Όταν σκέφτεστε τις διατροφικές διαταραχές, το πρώτο που σας έρχεται στο μυαλό είναι το στερεότυπο ενός λιποβαρούς ατόμου με ανορεξία. Γνωρίζατε όμως ότι υπάρχει μια διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από λαχτάρα για γκουρμέ φαγητό; Το σύνδρομο Gourmand είναι ένας μοναδικός τύπος διατροφικής διαταραχής που μπορεί να προκληθεί από εγκεφαλική βλάβη.
Τι είναι το σύνδρομο Gourmand;
Το σύνδρομο Gourmand είναι μια σπάνια διατροφική διαταραχή που περιλαμβάνει την ενασχόληση με το καλό φαγητό. Τα άτομα με σύνδρομο Gourmand αντιπαθούν τα καθημερινά «μέτρια» τρόφιμα και αποκτούν εμμονή με την κατανάλωση της γκουρμέ κουζίνας. Για παράδειγμα, μπορεί να προτιμούν να τρώνε σε ακριβά, κορυφαία εστιατόρια ή μπορεί να έχουν πολύ υψηλά πρότυπα όσον αφορά την ποιότητα των τροφίμων και τους τύπους συνταγών που μαγειρεύονται στο σπίτι.
Η πάθηση πιστεύεται ότι προκαλείται από εγκεφαλική βλάβη ή όγκους στη δεξιά πλευρά του εγκεφάλου. Το σύνδρομο Gourmand είναι διαφορετικό από τις τυπικές διατροφικές διαταραχές, επειδή δεν περιλαμβάνει έντονο φόβο για αύξηση βάρους και αρνητική εικόνα σώματος.
Η συγκεκριμένη πάθηση πήρε το όνομά της από τη γαλλική λέξη «gourmand», που είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάποιον που αγαπά τα εκλεκτά φαγητά. Ωστόσο, το σύνδρομο gourmand είναι κάτι περισσότερο από μια απλή προτίμηση για την καλή κουζίνα – περιλαμβάνει έντονη λαχτάρα για αυτά τα τρόφιμα μαζί με αισθητές αλλαγές της συμπεριφοράς.
Αυτή η διαταραχή περιγράφηκε για πρώτη φορά σε μια μελέτη περίπτωσης το 1997 ενός μεσήλικα άνδρα ο οποίος είχε εμμονή με τρόφιμα υψηλής ποιότητας μετά από εγκεφαλικό. Άφησε τη δουλειά του ως δημοσιογράφος για να γίνει συγγραφέας τροφίμων. Ο άντρας ενδιαφερόταν μόνο για συζητήσεις που αφορούσαν το φαγητό και άρχισε να έχει πολύ συγκεκριμένα αιτήματα σχετικά με τα είδη φαγητού που θα έτρωγε στο σπίτι. Δεν είχε προηγούμενο ιστορικό διατροφικών διαταραχών ή έντονες διατροφικές προτιμήσεις.
Η μελέτη περίπτωσης δεν ακολούθησε αυτόν τον άνθρωπο μακροπρόθεσμα, επομένως, η πορεία του είναι άγνωστη. Όμως πολλά άτομα με σύνδρομο Gourmand μπορούν να ζήσουν κανονικές ζωές μόλις αντιμετωπιστεί η υποκείμενη αιτία της εγκεφαλικής βλάβης.
Εγκεφαλική βλάβη και διατροφικές διαταραχές
Το σύνδρομο Gourmand δεν είναι η μόνη διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με εγκεφαλική βλάβη. Έχουν εντοπιστεί και άλλες ενδιαφέρουσες συνδέσεις μεταξύ παθήσεων του εγκεφάλου και ακανόνιστων διατροφικών συμπεριφορών. Για παράδειγμα, το σύνδρομο Kluver-Bucy είναι μια κατάσταση που προκαλείται από εγκεφαλικό επεισόδιο ή τραυματισμό στο κεφάλι και μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα βουλιμίας, όπως υπερφαγία. Μπορεί επίσης να προκαλέσει pica, όπου ένα άτομο θέλει να τρώει πράγματα, όπως βρωμιά ή άργιλος.
Η αιτία των διατροφικών διαταραχών είναι πολύπλοκη και δεν είναι πλήρως κατανοητή. Η γενετική, το προσωπικό ιστορικό και η ψυχική υγεία παίζουν σημαντικό ρόλο, ενώ απαιτείται περισσότερη έρευνα για το θέμα της εγκεφαλικής βλάβης και των συμπεριφορών διατροφικής διαταραχής.
Σημάδια και συμπτώματα
Το σύνδρομο Gourmand δεν είναι πολύ συχνό, επομένως, το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας περιορίζεται σε μεμονωμένες περιπτωσιολογικές μελέτες. Αν και η σοβαρότητα ποικίλλει από περίπτωση σε περίπτωση, υπάρχουν δύο κύρια χαρακτηριστικά του συνδρόμου Gourmand:
- Έντονη προτίμηση στο γκουρμέ φαγητό και απέχθεια για το κανονικό φαγητό.
