Το "μυστικό" της ευτυχίας το αναζητούν όλοι και αν ρωτήσεις 100 ανθρώπους, το πιθανότερο είναι να πάρεις 100 διαφορετικές απαντήσεις. Κι αν τελικά το μυστικό δεν είναι τόσο μυστικό και κρύβεται κάπου που κανείς δεν θα περίμενε; Όπως στο να "αγκαλιάσεις" τη δυσφορία; Σε μπερδέψαμε; Δεν το λέμε εμείς, η νευροεπιστήμη το λέει.
Το μυστικό για να είσαι πιο ευτυχισμένος, σύμφωνα με την νευροεπιστήμη
Η σύγχρονη ζωή περιλαμβάνει δωμάτια με ελεγχόμενη θερμοκρασία, παραγγελίες με ένα κλικ, ατελείωτο scrolling για να αποσυμπιεστείς μετά από μια δύσκολη μέρα. Περιβαλλόμαστε από μικρές ανέσεις που εξομαλύνουν τις δυσκολίες της καθημερινότητας. Όμως, να πού γίνεται το «λάθος»: Όλη αυτή η άνεση μπορεί να σε κάνει λιγότερο ανθεκτικό, λιγότερο θαρραλέο και τελικά λιγότερο χαρούμενο.
Στο νέο τους βιβλίο Look Again: The Power of Noticing What Was Always There, η νευροεπιστήμονας Tali Sharot και ο διάσημος συμπεριφορικός οικονομολόγος και καθηγητής του Harvard Cass Sunstein αναλύουν μια ιδιόρρυθμη ανθρώπινη τάση που ονομάζεται ηδονική προσαρμογή — δηλαδή η συνήθεια του ανθρώπου να συνηθίζει τα πάντα με τον καιρό.
Μάλιστα, επικεντρώνονται σε δύο ισχυρές νοητικές διαδικασίες: τον εθισμό (habituation) και τον απεθισμό (dishabituation). Ο εθισμός σε κάνει να μην προσέχεις πια πράγματα που σου είναι οικεία. Ο απεθισμός σε «ξυπνάει» και σε κάνει να βλέπεις ξανά τι είναι σημαντικό και πολύτιμο.
Συνήθισε τη δυσφορία
Η διέξοδος από την «παγίδα της άνεσης» είναι να επιλέγεις συνειδητά τη δυσφορία, προς όφελος της προσωπικής σου ανάπτυξης, ευτυχίας και ευημερίας. Όταν εκτίθεσαι επανειλημμένα σε κάτι, ιδιαίτερα σε κάτι δυσάρεστο ή άβολο, η αντίδρασή σου σε αυτό μειώνεται σταδιακά.
Με απλά λόγια: ο εθισμός είναι το να συνηθίζεις κάτι αρνητικό τόσο πολύ, που να μην σου φαίνεται πια τόσο κακό — ακόμη κι αν εξακολουθεί να είναι.
Το μαγικό; Μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτή τη διαδικασία υπέρ σου. Σε ένα πείραμα που αναφέρεται στο Look Again, συμμετέχοντες εκτέθηκαν σε έναν δυνατό, ενοχλητικό ήχο. Στο μέσο του πειράματος, κάποιοι είχαν την επιλογή να κάνουν ένα διάλειμμα. Οι περισσότεροι το έκαναν. Άλλοι έμειναν.
Ποιοι τελικά ένιωσαν χειρότερα; Παραδόξως, εκείνοι που έκαναν το διάλειμμα. Όσοι έμειναν, συνήθισαν τον ήχο — χάρη στον εθισμό. Ο εγκέφαλός τους άρχισε να λέει: «Α, πάλι αυτό; ΟΚ, το αντέχουμε». Η ανάπτυξη έρχεται μέσα από τη δυσφορία. Αν συνεχώς προστατεύεις τον εαυτό σου (την ομάδα σου, τους φίλους σου, τα παιδιά σου) από κάθε δυσκολία, τους στερείς την ευκαιρία να γίνουν πιο ανθεκτικοί, να δοκιμάσουν νέα πράγματα και να αναπτυχθούν.
Αναδιαμόρφωσε την έννοια της δυσφορίας
Όπως έδειξε το πείραμα με τον ήχο, ο εγκέφαλος μπορεί να προσαρμοστεί ακόμη και σε ό,τι είναι δυσάρεστο. Επομένως, μπορείς να εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου να νιώθει πιο άνετα με προσωρινές δυσκολίες, όπως η έναρξη μιας νέας συνήθειας ή η αντιμετώπιση ενός φόβου.
Ο εθισμός είναι το εργαλείο με το οποίο χτίζεται η ανθεκτικότητα. Μπορείς να τον δεις σαν μια μορφή «συναισθηματικής έκθεσης». Βυθίζεσαι στα δύσκολα για να τα κάνεις πιο διαχειρίσιμα με τον καιρό. Και αυτό, τελικά, σε κάνει πολύ πιο ευτυχισμένο.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
