Για ποια πράγματα έχετε προκατάληψη;

Όσο κι αν σας φαίνεται περίεργο κανείς δεν είναι απαλλαγμένος από προκαταλήψεις, ακόμα και τα πιο ελεύθερα μυαλά υφίστανται τα φίλτρα των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων. 

Οι αιτίες τους είναι πολιτισμικού, οικογενειακού και προσωπικού χαρακτήρα, καθώς όλα τα βιώματά μας λειτουργούν τελικά ως φίλτρα ανάμεσα σε μας και στην πραγματικότητα. Δεν υπάρχουν μόνο άτομα που απορρίπτουν ή περιφρονούν κάποια άλλα τα οποία δεν ανήκουν στη δική τους κοινότητα, στον πολιτισμό τους, στη φυλή στη θρησκεία τους. Ακόμα και απέναντι στους ίδιους τους εαυτούς μας διακατεχόμαστε από προκαταλήψεις και περιορισμούς. Μόνοι μας βάζουμε πρέπει και όρια χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε τις περισσότερες φορές, μπαίνοντας σε άκαμπτα καλούπια που δύσκολα επιλέγουμε να σπάσουμε.

• Η πίστη ότι δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι το οποίο δεν έχουμε επιχειρήσει και πριν.
• Η υποψία ότι άλλα άτομα μας λογοκρίνουν ή δεν μας αποδίδουν αυτό που μας αξίζει, όταν είναι πολύ πιθανόν να μην έχουν σχηματίσει άποψη για μας.
• Η προκατάληψη της αβεβαιότητας. Ο εγκέφαλός μας δεν συμπαθεί την αβεβαιότητα και την αοριστία. Γι’ αυτό, από το να μην είμαστε σίγουροι, προτιμάμε είτε να πιστεύουμε είτε να μην πιστεύουμε.
• Η τάση να σκεφτόμαστε ότι μια οριστική αποτυχία θα επαναληφθεί, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας ότι δεν υπάρχουν δύο ίδιες στιγμές ή περιστάσεις.
• Τελευταία, αλλά πολύ σημαντική, είναι η προκατάληψη που οι ειδικοί αποκαλούν “προκατάληψη του τυφλού σημείου”. Οι περισσότεροι άνθρωποι αδυνατούν να συνειδητοποιήσουν πόσες γνωστικές προκαταλήψεις έχουν στην πραγματικότητα ή πόσο συχνά πέφτουν θύμα αυτών τους των προκαταλήψεων. Οι διαφημιστές και οι πολιτικοί έχουν πλήρη επίγνωση αυτών των τυφλών σημείων και στοχεύουν επίτηδες στις δικές μας προκαταλήψεις για να πουλήσουν τα προϊόντα ή τις ιδέες τους. Ως ένα βαθμό, όλοι μας χειραγωγούμε τους άλλους προκειμένου να τους πείσουμε να ενστερνιστούν τα δικά μας πιστεύω. Το κάνουν οι γονείς με τα παιδιά τους, οι δάσκαλοι με τους μαθητές τους, οι ερευνητές με τους συναδέλφους τους, οι εραστές μεταξύ τους. Δυστυχώς, συχνά το κάνουμε χωρίς να συνειδητοποιούμε τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες του άλλου.

Είναι μόνο μερικές απ΄τις προκαταλήψεις οι οποίες διαμορφώνουν τα πιστεύω μας και την αντίληψη μας για τον κόσμο. Μπορούν να αλλάξουν αν αποφασίσουμε να βλέπουμε τα πράγματα που από διαφορετικές πλευρές. Αποφύγετε να βγάλετε γρήγορα συμπεράσματα για τους ανθρώπους γύρω σας, να ξέρετε πως οι προκαταλήψεις στιγματίζουν μεγάλο μέρος των ανθρώπινων σχέσεων και καταλήγουν να απελευθερώνουν ένα ποτάμι μνησικακίας, που μετά είναι πολύ δύσκολο να τεθεί υπό έλεγχο. Προσπαθήστε να σταματήσετε να βγάζετε κρίσεις και συμπεράσματα χωρίς να έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα, τότε θα απαλλαγείτε από αυτό το αποξενωτικό μηχανισμό. Προσπαθήστε να δεχτείτε την γνώμη των άλλων, το ότι κατανοείτε την άποψη τους δεν σημαίνει ότι συναινείτε, απλά σας βοηθάει να δείτε τον κόσμο από την ματιά ενός άλλου ανθρώπου.