- Εμμονή και ενασχόληση με το φαγητό υψηλής ποιότητας
Τα άτομα με σύνδρομο Gourmand απολαμβάνουν το φαγητό υψηλής ποιότητας που παρασκευάζεται με προηγμένες τεχνικές. Για παράδειγμα, σε μια περίπτωση, ένα 12χρονο αγόρι με αυτή την πάθηση δεν ήθελε να φάει πρόχειρο φαγητό με τους φίλους του και αντ' αυτού περνούσε όλο τον ελεύθερο χρόνο του μαγειρεύοντας περίτεχνα πιάτα στο σπίτι. Τελειοποίησε το μαγείρεμα του αρνιού και μάλιστα εφηύρε το δικό του πιάτο με ρύζι.
Άλλα σημεία και συμπτώματα του συνδρόμου gourmand που έχουν τεκμηριωθεί περιλαμβάνουν:
- Έντονη λαχτάρα για καλής ποιότητας φαγητό που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
- Ιδιαίτερες προτιμήσεις για την ποιότητα των τροφίμων.
- Επιθυμία να μιλάνε ή να γράφουν για το φαγητό όλη την ώρα.
- Ξαφνική έναρξη των συμπτωμάτων σε ένα άτομο που προηγουμένως έτρωγε κανονικά και που δεν είχε ιστορικό διατροφικής διαταραχής.
Το σύνδρομο Gourmand μπορεί μερικές φορές να έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με την ορθορεξία, μια διατροφική διαταραχή όπου το άτομο έχει εμμονή με την κατανάλωση υγιεινών τροφών. Ωστόσο, με το σύνδρομο Gourmand, το φαγητό δεν χρειάζεται πάντα να ταξινομείται ως «υγιεινό», εφόσον είναι γκουρμέ.
Μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι του συνδρόμου Gourmand
Σε πολλές περιπτώσεις, το σύνδρομο gourmand δεν προκαλεί τους ίδιους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία με άλλες διατροφικές διαταραχές. Ωστόσο, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία. Για παράδειγμα, πολλές μελέτες περιπτώσεων σημείωσαν σημαντική αύξηση βάρους μετά την εμφάνιση της πάθησης. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην θερμιδική πυκνότητα των γκουρμέ φαγητών ή σε μια επίδραση της εγκεφαλικής βλάβης που δεν είναι ακόμη κατανοητή.
Το σύνδρομο Gourmand μπορεί επίσης να προκαλέσει αυξημένο στρες και άγχος που σχετίζεται με τις στιγμές που το άτομο μπορεί να μην μπορεί να έχει πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας φαγητό, το οποίο λαχταρά απεγνωσμένα. Τα πιο κοινά εμπόδια περιλαμβάνουν το κόστος, την απόσταση και τον χρόνο.
Διάγνωση και θεραπεία
Δεδομένου ότι το σύνδρομο gourmand είναι πολύ σπάνιο, δεν υπάρχουν τυπικές οδηγίες για τη διάγνωση και τη θεραπεία του. Συνήθως, το άτομο παρατηρεί μια ξαφνική αλλαγή στις προτιμήσεις των τροφίμων μαζί με την έντονη ενασχόληση με το γκουρμέ φαγητό. Αυτό συμβαίνει συνήθως μετά από τραυματισμό στο κεφάλι, εγκεφαλικό επεισόδιο ή επιληπτική κρίση.
Οι σαρώσεις εγκεφάλου μαγνητικής τομογραφίας (MRI) μπορούν να βοηθήσουν τους γιατρούς να προσδιορίσουν πού βρίσκεται η βλάβη και αν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση στον εγκέφαλο για την αντιμετώπιση του τραυματισμού μπορεί να αναστρέψει το σύνδρομο. Σε άλλες περιπτώσεις όπου εμπλέκεται η επιληψία, το σύνδρομο gourmand μπορεί να βελτιωθεί μόλις αντιμετωπιστούν καλύτερα οι ανεξέλεγκτες κρίσεις.
Αν και υπάρχουν πολλές μελέτες όσο αφορά το συγκεκριμένο σύνδρομο, ωστόσο η ψυχοθεραπεία και η διατροφική θεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμες για άτομα που έχουν έντονη λαχτάρα για ποιοτικό φαγητό. Αυτές οι μορφές θεραπείας μπορούν να στοχεύουν σε ιδεοληπτικές σκέψεις και συμπεριφορές με στόχο τη βελτίωση της ευελιξίας στις επιλογές τροφίμων.
Εάν παλεύετε με το σύνδρομο gourmand ή άλλες δυσλειτουργικές διατροφικές συμπεριφορές, μπορεί να σας φανεί χρήσιμο να συνεργαστείτε με κάποιον που ειδικεύεται στις διατροφικές διαταραχές.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
