Ίσως έχετε ακούσει πως τα νιτρικά άλατα στα αλλαντικά, όπως το μπέικον, τα χοτ ντογκ είναι βλαβερά για την υγεία, αλλά από την άλλη μεριά τα νιτρικά άλατα που υπάρχουν στα φυτά προσφέρουν πολλαπλά οφέλη. Σας μπέρδεψα; Ναι. Αλλά θα τα ξεδιαλύνουμε όλα παρακάτω.
Τι είναι τα νιτιρικά άλατα
Τα νιτρικά άλατα είναι ενώσεις που αποτελούνται από άζωτο και οξυγόνο. Τα περισσότερα προέρχονται από φυτά, όπως τα φυλλώδη χόρτα, τα παντζάρια και το σέλινο. Προστίθενται επίσης σε επεξεργασμένα κρέατα - με τη μορφή νιτρικού νατρίου ή νιτρώδους νατρίου - ως συντηρητικό ή για να ενισχύσουν τη γεύση, το χρώμα και την υφή.
Πιθανά οφέλη των νιτρικών αλάτων
Όταν προσλαμβάνουμε νιτρικά από φυτά, το σώμα μας τα μετατρέπει σε μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι έχει μια σειρά από οφέλη, όπως η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και η βελτίωση της κυκλοφορίας. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να ενισχύσει τόσο την υγεία της καρδιάς όσο και την αθλητική απόδοση.
Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2021 διαπίστωσε ότι οι δραστήριοι ενήλικες άνδρες που λάμβαναν νιτρικά άλατα που προέρχονται από χυμό τεύτλων αύξησαν τη μυϊκής τους δύναμης. Μια άλλη δοκιμή έδειξε ότι η κατανάλωση τουλάχιστον 60 χιλιοστόγραμμα νιτρικών αλάτων από λαχανικά καθημερινά (όσο περίπου λαμβάνετε από 1 φλιτζάνι ωμά πράσινα φυλλώδη λαχανικά) μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Επιπλέον, τα πλούσια σε νιτρικά φυτά παρέχουν πολλά άλλα θρεπτικά συστατικά που προάγουν την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των αντιοξειδωτικών και των αντιφλεγμονωδών ενώσεων.
Πιθανά μειονέκτημα των νιτρικών αλάτων
Γιατί λοιπόν τα νιτιρκά άλατα κάνουν καλό όταν βρίσκονται στα παντζάρια, αλλά όχι στο μπέικον; Στα επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος, τα νιτρικά άλατα μπορούν να συνδυαστούν με τα αμινοξέα των πρωτεϊνών και να σχηματίσουν νιτροζαμίνες, οι οποίες έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου.
Μια έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας διαπίστωσε ότι κάθε μερίδα 50 γραμμαρίων επεξεργασμένου κρέατος που κατανάλωνε ένα άτομο την ημέρα (δηλαδή περίπου 5 φέτες μπέικον) αύξανε τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 18%. Τα στοιχεία ήταν αρκετά ισχυρά ώστε ο ΠΟΥ να ταξινομήσει αυτά τα τρόφιμα ως καρκινογόνα.
Η κατανάλωση βιταμίνης C και άλλων τροφών πλούσιων σε αντιοξειδωτικά μπορεί να βοηθήσει στην παρεμπόδιση της παραγωγής νιτροζαμινών - και να αντισταθμίσει τις δυνητικά αρνητικές επιπτώσεις των επεξεργασμένων κρέατος. Στην πραγματικότητα, οι κατασκευαστές αρχίζουν να προσθέτουν βιταμίνη C στα αλλαντικά για αυτόν ακριβώς τον λόγο.
Η υψηλή θερμότητα μπορεί επίσης να συμβάλει στον σχηματισμό νιτροζαμίνης, γι' αυτό και συνιστάται να μαγειρεύετε τα επεξεργασμένα κρέατα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες. Για παράδειγμα, το μπέικον στον φούρνο μικροκυμάτων μπορεί να είναι καλύτερο από το τηγανιτό, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες.
Αλλά η καλύτερη επιλογή είναι απλώς να μειώσετε την ποσότητα από τα επεξεργασμένα κρέατα. Και αυτό ισχύει και για τα τρόφιμα με την ένδειξη "φυσικά" ή "χωρίς νιτρικά άλατα".
Μελέτες δείχνουν ότι η μετατροπή των νιτρικών σε νιτροζαμίνες μπορεί να συμβεί ανεξάρτητα από το αν είναι οργανικά ή συνθετικά. Όσο για τα προϊόντα που γράφουν στα συστατικά τους "χωρίς πρόσθετα νιτρικά", συχνά παρασκευάζονται με σκόνη σέλινου, η οποία περιέχει φυσικά νιτρικά άλατα και μπορεί ακόμα να παράγει νιτροζαμίνες (αν και δεν θεωρείται προστιθέμενο νιτρικό άλας).
Συμπερασματικά τα νιτρικά άλατα από τα φυτά και αυτά που προστίθενται στο κρέας συμπεριφέρονται πολύ διαφορετικά στο σώμα. Η αύξηση της κατανάλωσης λαχανικών πλούσιων σε νιτρικά άλατα μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση και να βελτιώσει την αθλητική απόδοση. Αλλά είναι καλύτερο να περιορίσετε την πρόσληψη επεξεργασμένων κρεάτων, γιατί σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
