Γιατί νιώθουμε ενοχές για το φαγητό και τι μπορούμε να κάνουμε;
Τζουλιάννα Καρνέζη
31 Ιανουαρίου 2023
Αυτή η διάκριση αποκαλύφθηκε σε μια ερευνητική μελέτη του 1999 , και η μετέπειτα έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι που συνδέουν το κέικ σοκολάτας με την ενοχή δεν έχουν περισσότερες πιθανότητες να τρώνε υγιεινά από εκείνους που συνδέουν το κέικ με την απόλαυση
Οι άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται ενοχές για διάφορους λόγους, όπως για πράξεις που έχουν διαπράξει (ή πιστεύουν ότι διέπραξαν), όταν αποτυγχάνουν να διαπράξουν κάτι που θα έπρεπε να έχουν κάνει. Εάν έχετε προκαλέσει κακό σε κάποιον, η ενοχή είναι μια φυσική συναισθηματική απόκριση και μπορεί να σας παρακινήσει να ζητήσετε συγγνώμη ή να διορθώσετε το λάθος—ή να αποφύγετε να προκαλέσετε κακό εξαρχής. Άρα από αυτή την άποψη, η ενοχή είναι ένα βοηθητικό συναίσθημα. Αλλά η ενοχή όσο αφορά το φαγητό μπορεί να είναι ένα άχρηστο βάρος. Ειδικά όταν πρόκειται για κέικ σοκολάτας.
Γιατί νιώθετε ένοχές;
Όταν τρώμε κάτι που πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να τρώμε, δεν είναι απαραίτητα ότι ανησυχούμε ότι έχουμε βλάψει την υγεία μας. Είναι πιο πιθανό να νιώθουμε ότι είχαμε μια «αποτυχία». Έχουμε καταπατήσει έναν από τους κανόνες της διατροφής μας.
Εάν αισθάνεστε ένοχοι που τελειώσατε το βάζο με το φυστικοβούτυρο, μάλλον δεν είναι επειδή έχετε αλλεργία στα φιστίκια….όχι, πιθανότατα σκέφτεστε πως το φυστικοβούτυρο είναι πλούσιο σε θερμίδες. Όταν τρώτε ένα «κακό» φαγητό, νιώθετε κακοί, αδύναμοι και ανάξιοι. Όταν τρώτε ένα «καλό» φαγητό είστε καλοί, δυνατοί και άξιοι. Με άλλα λόγια, ηθικολογούμε για το φαγητό. Αλλά εδώ είναι το θέμα - το φαγητό δεν έχει ηθική αξία.
Ένα μήλο και μια φέτα μηλόπιτα δεν είναι ίσα διατροφικά, αλλά είναι ίσα ηθικά. Τα πράσινα φασόλια και το μπρόκολο δεν είναι διατροφικά ίσα -παρόλο που είναι και τα δύο πράσινα- αλλά είναι ηθικά ίσα.
Σίγουρα δεν πρόκειται να αισθάνεστε υπέροχα σωματικά αν επιλέγετε πάντα τη μηλόπιτα (και, ναι, με τον καιρό πιθανότατα θα βλάπτατε την υγεία σας), αλλά θα νιώσετε πολύ όμορφα ψυχικά, αν αφήνετε τον εαυτό σας να φάει μια φέτα νόστιμη μηλόπιτα, εφόσον την αναζητάτε. Έτσι, αν δεν κλέψετε αυτή τη μηλόπιτα από το ζαχαροπλαστείο, δεν υπάρχει κανένας λόγος να νιώθετε ένοχοι.
Μπορεί η ενοχή για το φαγητό να είναι ποτέ καλό πράγμα; Μπορεί να είναι, αλλά όχι με τον τρόπο που συνήθως νομίζουμε. Όχι, η ενοχή δεν είναι ένα αποτελεσματικό κίνητρο, αλλά αν έχουμε επίγνωση της ενοχής μας, τότε μπορεί να συλλέξουμε σημαντικές πληροφορίες για τη σχέση μας με το φαγητό και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θετικές αλλαγές. Ας δούμε μερικά παραδείγματα:
Προσπαθείτε να τρώτε πολύ υγιεινά (ίσως ακολουθώντας ένα πρόγραμμα «καθαρής διατροφής») και αυτό που μόλις φάγατε δεν πληρούσε τα αυστηρά σας πρότυπα. Η ενοχή που νιώθετε μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι παλεύετε με την ορθορεξία και μπορεί να ωφεληθείτε εάν χαλαρώσετε και επιτρέψετε στον εαυτό σας να φάει αυτό που πραγματικά επιθυμεί.
Προσπαθείτε να παρηγορήσετε τον εαυτό σας με το φαγητό. Δεν είναι ντροπή να χρειάζεστε άνεση, αλλά γενικά είναι χρήσιμο να δείτε αν το φαγητό είναι η μοναδική επιλογή για να νιώσετε καλύτερα. Μερικές φορές είναι, αλλά μερικές φορές μπορεί να έχετε στη διάθεσή σας ένα άλλο εργαλείο αντιμετώπισης που μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό στο να σας βοηθήσει να νιώσετε καλύτερα.
Γιατί νιώθεις ένοχος; Έκανες πραγματικά κάτι κακό; Ποιους «κανόνες» παραβιάσατε; Γιατί έχετε αυτούς τους κανόνες… ποιος είναι ο σκοπός; Οι κανόνες έχουν τις ρίζες τους στην αυτοφροντίδα ή στον αυτοέλεγχο; Κάνοντας αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό σας, θα σας βοηθήσει να σταματήσετε να νιώθετε ενοχές για το φαγητό και θα αποκτήσετε μια πιο ισορροπημένη σχέση μαζί του.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.