The Fast Fashion Glossary: Όλοι οι όροι που πρέπει να γνωρίζετε
Στεφανία Παπαδημητρίου
25 Δεκεμβρίου 2021
Ο κόσμος της βιωσιμότητας συχνά μας φαίνεται ξένος, ενώ αρκετές φορές νομίζουμε ότι γνωρίζουμε τι σημαίνουν οι λέξεις που ακούμε, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουμε ιδέα. Ή έχουμε στον νου μας ένα γενικό πλαίσιο, χωρίς να είμαστε απόλυτα σίγουροι.
Μπερδεύουμε το vegan με το cruelty-free, δεν μπορούμε να εξηγήσουμε τι ακριβώς είναι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Παρακάτω λοιπόν, θα βάλουμε μερικά πράγματα στην θέση τους.
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα
Το σύνολο των επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στη γη, το νερό και την ατμόσφαιρας. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμά μας, προκύπτει τόσο από τους φυσικούς πόρους που απαιτούνται για την παραγωγή των προϊόντων και των υπηρεσιών που καταναλώνουμε, όσο και από τη διάθεση των αποβλήτων που προκύπτουν από την κατανάλωση αυτή.
Βιώσιμη μόδα
Ο όρος αυτός αναφέρεται σε μία πιο φιλική προς το περιβάλλον προσέγγιση στον σχεδιασμό, την παραγωγή και την κατανάλωση των ρούχων, των παπουτσιών και των αξεσουάρ. Επικεντρώνεται, επίσης, στην επέκταση της διάρκειας ζωής των προϊόντων, ενθαρρύνει τη χρήση ανακυκλωμένων κι ανακυκλώσιμων πρώτων υλών.
Αργή μόδα
Η αργή μόδα μας ενθαρρύνει εμάς, ως καταναλωτές, να περιορίζουμε τις αγορές μας, αλλά και τις εταιρείες να παίρνουν τον χρόνο τους για να παράγουν ποιοτικά προϊόντα με διάρκεια στον χρόνο, κι όχι εφήμερες τάσεις. Οι εργαζόμενοι να αμείβονται με δίκαιους μισθούς και τα ρούχα, παπούτσια ή αξεσουάρ να έχουν μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Ηθική μόδα
Η ηθική μόδα δεν έχει ξεκάθαρο ορισμό και ίσως αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα. Άλλωστε, καθένας έχει διαφορετική αντίληψη του τι είναι ηθικό και τι όχι. Μία καλή προσέγγιση, είναι πως πρόκειται για ένα συνδυασμό των δύο παραπάνω κατηγοριών, όμως επικεντρώνεται σε κάτι ακόμη: Τον άνθρωπο. Αυτή ασχολείται με τις συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων των μονάδων παραγωγής, οι οποίες είναι συχνά απάνθρωπες. Οι χαμηλοί μισθοί, το περιβάλλον σύγχρονης σκλαβιάς, η αντιμετώπισή τους σαν πολίτες τελευταίας κατηγορίας, είναι μερικά από τα ζητήματα τα οποία προσπαθεί να αντιμετωπίσει.
Fast Fashion/Γρήγορη μόδα
Με τον όρο αυτό, αναφερόμαστε στα αρκετά οικονομικά και trendy σχέδια που μεταφέρονται πολύ γρήγορα από την πασαρέλα, στα καταστήματα. Αντί να εισάγει νέες τάσεις σε κάθε αλλαγή σεζόν, η γρήγορη μόδα το κάνει πολλές φορές τον μήνα – ή, ακόμη, και την εβδομάδα.
Η σκοτεινή πλευρά της βρίσκεται στον τρόπο παραγωγής των ρούχων – σε πολλά εργοστάσια επικρατούν απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, με παράλογα ωράρια, χαμηλούς μισθούς, ψυχική, σεξουαλική και σωματική κακοποίηση, παιδική εργασία. Παράλληλα, επιβαρύνεται το περιβάλλον από την χρήση βαφών, τους ρύπους που καταλήγουν στη θάλασσα και την ατμόσφαιρα, αλλά και όλα τα ρούχα που βρίσκουν τη θέση τους στις χωματερές, αφόρετα σχεδόν.
