Τι συμβαίνει όταν οι δάσκαλοι φωνάζουν στα παιδιά: Η ψυχολόγος Σοφία Αντύπα μας λύνει όλες τις απορίες

Θα ήθελα να αναφερθώ σε αυτό το άρθρο στους δασκάλους που υπάρχουν και διδάσκουνε αυτήν τη στιγμή στα σχολεία μας, οι οποίοι χρησιμοποιούν σαν μέθοδο εκμάθησης την τιμωρία της απομόνωσης/ντροπής (το να κάτσει το παιδί μόνο μακριά από τα άλλα, ή όρθιο και να κοιτάει τον τοίχο κτλ), και τις φωνές. Αναρωτιέμαι, αν έχουν οι ίδιοι ποτέ σκεφτεί τις επιπτώσεις αυτών των μεθόδων διαπαιδαγώγησης στην ψυχική ανάπτυξη και στον χαρακτήρα των παιδιών. Αναρωτιέμαι επίσης, αν οι γονείς των παιδιών, ή οι διευθυντές των σχολείων το γνωρίζουν, και αν το επικροτούν; Ναι, μπορεί ο νομός να λέει πως οι δάσκαλοι αυτοί δεν μπορούνε να απολυθούν από το σχολείο, υπάρχουν όμως και άλλοι τρόποι που μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει το θέμα αυτό.

Διαβάστε εδώ: Εάν κάνετε αυτά τα 5 πράγματα μεγαλώνετε σωστά παιδιά

Ας πάρουμε όμως το θέμα από την αρχή. Τα παιδιά και οι γονείς των παιδιών, βασίζονται στους δασκάλους για την εκπαίδευση των παιδιών τους. Αν οι δάσκαλοι αυτοί λοιπόν κάθε φορά που θυμώνουν, ωρύονται ώστε να επιβληθούν στους μαθητές, τότε και οι μαθητές με τη σειρά τους, θα αντιγράψουν την συμπεριφορά αυτήν των δασκάλων τους, για να επιβληθούν ενδεχόμενος σε κάποιον άλλον (συμμαθητή τους, κ.ο.κ.). Το οποίο οδηγεί και πάλι σε μετέπειτα ανάρμοστη συμπεριφορά, του τιμωρημένου μαθητή που εξ αρχής ο δάσκαλος/δασκάλα έχει τιμωρήσει και φωνάξει, για την πρωτίστως ανάρμοστη συμπεριφορά του…. Οπότε όπως καταλαβαίνετε το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος κακής συμπεριφοράς μαθητή και εκπαιδευτικού.

Διάβαστε εδώ: Απαντάμε στο αιώνιο ερώτημα: Τελικά υπάρχει γυναικεία φιλία;

Η δουλεία του δασκάλου όμως, όπως είπαμε είναι πρωτίστως η μάθηση, και η καλλιέργεια του μυαλού των μαθητών του, και είναι απαραίτητο οι δάσκαλοι αυτοί να μπορούν να  διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους (αυτό ισχύει και για τους γονείς) και όχι ο στόχος τους να είναι να έχουν μια τάξη όπου λειτουργεί σαν καλοκουρδισμένο ρολόι.  Ίσως σκέφτομαι, οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί να  έχουνε μεγαλώσει μέσα σε οικογένειες όπου η πειθαρχία ήτανε μέγιστης σημασίας και οι γονείς τους, τους την επέβαλαν  μέσο της φωνής (ουρλιαχτά), και της τιμωρίας, με δογματικότητα και αυστηρότητα. Έτσι και σαν δάσκαλοι   μπορούνε να επιβληθούν στα παιδιά μόνο με τρόπο δογματικό και απαιτούν την υποταγή σχεδόν των μαθητών, σε σημείο που τα παιδιά γυρνάνε σπίτι τους κλαίγοντας, δημιουργώντας τους τελικά αποστροφή για το σχολείο. Στην πραγματικότητα όμως το αποτέλεσμα που πετυχαίνουν οι εκπαιδευτικοί είναι απλά την προσωρινή συμμόρφωση των μαθητών τους. Δεν καταφέρνουνε με αυτόν τον τρόπο , ούτε να αλλάξουνε τις αρνητικές συμπεριφορές των παιδιών αλλά ούτε και οι μαθητές τους να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της συμπεριφοράς τους, το οποίο τελικά είναι και το πιο βασικό.

