Burnout: Οι 6 βασικές αιτίες που σε κάνουν να μη θες να σηκωθείς από το κρεβάτι

Στα ελληνικά, μεταφράζεται ως «Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης». Στα αγγλικά, αποδίδεται με μία μόνο λέξη και το νόημα είναι πολύ πιο περιεκτικό. Λέγεται "Burnout" και σίγουρα οι περισσότεροι το έχουμε βιώσει παραπάνω από μία φορά, ακόμη και αν δεν μπορούμε να εντοπίσουμε ακριβώς τα αίτια του. 

Πόσες φορές σου έχει τύχει, ενώ ονειρεύεσαι να ξυπνήσεις την επόμενη ημέρα με full παραγωγικότητα, η πραγματικότητα και οι αντοχές σου να σε διαψεύδουν;

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Τips για να διώξεις το στρες από τη ζωή σου

Το φαινόμενο της εργασιακής εξάντλησης αφορά περισσότερους ανθρώπους από όσους πιστεύαμε και πρόσφατες έρευνες το επιβεβαιώνουν. Σε μια σύντομη έρευνα που έγινε στην τεχνολογική εταιρεία Workhuman, στο προσωπικό του HR, το 41% των συμμετεχόντων απάντησε πως υποφέρει από Burnout τους τελευταίους μήνες. 

Άλλη έρευνα που διεξήχθη στην εταιρεία Hartford, που ειδικεύεται στις επενδύσεις και τις ασφαλίσεις στις ΗΠΑ, κατέληξε σε ένα συνολικό Burnout της τάξεως του 61% των εργαζομένων. Η πανδημία έχει βάλει σίγουρα «το χέρι της» στην εκδήλωσή του φαινομένου αλλά οι λόγοι σχετικά με το γιατί το παθαίνουμε, παραμένουν μέχρι σήμερα ανακριβείς. 

Για αρχή, η επαγγελματική εξάντληση αφορά αποκλειστικά το εργασιακό πλαίσιο και και όχι στους υπόλοιπους τομείς της ζωής. Το συγκεκριμένο σύνδρομο πρωτοαναφέρθηκε το 1974 από τον Freudenberger και το περιγράφει ως «εργασιακή εξουθένωση των εργαζομένων στον τομέα της ψυχικής υγείας». 

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το Burnout δεν είναι ιατρική πάθηση ή ασθένεια, αλλά είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει την κατάσταση υγείας ή την επαφή με τις υπηρεσίες υγείας - που σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να προσεγγίσουν τους γιατρούς ή άλλους επαγγελματίες υγείας λόγω των σχετικών συμπτωμάτων. Το Burnout ορίζεται στο ICD-11 ως ένα σύνδρομο που θεωρείται ότι προέρχεται από χρόνιο στρες στο χώρο εργασίας, το οποίο δεν έχει αντιμετωπιστεί με επιτυχία.

Μπορεί να αναγνωρίζουμε εύκολα τα συμπτώματα αλλά σύμφωνα με τη συγγραφέα, Jennifer Moss, του νέου βιβλίου The Burnout Epidemic, δεν έχουμε ιδέα για τα βασικά του αίτια. Η απογοήτευση / απώλεια νοήματος, η ψυχική και σωματική κόπωση και εξάντληση, τα αισθήματα απελπισίας, η απώλεια κινήτρων, η αδυναμία εκπλήρωσης στόχων, η κοινωνική απόσυρση, η εργασιακή αναποτελεσματικότητα, η στέρηση ύπνου και τα προβλήματα συγκέντρωσης είναι μερικά εμφανή σημάδια του Burnout.

Οι περισσότεροι εργοδότες πιστεύουν ότι χρειαζόμαστε απλά διακοπές ή πιο παχυλούς μισθούς. Όμως το Burnout είναι ένα πολύ πιο σύνθετο φαινόμενο και εντοπίζεται στα παρακάτω έξι προβλήματα, σύμφωνα με ένα από τα κεφάλαια που περιλαμβάνονται στο βιβλίο της Moss. 

1. Υπερβολικός φόρτος εργασίας

Δεν αποτελεί έκπληξη καθώς είναι ίσως ο πρώτος παράγοντας εκδήλωσης του Burnout. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι υπερβολικά πολλές ώρες εργασίας οδηγούν σε μισό εκατομμύριο θανάτους τον χρόνο. 

Σε πολλές χώρες εξετάζεται οι εργαζόμενοι να δουλεύουν τέσσερις ημέρες την εβδομάδα και πραγματικά θα υποκλιθούμε σε εκείνες που θα το εφαρμόσουν πρώτες.

2. Απουσία ελέγχου

Μελέτες δείχνουν πως η αυτονομία στον εργασιακό χώρο είναι πολύ σημαντική για την ψυχολογία μας. Όταν δεν νιώθουμε ότι μας ασκούν απόλυτο έλεγχο στις κινήσεις και τη δουλειά μας, τότε μπορούμε να γίνουμε πολύ πιο αποδοτικοί, να απομακρύνουμε το άγχος και να κρατήσουμε μακριά το σύνδρομο της εργασιακής εξάντλησης.

3. Πού πήγε η επιβράβευση;

Είναι σημαντικό πού και πού οι εργαζόμενοι να νιώθουν ότι επιβραβεύονται από τους ανωτέρους τους. Η ηθική ανταμοιβή μερικές φορές είναι καλύτερη ακόμη και από την οικονομική, και το μόνο που χρειάζεται είναι δυο λόγια που θα δώσουν το απαραίτητο boost στο άτομο που τον τελευταίο καιρό, τα έχει δώσει όλα στη δουλειά του και ίσως περισσότερο από κάθε άλλο τομέα της ζωής του. 

4. Μεταξύ συναδέλφων...τυπικές σχέσεις

Το συναδελφικό κλίμα είναι από τα πιο ισχυρά κριτήρια σε μια δουλειά. Όταν περνάς καλά με τα άτομα που συνεργάζεσαι, δύσκολα εξαντλείσαι ακόμη και αν ο φόρτος εργασίας είναι πολύ απαιτητικός. Όταν όμως δουλεύεις με άτομα που έχετε κάτι λιγότερο από τυπικές σχέσεις, τότε ο χρόνος μάλλον δεν περνάει και εστιάζεις μόνο στα deadlines και σε όλα όσα απομένουν μέχρι να τα κλείσεις όλα και να επιστρέψεις στο σπίτι σου. 

5. Πνίγεσαι από το άδικο

Όταν νιώθεις ότι δεν επικρατεί δικαιοσύνη στον χώρο εργασίας, νιώθεις έναν κόμπο να ανεβαίνει και να περικυκλώνει όλο και πιο ασφυκτικά τον λαιμό σου. Έχεις δίκιο αφού αυτό το αίσθημα σταδιακά οδηγεί στην εξάντληση και το μόνο που θες όταν σε αδικούν, είναι να σηκωθείς ηρωικά από την καρέκλα σου και να παραιτηθείς, πετώντας όλες τις εκκρεμότητες στον αέρα. 

6. Σύγκρουση προσωπικών αξιών

Όταν οι αξίες και τα πιστεύω σου αντικρούονται με το περιβάλλον που εργάζεσαι, τότε νιώθεις πως οι ψυχικές σου αντοχές λιγοστεύουν και πως δεν μένουν πολλά που μπορείς να κάνεις σε αυτή τη θέση. Το αποτέλεσμα; Αρχίζεις να κατακλύζεσαι από το σύνδρομο που σε κάνει να μη θες να σηκωθείς από το κρεβάτι για να ξεκινήσει μία ακόμη ημέρα που θα νιώσεις ότι πλέον δεν βρίσκεις κανένα νόημα στον χώρο που δουλεύεις. 

Δείτε ακόμη: 12 βιωματικά πορτρέτα από μια γυναίκα με αγχώδεις διαταραχές