Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και γλουτένη: 3 μύθοι που πρέπει να σταματήσεις να πιστεύεις
Τζουλιάννα Καρνέζη
28 Φεβρουαρίου 2024
Υπάρχουν διάφοροι ισχυρισμοί στο διαδίκτυο σχετικά με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)και τη γλουτένη, με τον επικρατέστερο να ισχυρίζεται η κατανάλωση τροφών που περιέχουν γλουτένη είναι επιβλαβής για άτομα με PCOS. Σε αυτό το άρθρο, αναλύουμε τους μύθους και τα ερευνητικά στοιχεία που σχετίζονται με το PCOS και τη γλουτένη.
Τι είναι το PCOS;
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) είναι μια διαταραχή που εντοπίζεται στις γυναίκες και επηρεάζει τον ενδοκρινικό αδένα, ο οποίος δημιουργεί και εκκρίνει ορμόνες στην κυκλοφορία του αίματος. Το PCOS είναι μια κοινή διαταραχή με εκτιμώμενο παγκόσμιο επιπολασμό 3-10%. Τα άτομα με PCOS έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακή νόσο και διαβήτη τύπου 2.
Η πάθηση συνδέεται συνήθως με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Ένα σύμπλεγμα κύστεων στις ωοθήκες
- Ακανόνιστες περίοδοι και υπογονιμότητα
- Υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης
- Υψηλά επίπεδα ανδρογόνων, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ακμή, τριχόπτωση ή/και υπερβολική τριχοφυΐα στο πρόσωπο και το σώμα
- Προκλήσεις ψυχικής υγείας (π.χ. άγχος, κατάθλιψη)
Τι είναι η γλουτένη;
Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι. Τα τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη θα πρέπει να αποφεύγονται σε κάποιο βαθμό από όσους έχουν κοιλιοκάκη, ευαισθησία στη γλουτένη που δεν είναι κοιλιοκάκη ή αλλεργία στο σιτάρι. Όσοι πάσχουν από κοιλιοκάκη πρέπει να αποφεύγουν εντελώς τη γλουτένη.
Μπορεί να διαπιστώσετε άρθρα στο διαδίκτυο που αναφέρουν ότι τα άτομα με PCOS είναι πιο πιθανό να έχουν ευαισθησία στη γλουτένη. Ορισμένα άρθρα υποστηρίζουν επίσης ότι μια δίαιτα χωρίς γλουτένη θα βοηθήσει στην απώλεια βάρους, τις φλεγμονές, την ισορροπία των ορμονών, την κανονικότητα της περιόδου, την κούραση και πολλά άλλα. Ωστόσο, η τρέχουσα έρευνα για το PCOS και τη γλουτένη είναι πολύ περιορισμένη και δεν είναι αρκετά ισχυρή για να διατυπωθούν οριστικοί ισχυρισμοί.
Χρησιμοποιώντας τις πιο σχετικές διαθέσιμες ερευνητικές μελέτες, ας καταρρίψουμε μερικούς από τους μύθους σχετικά με το PCOS και τη γλουτένη.
Μύθοι για το PCOS και τη γλουτένη
ΜΥΘΟΣ #1: Υπάρχει σχέση μεταξύ PCOS και διαταραχών που σχετίζονται με τη γλουτένη
Μια μελέτη του 2002 από το International Journal of Gynecology & Obstetrics κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το PCOS δεν φαίνεται να σχετίζεται με κοιλιοκάκη. Γενικά λείπουν πολλά σύγχρονα πειστικά στοιχεία.
ΜΥΘΟΣ #2: Μια δίαιτα χωρίς γλουτένη θα έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια βάρους
Δεν υπάρχουν προς το παρόν δεδομένα που να δείχνουν ότι μια δίαιτα χωρίς γλουτένη μπορεί να οδηγήσει σε προγραμματισμένη αλλαγή βάρους ή σύστασης σώματος.
