WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Θερινή ώρα: Να γιατί μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία σου


Τζουλιάννα Καρνέζη

14 Μαρτίου 2025

Θερινή ώρα: Να γιατί μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία σου
unsplash
Η θερινή ώρα είναι η ετήσια πρακτική της ρύθμισης των ρολογιών μία ώρα μπροστά

Για την έναρξη της θερινής ώρας, βάζουμε τα ρολόγια μας μία ώρα μπροστά στις 2 π.μ. τη δεύτερη Κυριακή του Μαρτίου, κάτι που συχνά οδηγεί σε μία λιγότερη ώρα ύπνου εκείνο το βράδυ. Στη συνέχεια, στις 2 τα ξημερώματα της πρώτης Κυριακής του Νοεμβρίου (το 2024, δηλαδή 3 Νοεμβρίου), βάλαμε τα ρολόγια μας μία ώρα πίσω.

Η προσαρμογή της ώρας κατά μία ώρα μπορεί να μην φαίνεται πολύ δραστική αλλαγή, αλλά οι ειδικοί στον ύπνο έχουν σημειώσει ανησυχητικές τάσεις οι οποίες εμφανίζονται κατά τη μετάβαση μεταξύ της κανονικής ώρας και της θερινής ώρας, ιδιαίτερα τον Μάρτιο. Αυτά τα ζητήματα περιλαμβάνουν αυξήσεις σε καρδιακά προβλήματα, διαταραχές της διάθεσης και συγκρούσεις με μηχανοκίνητα οχήματα. Επιπλέον, η θερινή ώρα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα ύπνου γιατί διαταράσσει τους κιρκάδιους ρυθμούς, έτσι ώστε να μην ευθυγραμμίζονται με τους φυσικούς κύκλους του φωτός και του σκότους.

Πώς η θερινή ώρα επηρεάζει τον ύπνο

Οι άνθρωποι και άλλα θηλαστικά καθοδηγούνται από τους κιρκάδιους ρυθμούς, οι οποίοι είναι κύκλοι 24 ωρών που ρυθμίζουν τον ύπνο και άλλες βασικές σωματικές λειτουργίες όπως η όρεξη και η διάθεση. Αυτοί οι ρυθμοί εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την έκθεση στο φως, που συγχρονίζονται με φυσικούς κύκλους φωτός-σκότους για την προώθηση της υψηλής ποιότητας ύπνου.

Η μετάβαση δύο φορές το χρόνο μεταξύ της τυπικής ώρας και της θερινής ώρας αλλάζει τις ώρες που εκτίθεστε στο φυσικό φως. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης και μπορεί να μειώσει την ικανότητά σας να αισθάνεστε σε εγρήγορση το πρωί και να νυστάζετε το βράδυ. Με αυτόν τον τρόπο, κακή ευθυγράμμιση τους κιρκάδιου ρυθμού μπορεί να συμβάλει στην απώλεια ύπνου για μια περίοδο ημερών ή εβδομάδων.

Εκτός όμως από την απώλεια ύπνου, οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο διαταραχής της διάθεσης, αυτοκτονίας και εμπλοκής σε τροχαία ατυχήματα και στις δύο εξαμηνιαίες αλλαγές του ρολογιού. Τούτου λεχθέντος, η θερινή ώρα μπορεί να μειώσει ορισμένα τροχαία ατυχήματα, καθώς οι περισσότεροι οδηγούν στο σπίτι από την εργασία τους στο φως της ημέρας. Από την άλλη μεριά οι μεγάλες διαταραχές του ύπνου είναι λιγότερο πιθανό να συμβούν τον Νοέμβριο, όταν τελειώνει η θερινή ώρα, γιατί την πραγματικότητα, κάποιοι κοιμάστε μια επιπλέον ώρα. Ωστόσο, μερικοί δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε μια νέα ώρα αφύπνισης.

Επίσης, ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι πολλοί δεν εγκλιματίζονται ποτέ πλήρως στις αλλαγές του ρολογιού και στη θερινή ώρα, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά προβλήματα υγείας, ειδικά για όσους αναγκάζονται να διακόψουν τον ύπνο τους λόγω δουλειάς ή σχολείου.

Jenny.Gr
unsplash

Πρέπει να παραλείψουμε τη θερινή ώρα;

Πολλοί ειδικοί στον ύπνο υποστηρίζουν την πλήρη εγκατάλειψη του συστήματος αλλαγής της ώρας. Υποστηρίζουν ότι ο μόνιμος τυπικός χρόνος ταιριάζει καλύτερα στους κιρκάδιους ρυθμούς και θα ωφελούσε τη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι που στηρίζουν τη θερινή ώρα υποστηρίζουν ότι μειώνει τα τροχαία ατυχήματα και διευκολύνει περισσότερο το εμπόριο και τη δραστηριότητα μετά την εργασία. Επικαλούνται επίσης στοιχεία ότι τα ποσοστά εγκληματικότητας μειώνονται όταν ισχύει η θερινή ώρα.

Συμβουλές ύπνου για τη θερινή ώρα

Τις ημέρες και εβδομάδες πριν από τις αλλαγές του ρολογιού, οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να βοηθήσουν στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων στον ύπνο σας.

  • Αποφύγετε το αλκοόλ πριν τον ύπνο: Ενώ το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει υπνηλία, προκαλεί επίσης διαταραχές του ύπνου και μειώνει την ποιότητα του.
  • Καθιερώστε μια συνεπή ρουτίνα ύπνου: Το να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα – συμπεριλαμβανομένων των Σαββατοκύριακων – μπορεί να προάγει πιο σταθερό ύπνο πριν και μετά τις αλλαγές μεταξύ της κανονικής ώρας και της θερινής ώρας.
  • Αλλάξτε σταδιακά την ώρα του ύπνου σας : Δύο έως τρεις ημέρες πριν από τη μετάβαση στη θερινή ώρα στις αρχές Μαρτίου, μπορεί να βοηθήσει να ξυπνήσετε 15 έως 20 λεπτά νωρίτερα από το συνηθισμένο. Η εκ των προτέρων προσαρμογή μπορεί να σας βοηθήσει να έχετε μια πιο ομαλή μετάβαση στη θερινή ώρα.
  • Περάστε χρόνο σε εξωτερικούς χώρους : Δεδομένου ότι το φυσικό φως είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από τον κιρκάδιο ρυθμό μας, η έκθεση στο ηλιακό φως μπορεί να ανακουφίσει τα αισθήματα κούρασης το πρωί. Το φυσικό φως μπορεί επίσης να βοηθήσει στον επαναπροσανατολισμό του κιρκάδιου ρυθμού σας για να ελαχιστοποιηθούν οι διαταραχές του ύπνου.
  • Μεσημεριανός ύπνος: Εάν νυστάζετε, ένας σύντομος μεσημεριανός ύπνος μπορεί να σας δώσει μια ώθηση ενέργειας. Αυτοί οι μεσημεριανοί ύπνοι είναι καλό να διαρκούν 20 λεπτά ή λιγότερο για να αποφύγετε να ξυπνάτε και να νιώθετε μια νωθρότητα.

Η πανδημία του COVID-19 και άλλες πολιτικές προτεραιότητες ανέβαλαν τις συζητήσεις, και προς το παρόν, δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία για την οριστική κατάργηση της αλλαγής ώρας. Έτσι, οι χώρες της Ε.Ε. συνεχίζουν να αλλάζουν ώρα δύο φορές τον χρόνο μέχρι νεοτέρας.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.