WELL BEING ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Tο πιο έξυπνο πράγμα που μπορείς να κάνεις όταν έχεις άδικο – και δεν το κάνεις ποτέ


JTeam

28 Ιουνίου 2025

άδικο
Unsplash/Kenzie Kraft
Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με υψηλό επίπεδο διανοητικής ταπεινότητας σκέφτονται πιο κριτικά, έχουν λιγότερες προκαταλήψεις και είναι λιγότερο δογματικά

Είναι ένα γνώριμο συναίσθημα: Κάποιος σε διορθώνει εν μέσω συζήτησης ή αμφισβητεί τον τρόπο που κάνεις μια συγκεκριμένη δουλειά. Το πρόσωπό σου κοκκινίζει, νιώθεις αμυντικότητα, ντροπή ή θυμό. Επιμένεις ότι έχεις δίκιο ή μπορείς να αποδεχτείς ότι μάλλον έχεις άδικο; Δύσκολο και άβολο, το γνωρίζουμε.

Το να παραδεχτείς ότι έκανες λάθος ή να αφήσεις ένα άλλο άτομο να σε διορθώσει σε κάτι, δεν είναι απλό. Όμως η ικανότητα να αναγνωρίζουμε ότι μια ιδέα ή μια πεποίθηση μας ήταν λανθασμένη – αυτό που οι ψυχολόγοι ονομάζουν «διανοητική ταπεινότητα», είναι εξαιρετικά σημαντική. Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με υψηλό επίπεδο διανοητικής ταπεινότητας σκέφτονται πιο κριτικά, έχουν λιγότερες προκαταλήψεις και είναι λιγότερο δογματικά.

Η Τένελ Πόρτερ, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Rowan, εξηγεί ότι τα άτομα με υψηλή διανοητική ταπεινότητα «είναι ικανά να αναγνωρίσουν τα όρια των γνώσεων και των πεποιθήσεών τους». Αντιλαμβάνονται ότι όλοι κάνουμε λάθη και είναι πρόθυμα να παραδεχτούν τα κενά τους. Αντίθετα, όσοι έχουν χαμηλή διανοητική ταπεινότητα τείνουν να προσκολλώνται υπερβολικά στις απόψεις τους, ακόμα και απέναντι σε αντίθετα στοιχεία.

Διανοητική ταπεινότητα: Το να παραδέχεσαι πως έχεις άδικο βελτιώνει τις σχέσεις σου

Όσο κι αν σου φαίνεται περίεργο, οι άνθρωποι με μεγαλύτερη διανοητική ταπεινότητα έχουν συνήθως καλύτερες σχέσεις. Η αδυναμία αναγνώρισης της οπτικής του άλλου μπορεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη, λέει η θεραπεύτρια και συγγραφέας Νέντρα Γκλόβερ. Αντιθέτως, η παραδοχή ενός λάθους μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία εμβάθυνσης της σχέσης. Έρευνες, μάλιστα, δείχνουν ότι τα ζευγάρια με υψηλή διανοητική ταπεινότητα διαχειρίζονται καλύτερα τις συγκρούσεις και δηλώνουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη σχέση τους. Οι περισσότεροι προτιμούν για φίλους ή συντρόφους άτομα που είναι πιο ταπεινά, επίσης.

Άρα, πώς να αποδεχτείς ότι έκανες λάθος;

Αρχικά, πρέπει να επαναπροσδιορίσεις τι σημαίνει το να έχεις άδικο ή ότι έκανες λάθος. Πολλοί πιστεύουν ότι το λάθος σημαίνει πως είναι «ανόητοι» ή «ανάξιοι». Όμως, αν ζούσαμε σε έναν κόσμο όπου κανείς δεν έκανε λάθη, δεν θα υπήρχε πρόοδος. Μόλις αναγνωρίσεις ότι έχεις άδικο, και το αποδεχτείς χωρίς να σε κυριεύσει το συναίσθημα ή το εγώ, το να το εκφράσεις γίνεται πολύ πιο εύκολο.

Δεν χρειάζεται να το κάνεις αμέσως. Μπορεί να χρειαστείς χρόνο για να επεξεργαστείς μια συζήτηση και να παραδεχτείς τελικά ότι είχες άδικο. Μπορείς να επιστρέψεις αργότερα και να το παραδεχτείς – αυτό βοηθά να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη. Με τον καιρό, θα γίνεις πιο γρήγορος και άμεσος στο να αναγνωρίζεις και να διορθώνεις τα λάθη σου – και πιθανότατα θα ενισχύσεις και τις σχέσεις σου.

Υπάρχουν, όμως, και τεκμηριωμένοι επιστημονικοί τρόποι να αναπτύξεις τη διανοητική ταπεινότητα. Ένας απλός τρόπος είναι να ακούς προσεκτικά. Οι άνθρωποι που μπορούν να παραδεχτούν τα λάθη τους, συχνά είναι καλύτεροι ακροατές.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.