Δίκαιο εμπόριο
Το δίκαιο εμπόριο περιλαμβάνει δίκαιους μισθούς για τους εργαζομένους – για παράδειγμα, οι παραγωγοί των πρώτων υλών να μπορούν να εξασφαλίσουν στέγη, τροφή, εκπαίδευση και πρόσβαση στην υγεία. Πρόκειται για ένα οικονομικό μοντέλο που σχεδιάστηκε ως λύση στο πρόβλημα της παγκόσμιας φτώχειας, καθώς κερδίζουν και οι δύο πλευρές. Είναι μία συνεργασία, η οποία συμφέρει τόσο τις εταιρείες, όσο και τους εργαζομένους, τους αγρότες, τους παραγωγούς.
Fashion Revolution
Είναι το παγκόσμιο κίνημα που εκπροσωπούν τα Fashion Revolution CIC και Fashion Revolution Foundation. Στόχος είναι, όπως λέει και το όνομά του, η επανάσταση στη βιομηχανία της μόδας, ώστε η διαφάνεια της αλυσίδας παραγωγής να γίνει κανόνας, κι όχι εξαίρεση.
Το κίνημα αυτό ξεκίνησε από την ημέρα που καταστράφηκε το ξενοδοχείο Rana Plaza στο Μπαγκλαντές – την 24η Απριλίου 2013. Πρόκειται για ένα σημείο σταθμό στην ιστορία της μόδας, καθώς εκεί στεγάζονταν πέντε εργοστάσια παραγωγής υφασμάτων. Όταν κατέρρευσε, έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 1.132 άνθρωποι και τραυματίστηκαν πάνω από 1.500.
Lyocell
To Lyocell είναι ένα φιλικό προς το περιβάλλον ύφασμα, φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από ξύλο. Κομποστοποιείται, είναι αντιβακτηριδιακό και πιο απορροφητικό από το βαμβάκι. H πατενταρισμένη του ονομασία, είναι το tencel.
Piñatex
Είναι δέρμα φτιαγμένο από ανανά – σίγουρα πιο ηθικό και βιώσιμο από το ζωικό δέρμα. Είναι βιοδιασπώμενο, ενώ χάρη στην καλλιέργεια ανανά αυξάνεται το εισόδημα των αγροτικών κοινοτήτων.
Άλλες επιλογές vegan δέρματος είναι δέρμα από μήλο, μπανάνα, μανιτάρια και καφέ.
Second-hand
Η επαναχρησιμοποίηση ρούχων που κάποιος έχει φορέσει κι έπειτα δωρίζει ή πουλά σε κάποιον άλλο. Στόχος, είναι να δοθεί νέα ζωή (και ιδιοκτήτης) σε πράγματα που δε χρειαζόμαστε, προκειμένου να μην καταλήξουν στα σκουπίδια.
Thrift
O όρος αυτός χρησιμοποιείται για τις αγορές από καταστήματα second-hand ρούχων, επίπλων και αντικειμένων σε χαμηλότερη τιμή.
Cruelty-free
Cruelty-free ονομάζονται όλα τα προϊόντα που, στην τελική τους μορφή, δεν δοκιμάζονται σε ζώα. Καλό είναι να σημειώσουμε εδώ πως συχνά χρησιμοποιούνται ζωικά προϊόντα στην παραγωγή τους.
Vegan
Κανένα ζώο – ή ζωικό προϊόν – δε χρησιμοποιήθηκε στην παραγωγή των vegan προϊόντων. Στην περίπτωση των καλλυντικών, μάλιστα, αν κάτι είναι vegan, είναι και cruelty-free. Το αντίστροφο δεν ισχύει.
Aκολουθήστε το jenny.gr στο google news και μείνετε ενημερωμένοι για το sustainability, το climate emergency και τα πάντα γύρω από το περιβάλλον.