Πόσοι γονείς πέφτουν στη παγίδα αυτή;
Πολλοί γονείς προκείμενου να κινητοποιήσουν τα παιδιά τους να κάνουν πράγματα ή να επιτύχουν τους στόχους τους, συνηθίζουν να τονίζουν τα αρνητικά στοιχεία των συμπεριφορών τους. Ο λόγος είναι πως πιστεύουν ότι με τον τρόπο αυτό, τα παιδιά θα αντιδράσουν προκειμένου να μην δικαιώσουν τους γονείς τους. Όμως, η πεποίθηση αυτή είναι λανθασμένη. Καθώς φέρνει τα αντίθετα ακριβώς αποτελέσματα.
Το φαινόμενο της «αυτοεκπληρούμενης προφητείας» χαρακτηρίζει την πεποίθηση αυτή. Αν δώσετε στο παιδί σας την «ταμπέλα» του αποτυχημένου, του κακού παιδιού ή του κακού μαθητή, τότε το κάνετε να πιστέψει πως υστερεί, δεν είναι έξυπνο και το ωθείτε να μην προσπαθήσει για τα μέγιστα δυνατά, να μην εξαντλήσει τις ικανότητές του. Η προσπάθεια του δεν έχει ικανοποιητικό αποτέλεσμα, το παιδί χρεώνεται ακόμη μια αποτυχία και «εκπληρώνεται» ο τίτλος του αποτυχημένου.
Βοηθήστε λοιπόν τα παιδιά να πιστέψουν στις δυνατότητές τους, όχι στις αδυναμίες τους. Ο καλύτερος τρόπος είναι να αποδέχεστε το παιδί. Όταν το αποδέχεστε το βοηθάτε να στηριχθεί στα πόδια του και στις δικές του δυνάμεις.
Τέλος, προσπαθήστε να αποφύγετε το συχνότερο «λάθος» των γονέων στο θέμα της σχολικής επίδοσης, την «υπογραφή συμβολαίου» του τύπου «πάρε καλούς βαθμούς, για να σου πάρουμε ποδήλατο». Η επιτυχία πρέπει να είναι προσωπικό επίτευγμα, όχι υλική εξαγορά. Δεν είναι θέμα να δίνετε τέτοιου είδος κίνητρο στο παιδί αλλά να το βοηθήσετε να καταλάβει πως η μόρφωση είναι σημαντική για τη ζωή του. Το αν θέλετε να του πάρετε δώρο για ως επιβράβευση για την προσπάθεια του, είναι ένα άλλο θέμα.
Το μόνο «συμβόλαιο» που πρέπει να υπογράφεται είναι του παιδιού με τον εαυτό του. «Θα πετύχω αυτό γιατί το θέλω, με ικανοποιεί».
Πώς μπορείτε να το επιτύχετε αυτό;
• Ενισχύστε την ανεξαρτησία του παιδιού και επιβραβεύστε τις προσπάθειές του.
• Δείξτε ενδιαφέρον για τις ανησυχίες του, τις απορίες του, τις σκέψεις του.
• Να θυμάστε να κρίνετε μια συμπεριφορά του παιδιού, χωρίς να κάνετε χαρακτηρισμούς ή να χρησιμοποιείτε ταμπέλες
• Υποστηρίξτε το παιδί να μάθει να διαχειρίζεται σωστά την αποτυχία. Για κάποια παιδιά μια αποτυχία σηματοδοτεί «παραίτηση» από την προσπάθεια, ενώ για κάποια άλλα αποτελεί κινητήρια δύναμη να προσπαθήσουν περισσότερο για την επίτευξη των στόχων τους.
• Το παιδί σας πρέπει να αντλεί ικανοποίηση και από την προσπάθεια, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Να είναι περήφανο που αγωνίστηκε και δεν αδιαφόρησε.
Όπως λέει και ένα ρητό «είναι καλύτερη μια επιτυχημένη αποτυχία, παρά μια αποτυχημένη επιτυχία».