο μυαλό τους μεταφράστηκαν σε πραγματική ομιλία. Βλέποντας ταινίες βωβού κινηματογράφου και διαβάζοντας τα κείμενα, μπορούσαν να ακούσουν δυνατά τι συνέβαινε στην οθόνη.
«Παίρνουμε ένα νόημα, κάτι για την ιδέα του τι συμβαίνει. Και το γεγονός ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατό, μας ενθουσιάζει», δήλωσε ο Alexander Huth, νευροεπισήμονας που συνέβαλε στη μελέτη.
Στην έρευνα συμμετείχαν τρεις άνθρωποι, καθένας από τους οποίους πέρασε 16 ώρες στο εργαστήριο του Huth και μέρες ακούγοντας το The Moth κι άλλα παρεμφερή podcasts. Κατά τη διάρκεια των ημερών εκείνων, τους έκαναν ακτινογραφίες fMRI και κατέγραψαν τα επίπεδα οξυγόνωσης του εγκεφάλου. Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα γλωσσικό μοντέλο, για να ταιριάξουν την εγκεφαλική δραστηριότητα με λέξεις και φράσεις που άκουγαν οι συμμετέχοντες.
Για να το εξηγήσει λίγο καλύτερα, ο νευροεπιστήμονας του Πανεπιστημίου της Οσάκα, Shinji Nishimoto, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε πως «η εγκεφαλική δραστηριότητα είναι ένα είδος κρυπτογραφημένου σήματος, και τα γλωσσικά μοντέλα παρέχουν τρόπους να το αποκωδικοποιήσουμε».
Η επίσης νευροεπιστήμονας του ΜΙΤ, Greta Tuckute, η οποία δεν πήρε μέρος στην παραπάνω έρευνα, είπε πως η σημαντική ερώτηση είναι αν η Τεχνητή Νοημοσύνη αναγνωρίζει απλώς λέξεις, ή βγάζει πράγματι νόημα. «Μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε πραγματικό νόημα από τον εγκέφαλο;», είπε στους NY Times. «Κατά κάποιον τρόπο, ναι, μπορούμε».
Φυσικά, υπάρχουν περιορισμοί. Καταρχάς, οι τομογράφοι fMRI είναι ογκώδεις και πανάκριβοι. Έπειτα, το να εκπαιδευτούν μοντέλα AI για αυτόν τον λόγο, είναι χρονοβόρο και δύσκολο, ενώ για να είναι πράγματι αποτελεσματικό, πρέπει να ελεγχθεί σε ανθρώπους. Κι ενώ οι επιστήμονες προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν αποκωδικοποιητή που εκπαιδεύτηκε σε έναν συμμετέχοντα, για την «ανάγνωση» του εγκεφάλου κάποιου άλλου, αυτός απέτυχε. Αυτό δείχνει ότι κάθε εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τα πράγματα με ξεχωριστό τρόπο.