ΜΥΘΟΣ #3: Η γλουτένη προκαλεί φλεγμονή στο PCOS
Γενικά, η κατανάλωση γλουτένης θα μπορούσε να προκαλέσει οξεία φλεγμονώδη απόκριση στο σώμα για μερικούς ανθρώπους. Η οξεία φλεγμονή είναι μια ευεργετική λειτουργία ενός υγιούς σώματος, γατί είναι μια ανοσολογική αντίδραση που βοηθά στην προστασία του σώματος και μπορεί να προκληθεί από μόλυνση, αλλά και από μη μολυσματικούς παράγοντες όπως η κατανάλωση αλκοόλ, τοξινών ή λιπαρών οξέων. Είναι πιθανό ότι η κατανάλωση μεγάλης ποικιλίας θρεπτικών τροφών θα μπορούσε να εξισορροπήσει τις επιπτώσεις περιστασιακών «φλεγμονωδών» τροφών.
Όμως οι μελέτες είναι ασαφείς σχετικά με το εάν η αφαίρεση της γλουτένης από τη διατροφή είναι ευεργετική για τη μείωση της φλεγμονής για κάποιον χωρίς διαταραχή που σχετίζεται με τη γλουτένη. Δεν γνωρίζουμε επίσης εάν τα άτομα με PCOS επηρεάζονται αρνητικά από τη γλουτένη.
Μια δίαιτα χωρίς γλουτένη μπορεί να προκαλέσει περισσότερο κακό παρά καλό σε άτομα με PCOS
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ορισμένα τρόφιμα χωρίς γλουτένη στερούνται σημαντικά θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων των φυτικών ινών. Από την άλλη μεριά, πολλά προϊόντα που περιέχουν γλουτένη (π.χ. ψωμί ολικής αλέσεως ή δημητριακά) τείνουν να είναι καλές πηγές φυτικών ινών. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι φυτικές ίνες μπορούν ενδεχομένως να μειώσουν τη φλεγμονή, να βελτιώσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα σχετικά με τη σχέση μεταξύ των φυτικών ινών και του PCOS, υπάρχει κάποια έρευνα που δείχνει τα οφέλη της δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες για το PCOS.
Για παράδειγμα, ένα άρθρο ανασκόπησης σχετικά με την επίδραση της μεσογειακής διατροφής (η οποία περιλαμβάνει πολλές τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες) έδειξε βελτίωση στη φλεγμονή στο PCOS. Ένα άλλο άρθρο (μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή) αξιολόγησε τη δίαιτα DASH για το PCOS και βρήκε μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη.
Πρέπει να αναφερθεί ότι, μαζί με τις φυτικές ίνες, θα μπορούσαν να υπάρχουν και άλλα ευεργετικά θρεπτικά συστατικά από αυτές τις δίαιτες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τα θετικά αποτελέσματα.
Δυστυχώς όμως πολλά άτομα με PCOS μπορεί να μην λαμβάνουν αρκετές φυτικές ίνες. Δύο μετα-αναλύσεις συνέκριναν πάνω από 12 μελέτες η καθεμία και διαπίστωσαν ότι τα άτομα με PCOS μπορεί να τρώνε λιγότερες φυτικές ίνες από εκείνα χωρίς την πάθηση. Ένα από αυτά τα άρθρα υποστηρίζει ότι η μη κατανάλωση αρκετών φυτικών ινών θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας στην ανάπτυξη του PCOS.
Η έρευνα προτείνει ότι μόνο όσοι έχουν κοιλιοκάκη θα πρέπει να ακολουθούν μια δια βίου δίαιτα χωρίς γλουτένη. Αυτό συμβαίνει επειδή η γλουτένη προκαλεί σοβαρή βλάβη στο έντερο όσων έχουν κοιλιοκάκη.
Πότε να συστήσετε μια δίαιτα χωρίς γλουτένη
Παρόλο που δεν υπάρχει σαφής λόγος για την αποφυγή της γλουτένης με PCOS, είναι ακόμα πιθανό κάποιες γυναίκες να βρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα με μια δίαιτα χωρίς γλουτένη. Για παράδειγμα, εάν έχουν ευαισθησία στη γλουτένη ή σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου που είναι ευαίσθητο σε ορισμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε FODMAP.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να διερευνηθεί εάν έχουν κοιλιοκάκη πρώτα μέσω κατάλληλων διαγνωστικών μέτρων πριν ξεκινήσουν μια δίαιτα χωρίς γλουτένη. Οι διαγνωστικές εξετάσεις μπορεί να δείξουν ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα, εάν το άτομο έχει ήδη αρχίσει να ακολουθεί μια δίαιτα χωρίς γλουτένη.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.