Το ότι φωνάζουνε βασικά σημαίνει πως έχουν ήδη χάσει τον έλεγχο της τάξης τους. Ξέρετε κανέναν που ακούει, πραγματικά ακούει τι του λένε όταν του φωνάζουν; Σίγουρα ακούει τις φωνές, αλλά δεν κατανοεί τι του λένε και αυτό διότι η ταραχή που νιώθουμε όταν μας φωνάζουν είναι μεγάλη, μπαίνουμε σε κατάσταση άμυνας. Αν λοιπόν εμείς οι μεγάλοι θα νιώσουμε ταραχή σε όλο μας το σώμα όταν κάποιος αρχίζει και μας φωνάζει (ουρλιάζει σε κάποιες περιπτώσεις), φανατιστείτε τι παθαίνει το σώμα ενός παιδιού;. Η φωνή τρομάζει τα παιδιά, και τα κάνει να νιώθουν ανασφαλή. Αντίθετα η ηρεμία  τα κάνει να νιώθουν αποδεκτά και ασφαλή. Αν οι μαθητές βιώνουνε καθημερινά τις φωνές των δασκάλων τους στο σχολείο,  συνοδευόμενες πολλές φορές από απειλές και επιθετικότητα (λεκτική βία), τότε είναι σίγουρο πως τα παιδιά αυτά σε βάθος χρόνου (αν όχι και αρκετά σύντομα, το οποίο εξαρτάται από την ηλικία και την ψυχική κατάσταση του παιδιού), θα αναπτύξουν χαμηλή αυτοπεποίθηση, διάχυτο άγχος, και έντονη επιθετικότητα. Έτσι τα παιδιά γίνονται και πιο ευάλωτα στον εκφοβισμό καθώς δημιουργείται διαστρέβλωση των υγειών ορίων του εαυτού τους και χαμηλή αυτοεικόνα και αυτοεκτίμηση.

Διαβάστε εδώ: 4 τρόποι να διδάξετε τα παιδιά σας να εκτιμούν όλα όσα κάνετε για εκείνα

Το σχολείο χρειάζεται λοιπόν να επέμβει και να αναλάβει δράση ώστε να μπορέσει να αλλάξει τον τρόπο εκπαίδευσης των δασκάλων αυτών. Αντί να έχει κάποιους εξαιρετικούς δασκάλους, και κάποιους που είναι γνωστοί για τις φωνές τους και την τιμωρίες τους, να έχει μόνο καλούς δασκάλους. Αυτό χρειάζεται σύστημα για να συμβεί. Πρώτον πρέπει να βοήθήσει τους δασκάλους αυτούς σε επίπεδο συμπεριφοράς, και δεύτερον να τους εκπαιδεύσει σε ένα λειτουργικό, και αποτελεσματικό  σύστημα μάθησης με κανόνες που θα υπάρχουν μέσα στην τάξη. Είναι βασικό βέβαια, για να δουλέψει το σύστημα αυτό να υπάρχει ανοιχτός διάλογος μεταξύ των δασκάλων και των γονιών.

Ο στόχος είναι οι μαθητές να επιθυμούν να συμπεριφέροντε με θετικό τρόπο, διότι οι δάσκαλοι τους, τους έχουν επηρεάσει προς αυτήν την κατεύθυνση, και όχι προς την επιθετική και αρνητική συμπεριφορά. Χρειάζεται οι εκπαιδευτικοί να θυμούνται πάντα πως η συμπεριφορά τους επηρεάζει άμεσα το συναισθηματικό κόσμο ενός παιδιού και την μελλοντική του συμπεριφορά.

Από τη Σοφία Αντύπα, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια- www.ipsychology.gr

Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα.