#ElizaSociety: Ο ρόλος του δασκάλου στην πρώιμη παρέμβαση της κακομεταχείρισης του παιδιού

Οι εκπαιδευτικοί αποτελούν σημαντικά πρόσωπα αναφοράς στη ζωή ενός παιδιού. Πιο συγκεκριμένα, κατέχουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην ανίχνευση και την αναφορά της παιδικής κακοποίησης και της παραμέλησης, καθώς βρίσκονται στην πρώτη γραμμή άμυνας για την προστασία των παιδιών από την κακοποίηση. Αυτό αποδίδεται κυρίως στη σχέση που δημιουργείται μεταξύ των εκπαιδευτικών και των μαθητών, η οποία διευκολύνει τον εντοπισμό της κακοποίησης, αλλά και στο γεγονός ότι η κακοποίηση συμβαίνει κυρίως στα πλαίσια του οικογενειακού περιβάλλοντος και ο δάσκαλος είναι αυτός που υποχρεωτικά βλέπει το παιδί, σε καθημερινή βάση, εκτός αυτού του περιβάλλοντος.

Δυστυχώς αρκετοί εκπαιδευτικοί δε γνωρίζουν τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν για να αναφέρουν ένα περιστατικό, ενώ παράλληλα νιώθουν φόβο γιατί μπορεί η όποια αναφορά να τους στοχοποιήσει στο περιβάλλον του σχολείου και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Ωστόσο, οι εκπαιδευτικοί που έχουν επιμορφωθεί στον εντοπισμό της κακοποίησης, σημειώνουν ότι η αναφορά αυτών των περαστικών έχει έναν θετικό αντίκτυπο στη ζωή των παιδιών, αλλά και των ίδιων, καθώς μέσα από την αναφορά, τους δίνεται η δυνατότητα να βελτιώσουν τη ζωή των παιδιών.

#NOW

#ElizaSociety: Πάνω από 200 μαρτυρίες κακοποίησης σε 1,5 μήνα στο #MeNowMeToo

Οι ενδείξεις κακομεταχείρισης των παιδιών δημιουργούν σημαντικά ζητήματα για τους εκπαιδευτικούς που συνήθως αναγνωρίζουν τα σημάδια της κακομεταχείρισης παιδιών αλλά αρκετά συχνά δεν προβαίνουν σε αναφορές. Έρευνες^[1] επίσης έχουν δείξει ότι άνθρωποι που έχουν οι ίδιοι υποστεί κακομεταχείριση είναι λιγότερο πιθανό να αναφέρουν περιστατικά κακοποίησης και παραμέλησης.

Για τον λόγο αυτό είναι πάρα πολύ σημαντική η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε θέματα που αφορούν την αναγνώριση της κακοποίησης αλλά και των διαδικασιών υποβολής αναφοράς, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στην πρώιμη παρέμβαση της κακομεταχείρισης του παιδιού είναι σημαντικός. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να:

1. Ακούσει μια αποκάλυψη κακομεταχείρισης από ένα παιδί και να το ενημερώσει ότι θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να διασφαλιστεί η ασφάλειά του.
2. Ενημερώσει τον/την διευθυντή/ διευθύντρια του σχολείου για την αποκάλυψη.
3. Πραγματοποιήσει συστηματικές επαφές και συναντήσεις με την οικογένεια έτσι ώστε να τους ενημερώσει για τα σημάδια που έχει παρατηρήσει.
4. Υποστηρίξει την οικογένεια και να συμβάλλει στη μείωση του άγχους των γονέων
5. Λειτουργήσει θεραπευτικά για το παιδί δημιουργώντας μία καλή σχέση μαζί του και κινητοποιώντας το ενδιαφέρον του για τα μαθήματα.

Το σχολείο και οι εκπαιδευτικοί καλούνται να σπάσουν τον φαύλο κύκλο της σιωπής και να αναλάβουν μια ενεργή στάση απέναντι στην κακοποίηση παιδιών. Πέρα από την ενημέρωση των εκπαιδευτικών, το σχολείο μπορεί επίσης να διοργανώσει ημερίδες και διαλέξεις με θέμα την κακομεταχείριση των παιδιών και με αυτό τον τρόπο να συμβάλλει όχι μόνο στην ενημέρωση των γονέων αλλά και στην πρόληψη του φαινομένου.

Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, αλλά και των γονέων μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσω του προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα».

Το «Ασφαλές Άγγιγμα» είναι ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα πρόληψης της σεξουαλικής κακοποίησης για παιδιά 5 – 9 ετών, που υλοποιείται στο πλαίσιο των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να βοηθήσει τα μικρά παιδιά να αναγνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα στο «Ασφαλές» και το «ΟΧΙ Ασφαλές» άγγιγμα και να γνωρίζουν πότε να λένε OΧΙ, ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους από τη σεξουαλική κακοποίηση.

Παράλληλα, το πρόγραμμα παρέχει ανάλογη εκπαίδευση για γονείς και εκπαιδευτικούς, μέσω της οποίας επιτυγχάνεται:

• Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση γύρω από το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης και αναγνώριση των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο.
• Ενημέρωση και παροχή συμβουλευτικής για την καλύτερη επικοινωνία με τα παιδιά και τις ενέργειες που θα πρέπει να εφαρμοστούν σε περίπτωση αποκάλυψης περιστατικού σεξουαλικής κακοποίησης.

Η συνεχιζόμενη επαγγελματική εκπαίδευση για τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων είναι απαραίτητη για την πρόληψη της κακοποίησης, έτσι ώστε να μειωθούν τα περιστατικά κακομεταχείρισης των παιδιών.

Επισκεφθείτε την εκπαιδευτική πλατφόρμα https://asfalesaggigma.gr/, ενημερωθείτε για το Πρόγραμμα και υλοποιήστε το στην τάξη σας, ώστε να οχυρώσετε τα παιδιά προλαμβάνοντας τυχόν περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης ή/και κακοποίησης.

^[1]Cerezo, M. A., & Pons-Salvador, G. (2004). Improving child maltreatment detection systems: A large scale case study involving health, social services and school professionals. Child Abuse and Neglect, 28(11), 1153-1169. http://dx.doi.org/10.1016/j.chiabu.2004.06.007

Ευχαριστούμε θερμά το ΕΛΙΖΑ – Σωματείο Ενάντια στην Κακοποίηση του Παιδιού για τις πολύτιμες πληροφορίες

Διεύθυνση: Ερμού & Χριστοπούλου 2, 10563 Αθήνα

Τηλέφωνο: 2103231704

Website: www.eliza.org.gr