«Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του μαστού ο πιο αξιόπιστος τρόπος για τον έγκαιρο εντοπισμό του»

Ο καρκίνος του μαστού είναι από τους πιο συχνούς καρκίνους στις γυναίκες, προσβάλλει 1 στις 8 γυναίκες παγκοσμίως. Η πρώιμη διάγνωση μπορεί να επιτευχθεί με ολοκληρωμένα προγράμματα ελέγχου και με ευαισθητοποίηση των γυναικών μέσα από ενημέρωση και παροχή εξετάσεων για έγκαιρη ανίχνευση της νόσου.

Αν και σπάνια, οι άνδρες μπορεί επίσης να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού. Περίπου 2.600 άνδρες αναπτύσσουν καρκίνο του μαστού κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αποτελώντας λιγότερο από το 1% όλων των περιπτώσεων.

Η νόσος εμφανίζει μεγάλη ποικιλομορφία, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του όγκου και με βάση αυτά καθορίζεται και η θεραπεία, αλλά και η πρόγνωση των ασθενών. Για να γνωρίζουμε πλήρως τα χαρακτηριστικά της νόσου της κάθε ασθενούς, λαμβάνουμε δεδομένα από ειδικές εξετάσεις στο παρασκεύασμα της ιστολογικής εξέτασης και η θεραπεία προσαρμόζεται αναλόγως των αποτελεσμάτων.

Υπάρχουν πολλές επιλογές θεραπείας για τον καρκίνο του μαστού, όπως χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ορμονοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, καθώς και στοχευμένη θεραπεία. Η ιδανική αντιμετώπιση κάθε γυναίκας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της θέσης και του μεγέθους του όγκου, των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών εξετάσεων και του αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος. Δεν είναι ασυνήθιστο να λαμβάνει μια γυναίκα συνδυασμό διαφορετικών θεραπειών.

Η έγκαιρη διάγνωση και η αναζήτηση κατάλληλης θεραπευτικής προσέγγισης είναι δύο από τις πιο σημαντικές στρατηγικές για την πρόληψη θανάτου από καρκίνο του μαστού. Ο καρκίνος του μαστού, που εντοπίζεται νωρίς, αντιμετωπίζεται πιο εύκολα και με επιτυχία. Οι τακτικές εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για τον έγκαιρο εντοπισμό της νόσου.

Έτσι, συνιστάται στις γυναίκες μια μαστογραφία αναφοράς μετά την ηλικία των 35 ετών και εν συνεχεία μαστογραφία προληπτικού ελέγχου κάθε χρόνο μετά την ηλικία των 40 ετών. Συμπληρωματική εξέταση της μαστογραφίας αποτελεί το υπερηχογράφημα μαστών και ειδικά για νεότερες ηλικίες. Επίσης, συστήνεται χωρίς να επιβάλλεται αυτοεξέταση μαστών κάθε μήνα μετά την ηλικία των 20 ετών, ώστε να εξοικειωθεί η γυναίκα με το σώμα της και να μπορεί να αντιληφθεί έγκαιρα οποιαδήποτε αλλαγή. Τέλος, προτείνεται εξέταση μαστού από ειδικό ιατρό τουλάχιστον μία φορά κάθε τρία χρόνια μετά την ηλικία των 25 ετών και κάθε χρόνο μετά τα 40. Η κλινική εξέταση μαστού μπορεί να ανιχνεύσει έγκαιρα ύποπτα ευρήματα, ώστε η γυναίκα να προχωρήσει σε επιπλέον έλεγχο.

Υπάρχουν κατευθυντήριες οδηγίες προσυμπτωματικού ελέγχου για γυναίκες με μέσο κίνδυνο και για όσες διατρέχουν υψηλό κίνδυνο.

Μια γυναίκα θεωρείται ότι διατρέχει μέσο κίνδυνο, εάν δεν έχει προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, εάν δεν φέρει γενετική μετάλλαξη, που είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού (όπως μετάλλαξη σε γονίδιο BRCA) και εάν δεν έχει υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία θώρακος, πριν από την ηλικία των 30 ετών.

Για τις γυναίκες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για καρκίνο του μαστού, ο έλεγχος εξατομικεύεται και ξεκινάει σε μικρότερη ηλικία. Σημαντική θέση στον προληπτικό έλεγχο γυναικών που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου κατέχει και η μαγνητική τομογραφία μαστών.

Μαρία Καπαρέλου
MD, MSc, PhD
Παθολόγος Ογκολόγος,
Ακαδημαϊκός Υπότροφος Ογκολογική - Αιματολογική Μονάδα Θεραπευτικής Κλινικής Γ.Ν.Α. Αλεξάνδρα